I Katedra i Klinika Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

 

Europejska skala oceny całkowitego ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych SCORE (Systematic Coronary Risk Evaluation) jest narzędziem predykcyjnym rekomendowanym przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne. Skala SCORE została opracowana na podstawie badań populacyjnych przeprowadzonych w kilkunastu krajach europejskich. Ze względu na zróżnicowaną umieralność z przyczyn sercowo-naczyniowych w poszczególnych państwach Europy, stworzono skale ryzyka SCORE dla krajów o niskim i wysokim ryzyku sercowo-naczyniowym. Polska znalazła się wśród państw wysokiego ryzyka. Skala SCORE pozwala na oszacowanie 10-letniego ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, u osób bez choroby sercowo-naczyniowej o podłożu miażdżycowym. Ryzyko to określane jest przy użyciu tablic SCORE na podstawie wieku, płci, palenia tytoniu, skurczowego ciśnienia tętniczego oraz stężenia cholesterolu lub też ilorazu stężenia całkowitego cholesterolu i frakcji HDL. Za podwyższone przyjmuje się ryzyko zgonu wynoszące ≥5%.

 

U niektórych osób ryzyko zgonu może być wyższe, aniżeli wynika to ze skali SCORE, np. przy współistnieniu innych czynników ryzyka miażdżycy, takich jak: otyłość i siedzący tryb życia, obecność zmian miażdżycowych w badaniach obrazowych tętnic (tomografia komputerowa, ultrasonografia), wywiad rodzinny przedwczesnego wystąpienia choroby sercowo-naczyniowej, zmniejszone stężenie cholesterolu HDL i zwiększone triglicerydów, upośledzona tolerancja glukozy, podwyższone stężenie CRP, fibrynogenu i apolipoproteiny B.

 

•  życzenia pacjenta

•  osób w średnim wieku palących tytoń

•  obecności ≥1 czynnika ryzyka, np. zwiększonego stężenia cholesterolu

• przedwczesnej choroby sercowo-naczyniowej lub dużego czynnika ryzyka (takiego jak hiperlipidemia) w wywiadzie rodzinnym.

Uwaga!

Nie ma potrzeby poddawać ocenie przy użyciu skali SCORE pacjentów z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową, cukrzycą typu 2 lub typu 1 z towarzyszącą mikroalbuminurią lub wysoką wartością pojedynczego czynnika ryzyka (cholesterol całkowity ≥320 mg/dl, cholesterol LDL ≥240 mg/dl, ciśnienie skurczowe ≥180 mmHg i jednocześnie ciśnienie rozkurczowe ≥110 mmHg), ponieważ wyjściowo mają oni podwyższone ryzyko zgonu.

 

Stwierdzenie wysokiego ryzyka stanowi wskazanie do intensywnej modyfikacji stylu życia, a w niektórych przypadkach do rozpoczęcia leczenia hipotensyjnego i hipolipemicznego. U osób ze znacznie zwiększonym ryzykiem (>10%) należy rozważyć włączenie kwasu acetylosalicylowego w dawce 75 mg.

 

Osoby z małym ryzykiem należy zachęcić do utrzymania tego stanu, zaś osoby z dużym ryzykiem wymagają podjęcia intensywnych działań profilaktycznych. Posługując się tabelą SCORE, należy pokazać pacjentowi, jak zmieni się jego kategoria ryzyka, jeśli na przykład przestanie on palić tytoń lub zmniejszy wpływ innych modyfikowalnych czynników ryzyka. Może to mieć istotne znaczenie motywacyjne do zmiany stylu życia przez pacjenta.

 

1. European guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice: executive summary. Fourth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice. European Heart Journal, 2007;28:2375-2414