Wstęp. Cel badania
Wolne rodniki są przyczyną peroksydacji lipidów i uszkodzenia DNA, co może wiązać się z szybszym rozwojem chorób sercowo-naczyniowych i nowotworowych. Celem pracy była ocena suplementacja witaminą E w prewencji chorób układu krążenia i nowotworowych.
Kobiety powyżej 45 rż, bez wywiadu choroby wieńcowej, naczyniowej mózgu, raka lub innych ciężkich chorób, bez wywiadu uczulenia na leki, nie pobierających ASA lub innych NLPZ (NSAIDs), antykoagulantów i sterydów, bez suplementacji witaminami.
W badaniu stosowano małe dawki ASA 100mg/co drugi dzień i vit E 600IU/co drugi dzień. Podawanie małych dawek ASA podyktowane było oceną kardioprotekcyjna leku i jednocześnie obawa, że większe dawki mogą działać niekorzystnie na przewód pokarmowy. Kobiety włączone do badania przez 3 miesiące otrzymywały placebo celem wyłączenia osób nie współpracujących. Do grupy ASA włączono n=19934 chore, a do grupy placebo n=19942. Co 12 miesięcy uczestniczki badania przesyłały miesięczne zużycie leku, ocenę kwestionariuszową powikłań, objawów ubocznych, istotne zdarzenia kliniczne i ocenę czynników ryzyka.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony MACE (zawał, udar lub zgon sercowo-naczyniowy) oraz nowo rozpoznany nowotwór ( z wyłączeniem raka skóry).
Drugorzędowy punkt końcowy: poszczególne składowe MACE i częstość raka sutka, jelita grubego i płuc.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Zdarzenia sercowo-naczyniowe wystąpiły u 482 chorych z grupy leczonej witamina E vs 517 chorych z grupy kontrolnej RR 0.93 (95%CI;0.82-1.05) p=0.26. Redukcja ryzyka wynosiła 7% co jest nieznaczącym obniżeniem w porównaniu pomiędzy grupami. Poszczególne składowe MACE:
|
witamina E |
placebo |
|
MI |
196 |
195 |
1.01 (95%CI;0.82-1.23) p=0.96 |
udar |
241 |
246 |
0.98 (95%CI;0.82-1.17) p=0.12 |
zgon |
106 |
140 |
0.761 (95%CI;0.59-0.98) p=0.03 |
Również nie wykazano różnic w liczbie rewaskularyzacji naczyń wieńcowych (395 vs 369 chorych odpowiednio w grupach) jak również przejściowych zaburzeń ukrwienia mózgu (TIA po 212 chorych w każdej z grup). W grupie kobiet >65 rż, które stanowiły 10% badanych wystąpiło 31% zdarzeń sercowo-naczyniowych. W grupie tej stwierdzono redukcję o 26% zdarzeń sercowo-naczyniowych RR 0.74 (95%CI;0.59-0.93) p=0.009. W porównaniu do grupy kontrolnej. Również obserwowano mniejszą liczbę zawałów RR 0.66 (95%CI;0.45-0.98) p=0.04 i zgon sercowo-naczyniowy RR 0.51 (95%CI; 0.37-0.77) p<0.001, ale nie było redukcji w ilości udarów RR 0.88 (95%CI;0.64-1.21) p=0.44.
Nowotwory: nie było różnic w liczbie nowo wykrytych nowotworów w grupach (1437 chorych vs 1428 chorych p=0.87). Nie było różnic w zależności od umiejscowienia nowotworu (sutek, płuca jelito grube). Nie wykazano różnic w liczbie zgonów z powodu nowotworu (p=0.17) jak i liczby zgonów z różnych przyczyn (636 vs 615 chorych p=0.53).
Wnioski
Stosowanie witaminy co 2 dzień nie powoduje zmniejszenia liczby zdarzeń sercowo-naczyniowych i liczby nowo wykrytych nowotworów jak również nie obniża całkowitej śmiertelności i zdarzeń zakończonych zgonem w układzie krążenia. Dane z badania nie rekomendują stosowania suplementacji witaminą E w prewencji chorób układu krążenia i nowotworów u zdrowych kobiet.
Lee IM, Cook NR, Gaziano JM, Gordon D, Ridker PM, Manson JE, Hennekens CH, Buring JE. Vitamin E in the primary prevention of cardiovascular disease and cancer: the Women's Health Study: a randomized controlled trial. JAMA. 2005 Jul 6, 294(1), 56-65. [PMID]: 15998891.