Wiele kontrowersji środowiska lekarskiego budzą zapisy ustawy refundacyjnej dotyczące ograniczenia refundacji do zarejestrowanych wskazań i informacje o kontroli poprawności wypisanych recept. Lekarze nie wiedzą, jak zinterpretować zarejestrowane wskazania i boją się kar za nieprawidłowo wypisane recepty refundowane.

 

Niewątpliwie zapisy rejestracyjne są złe. Wskazują lekarzom, że powinni ograniczyć swoje ryzyko do ryzyka firmy rejestrującej dany produkt leczniczy. Niektóre z tych zapisów powstały ze względu na ostrożność procesową firm farmaceutycznych rejestrujących dany lek i służą ochronie interesów producenta. Lekarz, ordynując dany lek, powinien jednak kierować się przede wszystkim swoją wiedzą medyczną opartą na znajomości wyników badań naukowych.

 

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia Jacek Paszkiewicz wyjaśnił, jak należy interpretować przepisy. Zapowiedział, że nikogo nie spotka kara za wykroczenie poza Charakterystykę Produktu Leczniczego. Zgodnie z informacją podaną przez prezesa, lekarz POZ może samodzielnie rozpoznać i leczyć chorobę przewlekłą, jeżeli dysponuje wiedzą i możliwościami diagnostycznymi. Nie podlega karze również lekarz POZ, AOS lub udzielający porady poza systemem świadczeń finansowanych w ramach NFZ, który wystawi recepty refundowane pacjentowi z podejrzeniem choroby, na etapie diagnostyki różnicowej, do czasu uzyskania wyniku badań dodatkowych lub konsultacji potwierdzających wstępną diagnozę. Obowiązkiem lekarza jest leczyć pacjenta, zatem, zanim potwierdzi diagnozę, bez obaw może wypisać receptę refundowaną. Prezes NFZ uspokaja, że jeżeli lekarz nie zamierza wyłudzać milionów, nie ma się czego obawiać. NFZ nie kontroluje jakości prowadzonego leczenia oraz kwestii wskazań.

 

Zasadność wystawienia recept jest kwestionowana wyłącznie w sytuacjach patologicznych, kiedy dochodzi do ewidentnych wyłudzeń. Wtedy są one zgłaszane do prokuratury, która zajmuje się takimi sprawami we współpracy z organami kontroli skarbowej. I tak np. w 2011 r. ponad stu lekarzy prywatnych wypisało nieuczciwie recepty na ponad milion złotych. Zwykle mechanizm polegał na obrocie fałszywą fakturą pomiędzy apteką a hurtownią farmaceutyczną. Do kontroli nie są typowani ci lekarze, którzy wypisują leki refundowane na najwyższą kwotę. Wyszukiwane są nieprawidłowości w systemie preskrypcji lekarskiej, które sięgają milionów złotych.

 

Prezes NFZ Jacek Paszkiewicz podkreśla, że należy leczyć zgodnie z wiedzą medyczną i wytycznymi terapeutycznymi dotyczącymi leczenia konkretnych chorób, a nie wyłącznie z Charakterystyką Produktu Leczniczego, zwłaszcza jeśli jej interpretacja nie jest jednoznaczna.

 

Pozostaje jeszcze kwestia weryfikacji prawa do ubezpieczenia zdrowotnego, ale jest to prawo niekwestionowane przez NFZ od lat. Większość ludzi w Polsce jest ubezpieczona. Pojedyncze przypadki osób nieuprawnionych do otrzymania refundacji są wykrywane sporadycznie i dotyczy to kilku recept rocznie. Organom państwowym chodzi raczej o obowiązek sprawdzenia przez lekarzy uprawnień dodatkowych, np. do bezpłatnych leków, jakie mają inwalidzi wojenni, weterani czy honorowi krwiodawcy.

 

Dr Jacek Paszkiewicz, prezes Narodowego Funduszu Zdrowia twierdzi, że kontroli nie będą poddawani lekarze, którzy wystawiając receptę nie dostosowali się do zaleceń zawartych w ChPL oraz ci, którzy wystawili receptę pacjentowi nieuprawnionemu do refundacji. Kierunek kontroli nastawiony jest na wychwycenie nieprawidłowości, które mają znamiona próby wyłudzenia.