Wstęp
W wielu ostatnio opublikowanych badaniach z randomizacją wykazano, że leki blokujące receptor angiotensyny (ARB) u chorych z nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością serca czy cukrzycą wpływają na śmiertelność i chorobowość sercowo-naczyniową. W badaniach tych sugeruje się, że obserwowane efekty nie wynikają tylko z działania obniżającego ciśnienie tętnicze, ale mogą zależeć od modulującego wpływu na śródbłonek, układ krzepnięcia i płytki krwi. Nie poznano, jak dotąd, mechanizmu wpływu ARB na receptory płytkowe i właściwości przeciwpłytkowe tych leków. W poprzednio wykonanych badaniach wykazano, że walsartan posiada właściwości przeciwpłytkowe.
Cel badania
Ocena właściwości przeciwpłytkowych walsartanu.
Grupę badaną stanowiło 75 chorych między 21. a 75. rokiem życia z łagodnym i umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym (wartości SBP wynosiły 140-179 mm Hg, DBP – 90-109 mm Hg). Chorzy nie stosowali leków przeciwpłytkowych (poza ASA) w okresie ostatniego miesiąca oraz leków blokujących układ renina-angiotensyna (ACEI/ARB) w okresie ostatnich 3 mies.
Randomizacja do grupy otrzymującej 80 mg walsartanu dziennie (n = 25 chorych), 160 mg dziennie (n = 29 chorych) i 320 mg dziennie (n = 21 chorych). Kolejne wizyty po 5 i 9 tyg. Na początku badań i w czasie wizyt kontrolnych pobierano próbki do badań laboratoryjnych.
Średni wiek chorych wyniósł 68 lat, mężczyźni stanowili 33% badanych. Chorobę wieńcową stwierdzono u 40% chorych, przebyty zawał u 19%, niewydolność serca u 12 %, cukrzycę u 38%, otyłość u 23%. U wszystkich chorych uzyskano spadek ciśnienia tętniczego już w 5 tyg. leczenia w porównaniu z wartościami wyjściowymi (p < 0,05).
Walsartan niezależnie od dawki i czasu stosowania powodował zmniejszenie agregacji płytek mierzonej zarówno za pomocą konwencjonalnej agregometrii po stymulacji 5 µmol/l ADP (p < 0,05 w porównaniu z wartością wyjściową), jak również analizatorem PFA-100 (p < 0,05 w porównaniu z wartością wyjściową). Walsartan powodował również zmniejszenie ekspresji receptora GP IIb/IIIa (p < 0,05 w porównaniu z wartością wyjściową). Właściwości antyagregacyjne walsartanu były wyraźniej wyrażone w podgrupie chorych z cukrzycą.
Wnioski
Walsartan powoduje zahamowanie agregacji płytek i większości receptorów płytkowych. Właściwości walsartanu nie zależą od dawki i czasu jego stosowania. Właściwości przeciwpłytkowe walsartanu są szczególnie zaznaczone w podgrupie chorych z cukrzycą.
Serebruany VL, Pokov AN, Malinin AI, O'Connor C, Bhatt DL, Tanguay JF, Sane DC, Hennekens CH. Valsartan inhibits platelet activity at different doses in mild to moderate hypertensives: Valsartan Inhibits Platelets (VIP) trial. Am Heart J. 2006 Jan, 151(1), 92-99. [PMID]: 16368298.