Wstęp

Stężenie osoczowej homocysteiny jest związane z ryzykiem zakrzepicy żył głębokich i zatorowością płucną. Metaanaliza opublikowanych badań klinicznych wskazuje, że względne ryzyko zatorowości żylnej rośnie wraz ze zwiększeniem stężenia homocysteiny. Zwiększone stężenie homocysteiny normalizuje się za pomocą suplementacji witaminami (kwasem foliowym, pirydoksyną, cyjanokobalaminą), ale brak jest danych, czy leczenie to związane jest ze zmniejszeniem ryzyka zatorowości żylnej.

 

Cel badania
Wpływ suplementacji kwasem foliowym, witaminą B₆ i B₁₂ na ryzyko zatorowości żylnej u chorych po przebytym pierwszym epizodzie zatorowości żylnej.

Randomizacja chorych do grupy otrzymującej tabletkę zawierającą 5 mg kwasu foliowego, 50 mg witaminy B₆ i 0,4 mg witaminy B₁₂ (n = 353) lub do grupy placebo (n = 348). Badania kontrolne przeprowadzano po 3, 6 i 24 mies. U chorych z rozpoznaną zakrzepicą żył głębokich kontrolne badanie ultrasonograficzne wykonywano po 3 mies. W zależności od wyjściowego stężenia homocysteiny wydzielono podgrupę chorych z dużym stężeniem homocysteiny (≥ 12,6 µmol/l) (n = 360) lub z prawidłowym stężeniem homocysteiny (n = 341).

Pierwszorzędowy punkt końcowy: nawrót objawowej zakrzepicy żylnej, definiowany jako wdrożenie leków antykoagulogicznych.

Drugorzędowy punkt końcowy: ryzyko nawrotu zatorowości żylnej u chorych z dużym i prawidłowym stężeniem homocysteiny.

Średni wiek chorych w grupie z dużym stężeniem homocysteiny wynosił 57 lat, a w grupie z prawidłowym stężeniem 47 lat. Mężczyźni stanowili 58 i 45% badanych odpowiednio w grupach.

Jako pierwszy epizod zatorowości żylnej zakrzepicę żył głębokich rozpoznano u 68% chorych w grupie z dużym stężeniem homocysteiny i u 58% w grupie z prawidłowym stężeniem homocysteiny. Zatorowość płucną stwierdzono u 23 i 32% chorych, a zakrzepicę żył głębokich i zatorowość płucną u 9 i 10% chorych odpowiednio w grupach. Średnie stężenie homocysteiny na początku badania w grupie z dużym stężeniem wynosiło 14,6 µmol/l, po 3 mies. leczenia w grupie leczonej zmniejszyło się do 8,1 µmol/l, a w grupie placebo pozostało bez zmian. Średnie stężenie homocysteiny na początku badania w grupie z prawidłowym stężeniem wynosiło 8,7 µmol/l, po 3 mies. leczenia w grupie leczonej zmniejszyło się do 6,2 µmol/l, a w grupie placebo zwiększyło do 9,4 µmol/l.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: w czasie obserwacji nawrót zatorowości żylnej obserwowano u 43 (12,2%) chorych w grupie leczonej witaminami i u 50 (14,3%) w grupie placebo (HR 0,84; 95% CI 0,56–1,26).

Drugorzędowy punkt końcowy: w grupie chorych z dużym stężeniem homocysteiny leczenie witaminami nie wiązało się z redukcją ryzyka nawrotu zatorowości żylnej (HR 1,14; 95% CI 0,65–1,98; p = 0,65), podobnie jak w grupie z prawidłowym stężeniem homocysteiny (HR 0,58; 95% CI 0,32–1,08; p = 0,08). Również zmniejszenie stężenia homocysteiny zarówno w zakresie 0–50% (HR 0,82; 95% CI 0,51–1,32), jak i > 50% (HR 0,43; 95% CI 0,15–1,24) nie wiązało się z redukcją ryzyka zatorowości żylnej. Tylko w grupie mężczyzn ryzyko zatorowości było istotnie statystycznie wyższe w porównaniu z grupą kobiet (HR 1,60; 95% CI 1,05–2,45).

 

Suplementacja witaminami z grupy B nie zapobiega nawrotom zatorowości żylnej.