U chorych z nadciśnieniem tętniczym występuje wyższe ryzyko rozwoju przerostu mięśnia lewej komory, zwłóknienia mięśnia i przewlekłej niewydolności serca. Dysfunkcja rozkurczowa charakteryzująca się nieprawidłowym napełnianiem komory, ze spadkiem pojemności rozkurczowej i nieprawidłową relaksacją, jest patofizjologicznym pośrednikiem pomiędzy nadciśnieniem a niewydolnym serca, szczególnie u chorych z niewydolnością serca z prawidłową EF. U ponad 50% chorych z nadciśnieniem tętniczym stwierdza się dysfunkcję rozkurczową, dlatego leczenie chorych w tym stadium choroby jest docelowym zadaniem w prewencji rozwoju niewydolności serca. Blokowanie układu renina-angiotensyna-aldosteron (renin-angiotensin-aldosterone system, RAAS), obok obniżenia ciśnienia tętniczego, powoduje zmniejszenie przerostu mięśnia lewej komory, ale wpływ na funkcję miokardium jest mniej poznany. Leki blokujące RAAS zmniejszają zwłóknienie mięśnia sercowego z poprawą parametrów rozkurczowych, brak jest jednak badań oceniających ich skuteczność w leczeniu dysfunkcji rozkurczowej lewej komory.

 

Cel badania
Celem pracy była ocena, czy obniżenie ciśnienia tętniczego za pomocą walsartanu powoduje poprawę funkcji rozkurczowej w większym stopniu niż w przypadku użycia leków nieblokujących układu RAAS.

Randomizacja chorych do grupy otrzymującej 320 mg walsartanu raz dziennie (n = 186) lub do grupy placebo (n = 198). W obu grupach stosowano inne leki obniżające ciśnienie tętnicze, z wyłączeniem leków blokujących układ RAAS, w celu uzyskania wartości BP ≤ 130/80 mm Hg.

Oceny funkcji rozkurczowej lewej komory dokonywano w badaniu tkankowym dopplerowskim, z oceną prędkości ruchu bocznej części pierścienia mitralnego. Oceniano wartość S` dla fali skurczowej, E` dla fali rozkurczowej w okresie szybkiego napełniania i fali rozkurczowej A` w okresie skurczu przedsionków. Jako normę przyjęto wartość E` < 10 cm/s dla osób w wieku 45–55 lat, < 9 cm/s dla osób wieku 56–65 lat i < 8 cm/s dla wieku > 65 lat.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany prędkości fali E` po 38 tyg. leczenia.

Drugorzędowy punkt końcowy: zmiany ciśnienia tętniczego, grubości ścian lewej komory, masy lewej komory i innych parametrów echokardiograficznych po okresie leczenia.

Średni wiek chorych wynosił 61 lat, mężczyźni stanowili 100% badanych. Dusznicę bolesną stwierdzono u 14% chorych, cukrzycę u 13% chorych, hiperlipidemię u 53% chorych. Średni BMI – 30,5 kg/m², Średnia wartość BP – 144/86 mm Hg.

Leków przeciwnadciśnieniowych przed randomizacją nie pobierało 23% chorych. Echokardiograficznie stwierdzono: EF – 56,5%, E` – 7,5 cm/s, A` – 9,3 cm/s, S` – 6,2 cm/s, E/E` – 10,0, IVRT – 100 ms, E/A – 1,0, wskaźnik masy lewej komory – 70 g/m². Na koniec badania nie wykazano różnic w wartości SBP (p = 0,10), DBP (p = 0,15) i HR (p = 0,62) pomiędzy grupami.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: średnia prędkość fali E` w grupach wynosiła na początku badania 7,5 cm/s. Po 38 tyg. leczenia prędkość fali E` wzrosła do 8,1 cm/s w grupie leczonej walsartanem (wzrost o 0,6 cm/s; p < 0,0001), a w grupie kontrolnej do 8,0 cm/s (wzrost o 0,44 cm/s; p < 0,0001). Różnica pomiędzy grupami była nieistotna statystycznie (p = 0,29).

Drugorzędowy punkt końcowy: w obu grupach chorych obserwowano, w porównaniu z wartościami wyjściowymi, istotną statystycznie redukcję czasu relaksacji izowolumetrycznej (IVRT), grubości przegrody i tylnej ściany, masy lewej komory, objętości końcowoskurczowej i końcoworozkurczowej lewej komory, objętości lewego przedsionka i wzrost EF (p < 0,0001 dla wszystkich parametrów).

W grupie kontrolnej częściej stosowano diuretyki (u 81 vs 69% chorych; p = 0,01) i CCB (u 78 vs 51% chorych; p = 0,001). Poważne objawy uboczne wystąpiły z podobnym nasileniem w grupach i obserwowano je u 23 chorych.

 

Obniżenie ciśnienia tętniczego poprawia funkcję rozkurczową lewej komory bez względu na użytą w leczeniu grupę leków przeciwnadciśnieniowych.