Wstęp. Cel badania
Udary lub TIA są rozpoznawane u około 900 tys. Chorych w USA, z czego 70-90 tysięcy spowodowane jest zwężeniem tętnic wewnątrzmózgowych. Ryzyko nawrotu udaru u tych chorych jest wysokie i wynosi 15% na rok. Celem pracy było porównanie skuteczności warfaryny i ASA w prewencji u chorych z zwężeniem tętnic wewnątrzmózgowych.
Chorzy w wieku >40 lat z przebytym TIA lub udarem w ciągu 90 dni od randomizacji i angiograficznie stwierdzoną stenozą (50-90%) naczyń wewnątrzmózgowych (szyjnej, środkowej mózgu, kręgowej lub podstawnej) w skali Rankin ≤3 (dla chorych po przebytym udarze).
Chorzy randomizowani do grupy otrzymującej 650 mg ASA dwa razy dziennie, a w przypadku pojawienia się objawów ubocznych (głównie gastrycznych) zmniejszano dawkę do 325 mg dziennie n=280 chorych lub do grypy otrzymującej warfarynę 5 mg dziennie n=289 chorych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony; udar niedokrwienny, krwotok mózgowy, zgon z przyczyn naczyniowych nie w przebiegu udaru.
Drugorzędowy punkt końcowy: składowe punktu pierwotnego.
Średni wiek grupy 63.5 lat, nadciśnienie tętnicze u 84% chorych, cukrzyca 38% chorych, zaburzenia lipidowe 71% chorych. Choroba wieńcowa u 27% chorych, a przebyty udar niedokrwienny u 25% chorych. Czas do randomizacji 17 dni. W okresie obserwacji leczenie przerwało 28.4% chorych z grupy warfaryny i 16.4% chorych z grupy ASA p<0.001.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: osiągnęło 22.1% chorych z grupy ASA i 21.8% chorych z grupy warfaryny HR 1.04 (95%CI;0.73-1.48) p=0.83.
Drugorzędowy punkt końcowy: Udar niedokrwienny lub krwotok mózgowy stwierdzono u 20.7% chorych z grupy ASA i u 17.6% chorych z grupy warfaryny HR 1.20 (95%CI;0.82-1.75) p=0.34. Udar niedokrwienny w obszarze tętnicy ze zwężeniem 15.0% chorych z grupy ASA i 12.1% chorych z grupy warfaryny HR 1.26 (95%CI;0.81-1.97) p=0.31. Udar niedokrwienny, zawał serca lub zgon z przyczyn naczyniowych odpowiednio 23.6% chorych vs 24.6% chorych HR 0.98 (95%CI;0.70-1.37) p=0.90.
Objawy uboczne polekowe częściej w grupie otrzymującej warfarynę 9.7% chorych vs 4.3% chorych HR 0.46 (95%CI;0.23-0.90) p=0.02. Głowna różnica dotyczyła poważnych krwawień, które wystąpiły u 8.3% chorych z grupy warfaryny i u 3.2% chorych z grupy ASA HR 0.39 (95%CI;0.18-0.84) p=0.01.
Wnioski
Stosowanie warfaryny związane jest z znaczącym wysokim ryzykiem objawów ubocznych i nie wykazuje większych korzyści od stosowania ASA. ASA powinna być preferowana w użycia w porównaniu do warfaryny u chorych z zwężeniem tętnicy wewnątrzczaszkowej.
Chimowitz MI, Lynn MJ, Howlett-Smith H, Stern BJ, Hertzberg VS, Frankel MR, Levine SR, Chaturvedi S, Kasner SE, Benesch CG, Sila CA, Jovin TG, Romano JG; Warfarin-Aspirin Symptomatic Intracranial Disease Trial Investigators. Comparison of warfarin and aspirin for symptomatic intracranial arterial stenosis. N Engl J Med. 2005 Mar 31, 352(13), 1305-1316. [PMID]: 15800226.