Wstęp
Poważnym problemem po zabiegach kardiochirurgicznych jest ból po sternotomii. Z przyczyn anatomicznych dolegliwości bólowe są bardziej nasilone u kobiet niż u mężczyzn. Powikłania miejscowe, gorsze gojenie się rany pooperacyjnej stwierdza się również częściej u kobiet. Wydaje się, że dolegliwości i powikłania mogą być zależne od stosowania kamizelek pooperacyjnych niedostosowanych do anatomicznych kształtów kobiety.
Cel badania
Celem badania była ocena nowego typu kamizelki zaprojektowanej dla kobiet, używanej bezpośrednio po zabiegu operacyjnym w porównaniu z typowymi kamizelkami nieuwzględniającymi różnic anatomicznych w budowie ciała.
Grupę badaną stanowiło 385 kobiet > 18. roku życia, które przebyły pierwszy zabieg kardiochirurgiczny.
Randomizacja do grupy otrzymującej nowy rodzaj kamizelki (n = 195), lub do grupy kontrolnej (n = 190). Nowy rodzaj kamizelki cały czas wywiera nacisk na klatkę piersiową, jak również stabilizuje i podpiera biust (w badaniu użyto 4 rozmiary kamizelek). Kamizelka była zakładana już na sali operacyjnej lub 4-6 godz. po zabiegu. W grupie kontrolnej kobiety stosowały biustonosz i typową kamizelkę unieruchamiającą po 2. dobie po operacji. Ból i dyskomfort w klatce piersiowej mierzono w skali 10-stopniowej (0 – bez dolegliwości, 10 – najbardziej nasilony ból). Oceniano ponadto gojenie się rany pooperacyjnej i stabilność mostka. Po opuszczeniu szpitala ocenę kontynuowano telefonicznie w 3., 6. i 12. tygodniu po zabiegu.
Średni wiek kobiet wyniósł 66 lat. Średnia wartość – BMI 29 kg/m2. Obwód klatki piersiowej – 39 cali (około 99 cm). CABG przebyło 57% kobiet, operację wady zastawkowej – 29% kobiet, zabieg CABG i wady zastawkowej – 8,5% kobiet.
Natężenie bólu było znacząco niższe w grupie kobiet stosujących nowy rodzaj kamizelki przez cały okres obserwacji (OR 0,65; 95% CI 0,45-0,94; p = 0,02). Na uzyskane wyniki nie miał wpływu wiek jak i rozmiar biustu. Liczba używanych leków przeciwbólowych była podobna w grupach.
W podgrupie chorych wypisanych do domu w okresie 14 dni po operacji odnotowano również znaczącą redukcję dolegliwości bólowych sutków (OR 0,46; 95% CI 0,32-0,66; p < 0,001). Nie wykazano różnic w natężeniu bólu w miejscu cięcia.
Wnioski
Użycie nowego rodzaju kamizelki dostosowanej do anatomicznych kształtów kobiety we wczesnym okresie pooperacyjnym wiąże się ze zmniejszeniem dolegliwości bólowych.
King KM, Tsuyuki R, Faris P, Currie G, Maitland A, Collins-Nakai RL. A randomized controlled trial of women’s early use of a novel undergarment following sternotomy: the Women’s Recovery from Sternotomy Trial (WREST). Am Heart J. 2006 Dec, 152(6), 1187-1193. [PMID]: 17161074.
drukuj
