Wstęp. Cel badania
Implantacja układu stymulującego w przypadku bloku wysokiego stopnia jest bezdyskusyjna, ale nie jest jasne jaki typ stymulacji jest lepszy. Stymulator jednokomorowy przeciwdziała bradykardii i zgonowi z powodu zatrzymania serca, ale stymulator dwujamowym wydaje się być bardziej fizjologicznym urządzeniem, gdyż po stymulacji przedsionków, następuje stymulacja komór. Celem pracy było porównanie dwóch typów stymulacji u starszych chorych z blokiem av.
Chorzy w wieku ≥70 lat z pierwszą implantacją układu stymulującego z powodu wysokiego bloku av. Kryterium wyłączającym było FA, niewydolność serca IV NYHA lub narastająca niewydolność serca, dysfunkcja narządu ruchu i postępujący proces nowotworowy. Chorzy z migotaniem przedsionków w okresie trzech ostatnich miesięcy byli włączani do badania po kardiowersji z przywróceniem rytmu zatokowego.
Chorzy randomizowani do badania mieli implantowany układ stymulujący jednokomorowy z stałą czynnością (fixed-rate VVI) n=504 chorych lub czynnością adaptowaną (adaptive-rate VVI) n=505 chorych lub układ stymulujący dwujamowy (DDD) n=1012 chorych. Na koniec badania 95.2% chorych miało implantowany VVI a 91.7% chorych DDD (crossover).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zgony z wszystkich przyczyn.
Drugorzędowy punkt końcowy: migotanie przedsionków, niewydolność serca lub udar i TIA lub proces zakrzepowy.
Średnia wieku 79.9 lat (57% mężczyzn). 26.1% chorych miało blok av II stopnia, a 73.3% chorych blok av III stopnia. 83% chorych było objawowych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Średni czas obserwacji do zgonu wyniósł 4.6 lat dla zdarzeń sercowo-naczyniowych 3 lata. Roczna średnia częstość zgonów wyniosła 7.2% dla chorych z stymulatorem VVVI i 7.4% dla chorych z stymulatorem DDD HR 0.96 (95%CI;0.83-1.11) p=0.56. Zgony z przyczyn sercowych w grupach odpowiednio 3.9% dla VVI i 4.5% dla DDD p=0.07.
Drugorzędowy punkt końcowy: Obserwowano wyższą częstości FA u chorych z stymulatorem DDD przez okres pierwszych 18 miesięcy od implantacji stymulatora. W obserwacji 3-letniej częstość roczna FA była podobna 3.0% u chorych z stymulatorem VVI i 2.8% u chorych z stymulatorem DDD p=0.74. Roczna częstość udaru, TIA i zdarzeń zakrzepowych była podobna w grupach 2.1% dla chorych z stymulatorem VVI i 1.7% dla chorych z stymulatorem DDD p=0.20. Większa częstość była obserwowana u chorych ze stałym rytmem 2.5% rocznie w porównaniu do stymulatora VVI z adaptacją rytmu p=0.04, a ten typ stymulatora miał taka samą częstość zdarzeń jak stymulator dwujamowy 1.7% rocznie p=0.93. Nie było różnic pomiedzy grupami w ilości nowych niewydolności serca, nowo rozpoznanej dusznicy bolesnej lub zawału serca. Nie wykazano korzyści w analizie podgrup.
Powikłania zabiegowe były częstsze w grypie stymulatora dwujamowego 7.8% vs 3.5% chorych w grupie stymulatora jednojamowego p<0.0001.
Wnioski
W starszych chorych z wysokim blokiem av typ stymulacji nie miał wpływu na częstość zgonów z wszystkich przyczyn w ciągu pięciu lat obserwacji jak i na zdarzenia sercowo-naczyniowe przez okres pierwszych trzech lat od implantacji stymulatora.
Toff WD, Skehan JD, De Bono DP, Camm AJ. The United Kingdom pacing and cardiovascular events (UKPACE) trial. United Kingdom Pacing and Cardiovascular Events. Heart. 1997 Sep, 78(3), 221-223. [PMID]: 9391280.
Toff WD, Camm AJ, Skehan JD; United Kingdom Pacing and Cardiovascular Events Trial Investigators. Single-chamber versus dual-chamber pacing for high-grade atrioventricular block. N Engl J Med. 2005 Jul 14, 353(2), 145-155. [PMID]: 16014884.