Późna reperfuzja tętnicy dozawałowej może prowadzić lepszego gojenia się uszkodzonego miokardium, zmniejszenia obszaru mięśnia hibernowanego, z poprawą funkcji lewej komory i odwrócenia jej przebudowy. Wyniki dotychczas przeprowadzonych badań klinicznych, w których wykonywano późną reperfuzję obszaru zawałowego, nie były jednak jednoznaczne. Analiza post hoc wyników tych badań wykazała, że poprawa funkcji lewej komory zależy od stanu czynnościowego mikrokrążenia i żywotności miokardium, niezależnie od drożności naczynia zawałowego. Nie jest jasne, czy rewaskularyzacja zamkniętego naczynia w okresie podostrym zawału u chorego stabilnego klinicznie przynosi korzyści.

 

Cel badania
Ocena efektów hemodynamicznych, płynących z późnego udrożnienia naczynia dozawałowego u chorych z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST (ST-segement elevation myocardial infarction, STEMI).

Grupę badaną stanowiło 381 chorych z udokumentowanym zawałem serca, pomiędzy 3. a 28. dniem po początku dolegliwości zawałowych stabilnych klinicznie i hemodynamicznie, z udokumentowaną koronarograficznie niedrożnością naczynia dozawałowego oraz obniżoną wartością EF < 50% lub zamknięciem naczynia wieńcowego zaopatrującego co najmniej 25% masy LV (left ventricle) w odcinku proksymalnym.

Średni wiek badanych wyniósł 57 lat, mężczyźni stanowili 83% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 48% chorych, przebyty zawał u 11%, cukrzycę u 21%, hiperlipidemię u 57%. Palacze – 34% badanych. Średnia wartość BMI – 28 kg/m². Średnia wartość EF – 48%. Uniesienie odcinka ST w EKG – 86% badanych. Średni czas od początku objawów do randomizacji – 10 dni. Leczenie fibrynolityczne – 22% chorych. Okluzja tętnicy zstępującej przedniej – 37% chorych, tętnicy okalającej – 13%, prawej tętnicy wieńcowej – 50%. Wartości EF < 50% u 51% chorych. Proksymalna niedrożność naczynia u 93% chorych. Skuteczna PCI u 92% chorych. Kontrolne badania angiograficzne wykonano u 332 chorych (87%). W podgrupie leczonej zachowawczo 14 chorych w okresie roku miało wykonaną rewaskularyzację naczynia.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: po roku, odsetek chorych z drożnym naczyniem wieńcowym był znamiennie statystycznie wyższy w grupie, w której wykonano rewaskularyzację w porównaniu z grupą kontrolną – 143 (82%) vs 40 (25,2%) chorych (p < 0,0001). Restenozę stwierdzono u 46% chorych. Pomimo istotnie statystycznie lepszych wyników angiograficznych w grupie, w której wykonano rewaskularyzację naczynia dozawałowego wartość EF nie różniła się pomiędzy grupami. Całkowita zmiana wartości EF wynosiła 4,2 ± 8,9% w grupie leczonej inwazyjnie i 3,5 ± 8,2% w grupie leczonej zachowawczo (p = 0,47).

Drugorzędowy punkt końcowy: pozostałe parametry hemodynamiczne, LVEDI, LVESI i wskaźnik regionalnej kurczliwości miokardium były porównywalne w grupach. W grupie leczonej inwazyjnie w porównaniu z grupą kontrolną całkowita zmiana wskaźnika LVEDI wyniosła 3,2 ml/m² vs 5,3 ml/m² (p = 0,07), LVESI – -0,5 ml/m² vs 1,0 ml/m² (p = 0,10), a wskaźnika kurczliwości ścian – 0,67 ± 1,00 vs 0,49 ± 0,89 (p = 0,10).

Złożony kliniczny pierwszorzędowy punkt końcowy badania OAT po roku obserwacji wystąpił u 6,2% chorych z grupy PCI i u 6,5% chorych w grupie leczonej farmakologicznie.

Wykonanie angioplastyki wieńcowej naczynia dozawałowego w podostrym okresie choroby (po 3. dobie) nie ma wpływu na poprawę funkcji lewej komory pomimo długotrwałego utrzymywania się drożności tętnicy po PCI. Rutynowe wykonywanie PCI w tej grupie chorych nie jest uzasadnione.