Cholesterol to woskowata substancja podobna w budowie do tłuszczu. Razem z trójglicerydami i kwasami tłuszczowymi tworzy tak zwane lipidy, które krążą we krwi między tkankami i narządami stanowiąc część składową komórek. Cholesterol jest  niezbędny w organizmie każdego człowieka. Bez niego nie mogłyby być odbudowywane komórki, produkowane hormony płciowe, wytwarzana witamina D, ani kwasy żółciowe umożliwiające prawidłowe trawienie tłuszczów. Przy zbyt niskim poziomie cholesterolu wzrasta podatność na infekcje i choroby nowotworowe. Jednak o niedobór cholesterolu nie musimy się martwić. Jest on bowiem w wystarczającym stopniu produkowany przez naszą wątrobę.

Problemem natomiast staję się nadmiar cholesterolu, który dostarczamy organizmowi w pożywieniu. Zaledwie 20% cholesterolu krążącego we krwi pochodzi ze spożywanych pokarmów, ale jest to wystarczająco dużo, aby spowodować poważne problemy.  Jego nadmiar odkłada się w tętnicach, utrudniając swobodny przepływ krwi. Wysoki poziom cholesterolu, podobnie jak podwyższone ciśnienie tętnicze, nie musi być dolegliwy, co jednak nie zmniejsza zagrożenia, jakie niosą za sobą te dwa czynniki. U chorych z nadciśnieniem tętniczym i współistniejącymi zaburzeniami lipidów, w celu zmniejszenia ryzyka zawału serca, udaru i innych chorób układu krążenia, należy obniżać zarówno podwyższone ciśnienie, jak i podwyższony poziom lipidów.

 

Jak badać poziom cholesterolu

 

Prawie każdy, kto miał badany poziom cholesterolu zastanawiał się, co dokładnie znaczą otrzymane wyniki. Zwykle podawane jest stężenie cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL ("zły"), cholesterolu HDL ("dobry") i triglicerydów. Większość lekarzy uważa, że stężenie cholesterolu całkowitego we krwi powinno być niższe niż 190 mg/dl. Jeżeli stężenie to jest wyższe, mówi się o tak zwanej hipercholesterolemii, czyli podwyższonym stężeniu cholesterolu we krwi. Oczywiście ryzyko choroby zależy od stężenia składowych cholesterolu całkowitego. Na ogół stężenie cholesterolu LDL powinno być niższe niż 130 mg/dl, a cholesterolu HDL wyższe niż 45 mg/dl. Stężenie triglicerydów powinno być niższe niż 150 mg/dl; 20% tej wartości jest wliczane w stężenie cholesterolu całkowitego.

 

 

Leczenie podwyższonego poziomu cholesterolu rozpoczyna się zawsze od włączenia diety, opartej na pokarmach ubogich w cholesterol i zwiększeniu spożycia pokarmów bogatych we włóknik. Nie oznacza to, że trzeba zrezygnować ze swoich ulubionych potraw. Zamiast tego można zjadać mniejsze porcje, wybierać chude kawałki mięsa i spożywać potrawy bogate w błonnik, który daje uczucie sytości i pomaga usunąć cholesterol z organizmu. Spożywanie pięć razy dziennie warzyw i owoców jest najlepszą drogą do zmniejszenia spożycia tłuszczów. Należy także pamiętać, że zaprzestanie palenia papierosów może pomóc w obniżeniu stężenia cholesterolu, a jeżeli ma się nadwagę schudnięcie nawet o kilka kilogramów, może korzystnie wpłynąć poziom cholesterolu.

 

 

Jednym ze sposobów zmniejszenia stężenia złego cholesterolu LDL i zwiększenia dobrego cholesterolu HDL są ćwiczenia fizyczne. Regularna aktywność fizyczna w korzystny sposób wpływa na stężenie lipidów, w tym cholesterolu. Wskazane są ćwiczenia fizyczne o umiarkowanym natężeniu (jazda na rowerze, bieganie czy pływanie) przez 30 - 60 minut wykonywane 3 - 4 razy w tygodniu. Dodatkowo, regularne uprawianie sportu pomaga w zwalczeniu nadwagi.

 

 

Niestety często sama dieta i wysiłek fizyczny nie są w stanie doprowadzić do osiągnięcia pożądanych stężeń cholesterolu. Wówczas należy włączyć leki. Istnieje kilka grup leków obniżających stężenie lipidów w surowicy. Najważniejsze to: statyny, pochodne kwasu nikotynowego, pochodne kwasu fibrynowego i żywice jonowymienne. Wszystkie leki obniżające stężenie cholesterolu należy przyjmować stale, podobnie jak leki przeciwnadciśnieniowe

______________________________________________________________

 

Aby obniżyć poziom cholesterolu:

Prawidłowe stężenia poszczególnych frakcji cholesterolu wynoszą: