Wstęp
W ostatnio opublikowanych badaniach klinicznych wykazano, że leczenie wysokimi dawkami statyn wiąże się z lepszymi wynikami klinicznymi. Korzystny efekt statyn wynika głównie z obniżenia poziomu LDL, przy niewielkim wpływie na poziom HDL. Pomimo coraz lepszych wyników klinicznych pozostaje grupa chorych, która nie odnosi korzyści ze stosowanego leczenia. Wydaje się, że drogą do poprawy wyników leczenia jest stosowanie statyn w powiązaniu z lekiem powodującym wzrost poziomu HDL. Torcetrapib jest nowym lekiem blokującym białko przenoszące estry cholesterolu (cholesteryl ester transfer protein, CETP) i powodującym podwyższenie poziomu HDL.
Cel badania
Celem pracy była ocena skojarzonego leczenia torcetrapibem i atorwastatyną u chorych z obniżonym poziomem HDL.
Grupę badaną stanowiło 174 chorych między 18. a 65. rokiem życia ze stężeniem HDL < 44 mg/dl u mężczyzn i < 54 mg/dl u kobiet. Do badań nie kwalifikowano chorych ze stężeniem LDL ≥ 190 mg/dl i TG ≥ 400 mg/dl oraz leczonych innymi lekami wpływającymi na gospodarkę lipidową w ciągu ostatnich 30 dni.
Przed randomizacją chorzy byli leczeni przez 8 tyg. 20 mg atorwastatyny. Randomizacja do grupy placebo (n = 37 chorych) lub do grup leczonych torcetrapibem w dawce 10 mg dziennie (n = 34 chorych), 30 mg dziennie (n = 39 chorych), 60 mg dziennie (n = 31 chorych) i 90 mg dziennie (n = 33 chorych). Dodatkowo wszyscy chorzy otrzymywali 20 mg atorwastatyny dziennie.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiana poziomu HDL po 8 tyg. leczenia.
Drugorzędowy punkt końcowy: zmiana poziomu LDL, TG i Ch. Bezpieczeństwo stosowania leku.
Średni wiek chorych wyniósł 49 lat, mężczyźni stanowili 74% badanych. Średnia wartość BMI – 30 kg/m2. Średnia wartość BP – 120/78 mm Hg.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wzrost poziomu HDL obserwowano tylko w grupach leczonych torcetrapibem i wzrost ten był zależny od wysokości stosowanej dawki leku. W grupie najniższej dawki obserwowany wzrost nie osiągnął istotności statystycznej, natomiast w pozostałych grupach poziom wzrostu HDL był wysoce znamienny statystycznie (p < 0,001). Wzrost poziomu HDL wyniósł 8,3% w grupie otrzymującej 10 mg torcetrapibu, 23,8% w grupie otrzymującej 30 mg torcetrapibu, 33,1% w grupie otrzymującej 60 mg torcetrapibu i 40,2% w grupie otrzymującej 90 mg torcetrapibu. Wzrostowi HDL towarzyszył zależny od dawki wzrost ApoA I i w mniejszym stopniu ApoA II.
Drugorzędowy punkt końcowy: umiarkowane obniżenie poziomu LDL obserwowano tylko grupach najwyższych dawek torcetrapibu (-15,7% w grupie leczonej 60 mg torcetrapibu i – 18,9% w grupie leczonej 90 mg leku, p < 0,01). Poziom cholesterolu całkowitego, jak i TG nie uległ istotnym zmianom w czasie leczenia.
Torcetrapib był dobrze tolerowany. Przerwanie podawania leku u 4 chorych z grupy otrzymującej 30 mg leku i u jednego chorego z grupy otrzymującej 90 mg leku z powodu utrzymujących się objawów ubocznych. U 4 chorych na koniec badania obserwowano podwyższone wartości BP (wzrost SBP ≥ 15 mm Hg lub DBP ≥ 10 mm Hg w ciągu 3 kolejnych wizyt, SBP ≥ 180 mm Hg z wzrostem o ≥ 20 mm Hg w porównaniu z wartością wyjściową lub DBP ≥ 105 mm Hg ze wzrostem ≥ 15 mm Hg podczas kolejnej wizyty).
Wnioski
Skojarzone leczenie torcetrapibem i atorwastatyną było dobrze tolerowane przez chorych i wiązało się z zależnym od dawki wzrostem poziomu HDL i łagodnym spadkiem poziomu LDL.
McKenney JM, Davidson MH, Shear CL, Revkin JH. Efficacy and safety of torcetrapib, a novel cholesteryl ester transfer protein inhibitor, in individuals with below-average high-density lipoprotein cholesterol levels on a background of atorvastatin. J Am Coll Cardiol. 2006 Nov 7, 48(9), 1782-1790. [PMID]: 17084250.
drukuj
