Wstęp
Leki blokujące enzym konwertujący zmniejszają ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych u chorych z niewydolnością serca, cukrzyca, nadciśnieniem tętniczym i w grupie chorych wysokiego ryzyka takich zdarzeń. Korzystny efekt ACEI obserwowany w czasie ich stosowania nie zawsze zależy od obniżenia ciśnienia tętniczego. Pomimo, że nie znamy mechanizmów sugeruje się, że ACEI modyfikują czynniki homeostazy takie jak inhibitor aktywacji plazminogenu (plasminogen activator inhibitor, PAI-1) i D-dimery, czynniki zapalne takie jak CRP i IL-6 i zmieniają funkcję śródbłonka poprzez wpływ na endotelinę 1 i cząstki adhezyjne śródbłonka naczyniowego (vascular cell adhesion molecule, VCAM-1), które to markery są związane z miażdżycą i wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym.
Cel badania
Ocena wpływu fosinoprilu na szerokie spektrum markerów sercowo-naczyniowych.
Grupę badaną stanowiło 290 chorych w wieku ≥ 55 lat, z jednym z następujących schorzeń; choroba wieńcowa, choroba tętnic obwodowych, przebyty udar (> 6 mies.), cukrzyca oraz jednym z następujących czynników ryzyka; nadciśnienie tętnicze, stężeniem cholesterolu > 200 mg/dl, HDL < 40 mg/dl u mężczyzn i < 50 mg/dl u kobiet, TG ≥ 150 mg/dl, palenie papierosów, otyłość (BMI ≥ 30 kg/m2 lub obwód brzucha > 102 cm u mężczyzn i > 88 cm u kobiet), mikroalbuminuria.
Randomizacja do grupy otrzymującej fosinopril lub placebo. W pierwszym tygodniu badania podawano 10 mg fosinoprilu, następnie do 4 tyg. badania dawkę zwiększano do 20 mg dziennie, a następnie do 40 mg. Jeżeli występowały objawy nietolerancji (hipotensja, kaszel lub inne) dawkę zmniejszano do ostatnio tolerowanej. Po 6 mies. zamieniano grupy leczone (cross-over) rozpoczynając leczenie fosinoprilem w grupie uprzednio otrzymującej placebo. Po 6 i 12 mies. oznaczano stężenie PAI-1, D-dimerów, CRP, IL-6, VCAM-1 i endoteliny 1.
Średni wiek chorych wyniósł 66 lat, mężczyźni stanowili 56% badanych. Dusznicę bolesną stwierdzono u 8%, cukrzycę u 22%, przebyty udar u 6%, chorobę naczyń obwodowych u 4%, chorobę płuc u 11%. Palacze – 11% badanych. Średni BMI – 29 kg/m2, średnia wartość BP – 137/81 mm Hg.
Maksymalną dawkę fosinoprilu stosowało 89,8% chorych.
Obserwowano spadek zarówno SBP jak i DBP po leczeniu fosinoprilem. Średnia wartość SBP wyniosła 128,5 mm Hg w porównaniu z 133,4 mm Hg w grupach placebo (p < 0,001). W przypadku DBP odpowiednio 77,6 vs 80,6 mm Hg (p < 0,001).
Nie stwierdzono różnic w stężeniu poszczególnych markerów po okresie stosowania fosinoprilu w porównaniu z okresem stosowania placebo. Poszczególne wartości dla badanych biomarkerów wyniosły:
|
Fosinopril |
Placebo |
P |
CRP (mg/ml) |
2,40 |
2,34 |
0,62 |
IL-6 (pg/ml) |
2,37 |
2,54 |
0,89 |
PAI-1 (ng/ml) |
25,95 |
25,77 |
0,70 |
D-dimery |
0,32 |
0,29 |
0,02 |
VCAM-1 |
1057,0 |
1054,5 |
0,98 |
Endotelina 1 (pg/ml) |
1,52 |
1,49 |
0,62 |
Również analiza wyników uzyskanych od chorych którzy przyjęli co najmniej 80% zapisanych dawek leków nie wykazała różnic pomiędzy grupami.
Wnioski
Fosinopril nie spowodował istotnych modyfikacji w markerów zapalnych, homeostazy czy markerach oceniających czynność śródbłonka.
Cesari M, Kritchevsky SB, Atkinson HH, Penninx BW, Di Bari M, Tracy RP, Pahor M. Angiotensin-converting enzyme inhibition and novel cardiovascular risk biomarkers: results from the Trial of Angiotensin Converting Enzyme Inhibition and Novel Cardiovascular Risk Factors (TRAIN) study. Am Heart J. 2009 Feb, 157(2), 334.e1-8. [PMID]: 19185642 .