Zaburzenia metaboliczne takie jak nieprawidłowa tolerancja glukozy i zespól metaboliczny są stanami przejściowymi pomiędzy prawidłową tolerancją glukozy a jawna cukrzycą typu 2, z istotnym wzrostem ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2. W wypracowanym konsensusie dotyczącym postępowania w przypadku zaburzeń metabolicznych zalecą się postępowanie trzystopniowe; rozpoznanie ryzyka, ocena ryzyka i prewencja lub opóźnienie rozwoju cukrzycy typu 2. W prewencji rozwoju cukrzycy typu 2 proponuje się modyfikację stylu życia poprzez ograniczenia dietetyczne i zwiększenie wysiłków fizycznych, a w przypadkach w których nie uzyskano poprawy w wyniku zmiany zachowania zaleca się wprowadzenie leczenia farmakologicznego.

 

Ocena skuteczności woglibozy, inhibitora α-glukozydazy w prewencji cukrzycy typu 2, u chorych z nieprawidłową tolerancją glukozy.

Grupę badaną stanowiło 1780 chorych w wieku  pomiędzy 30-70 lat, z nieprawidłową tolerancją glukozy, z stężeniem glukozy na czczo < 6,9 mmol/l (< 124 mg/dl), a 2 godz. po obciążeniu glukozą pomiędzy 7,8 a 11,0 mmol/l (140-200 mg/dl), ze stężenie hemoglobiny glikowanej < 6,5%  i z co najmniej 1 czynnikiem ryzyka dla cukrzycy typu 2: wysokie prawidłowe ciśnienie tętnicze (SBP ≥ 130 mm Hg lub DBP ≥ 85 mm Hg) lub leczone nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia (stężenie cholesterolu ≥ 5,7 mmol/l, TG ≥ 1,7 mmol/l lub HDL < 1,04 mmol/l), otyłość (BMI ≥ 25 kg/m²), rodzinne obciążenie cukrzycą.

Randomizacja do grupy otrzymującej woglibozę w dawce 0,2 mg trzy razy dziennie (n = 897 chorych) lub do grupy placebo (n = 881 chorych). Wszyscy chorzy w okresie 4-8 tygodni przed rozpoczęciem leczenia przeszli przeszkolenie w zakresie prawidłowego odżywiania się i zwiększenia wysiłków fizycznych. Ocena parametrów biochemicznych co 12 tyg., test obciążenia glukozą (oral glucose tolerance test, OGTT) co 24 tyg. Chorzy u których rozpoznano cukrzyce typu 2 kończyli badanie.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: rozwój cukrzycy typu 2 definiowany jako stężenie hemoglobiny glikowanej > 6,5% w dwóch oddzielnych badaniach i co najmniej jeden z następujących; stężenie glukozy 2 godz. po obciążeniu glukoza > 11,0 mmol/l (200 mg/dl), stężenie glukozy na czczo > 7,0 mmol/l (125 mg/dl), stężenie glukozy w pomiarze przygodnym > 11,0 mmol/l.

Drugorzędowy punkt końcowy: liczba chorych z normoglikemią; stężenie glukozy na czczo < 6,1 mmol/l (110 mg/dl) i 2 godz. po obciążeniu glukozą < 7,8 mmol/l (140 mg/dl).

Średni wiek chorych wyniósł 56 lat, mężczyźni stanowili 60% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 59% chorych, dyslipidemię u 77%, otyłość u 57%. Średni BMI – 25,8 kg/m².

Rodzinne obciążenie cukrzycą u 38% badanych. Dwa lub mniej czynników ryzyka u 38%, trzy lub więcej u 62%. Stężenie glukozy na czczo – 5,8 mmol/l (105 mg/dl), 2 godz. po obciążeniu glukozą – 9,1 mmol/l (165 mgd/l).

Pierwszorzędowy punkt końcowy: cukrzycę typu 2 rozpoznano u 50(5,6%) chorych w grupie leczonej i u 106(12,0%) chorych w grupie placebo (HR 0,595; 95% CI 0,433-0,818; p = 0,0014). W analizie wieloczynnikowej uwzględniającej wiek, płeć, otyłość, dyslipidemię, nadciśnienie tętnicze, obciążenie rodzinne cukrzycą, stężenie glukozy 2 godz. po obciążeniu glukoza, indeks insulinogenności, insulinooporność i aktywność dzienną, leczenie woglibozą wiązało się z zmniejszeniem ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 o 49% (HR 0,512; 95% CI 0,360-0,727; p = 0,002). W grupie chorych z co najmniej 3 czynnikami ryzyka, ryzyko rozwoju cukrzycy było istotnie statystyczne częstsze (HR 0,607; 95% CI 0,428-0,863; p = 0,0053) w grupie placebo w porównaniu do grupy leczonej woglibozą, czego nie obserwowano w przypadku stwierdzenia nie więcej niż 2 czynników ryzyka (HR 0,544; 95% CI 0,258-1,147; p = 0,1098).

Drugorzędowy punkt końcowy: normoglikemię stwierdzono u 599(66,7%) chorych w grupie leczonej woglibozą i u 454((51,5%) chorych w grupie placebo (HR 1,539; 95% CI 1,357-1,746; p < 0,0001).

Objawy uboczne związane z leczeniem wystąpiły z umiarkowanym nasileniem. Z powodu wystąpienia objawów ubocznych leczenie przerwało 46(5%) chorych otrzymujących woglibozę i 24(3%) chorych w grupie placebo (p = 0,0092).

 

Wogliboza, w polaczeniu z modyfikacją stylu życia zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w grupie chorych wysokiego ryzyka, z nieprawidłową tolerancją glukozy.