Badania laboratoryjne sugerują, że cyklooksygenaza 2 (cyclooxygenase-2, COX-2) bierze znaczący udział w transformacji adenoma do carcinoma, w procesach inwazyjnych i metastatycznych w przebiegu raka jelita grubego. Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych wiąże się z 30–70-procentową redukcją ryzyka rozwoju raka jelita grubego. Zastosowanie u chorych z dużym ryzykiem rozwoju raka jelita grubego selektywnych inhibitorów COX-2 powinno być równie skuteczne w redukcji ryzyka rozwoju raka jelita grubego z wyraźnym spadkiem powikłań związanych z krwawieniem z przewodu pokarmowego.

 

Cel badania
Ocena skuteczności rofekoksybu (Vioxx) w redukowaniu nawrotu guza nowotworowego u chorych leczonych chirurgicznie z powodu raka jelita grubego.

 

Randomizacja chorych do grupy otrzymującej 25 mg rofekoksybu dziennie (n = 1167) lub do grupy placebo (n = 1160).

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zdarzenia zakrzepowe naczyniowo-sercowe (zawał zakończony lub niezakończony zgonem, niestabilna dusznica, nagły zgon sercowy, udar zakończony lub niezakończony zgonem, TIA, zakrzepica tętnic i żył obwodowych, zatorowość płucna) w okresie leczenia i 14 dni po zaprzestaniu leczenia. Ocenę poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych przeprowadzono wg kryteriów APTC (Antiplatelet Trialists Collaboration).

Średni wiek chorych wynosił 65 lat, mężczyźni stanowili 64% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 72% chorych, cukrzycę u 7%, hiperlipidemię u 51%. Palacze – 12% badanych.

W fazie II rozwoju nowotworu znajdowało się 47,5% chorych, w fazie III – 52,5%. Umiejscowienie zmiany: w jelicie grubym u 65% chorych, w odbytnicy i esicy u 8%, w odbytnicy u 27%. Chemoterapii poddano 65% chorych. Średni okres leczenia w grupie otrzymującej rofekoksyb wynosił 7,4 mies., a w grupie placebo 8,2 mies. (badanie zaplanowano na co najmniej 2-letni okres leczenia).

Pierwszorzędowy punkt końcowy: w okresie leczenia i 14 dni po jego zakończeniu zdarzenia zakrzepowe obserwowano u 15 chorych w grupie otrzymującej rofekoksyb (liczba zdarzeń na 100 chorych/rok 1,62; 95% CI 0,91–2,67) i u 6 w grupie placebo (liczba zdarzeń na 100 chorych/rok 0,61; 95% CI 0,22–1,32). Leczenie rofekoksybem związane było z istotnie statystycznie wyższym ryzykiem zdarzeń zakrzepowych (RR 2,66; 95% CI 1,03–6,86; p = 0,04). Według kryteriów APTC nie wykazano różnic pomiędzy grupami, chociaż trend był korzystniejszy w grupie placebo. W grupie leczonej zdarzenia zakrzepowe obserwowano u 8 chorych (liczba zdarzeń na 100 chorych/rok 0,97; 95% CI 0,44–1,84), w grupie placebo u 4 chorych (liczba zdarzeń na 100 chorych/rok 0,41; 95% CI 0,11–1,04) (RR 1,60; 95% CI 0,57–4,51; p = 0,37). W okresie tym z powodu zdarzeń sercowo-naczyniowych zmarło 4 chorych w grupie otrzymującej rofekoksyb i 2 w grupie placebo.

W okresie leczenia i 24 mies. po jego zakończeniu zdarzenia zakrzepowe obserwowano liczebnie częściej w grupie leczonej – u 21 chorych, natomiast w grupie placebo u 14, nie osiągając jednak istotnej statystycznie różnicy pomiędzy grupami (RR 1,50; 95% CI 0,76–2,94; p = 0,24).

Leczenie rofekoksybem jest związane ze wzrostem liczby niepożądanych zdarzeń sercowo-naczyniowych u chorych leczonych przez 7,4 mies.