Wstęp
Wysoki poziom HDL jest niezależnym czynnikiem zmniejszającym ryzyko rozwoju choroby wieńcowej. Udowodnionym mechanizmem podwyższającym poziom HDL jest zahamowanie aktywności białka przenoszącego estry cholesterolu (cholesteryl ester transfer protein, CETP). Hamowanie CETP prowadzi również do umiarkowanego spadku poziomu LDL. Jednym z inhibitorów CETP jest torcetrapib, z którym wiąże się duże nadzieje w leczeniu chorych z niskimi poziomami HDL.
Cel badania
Ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania torcetrapibu, u chorych z obniżonymi poziomami HDL.
Grupę badaną stanowiło 162 chorych między 18. a 65. rokiem życia, ze stężeniem HDL < 44 mg/dl u mężczyzn i < 54 mg/dl u kobiet. Do badań nie kwalifikowano chorych ze stężeniem LDL ≥ 190 mg/dl i TG ≥ 400 mg/dl oraz leczonych innymi lekami wpływającymi na gospodarkę lipidową w ciągu ostatnich 30 dni.
Randomizacja do grupy placebo (n = 32 chorych) lub do grup leczonych torcetrapibem w dawce 10 mg dziennie (n = 32 chorych), 30 mg dziennie (n = 31 chorych), 60 mg dziennie (n = 34 chorych) i 90 mg leku dziennie (n = 33 chorych).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: procentowe zmiany poziomu HDL po 8 tyg. leczenia.
Drugorzędowy punkt końcowy: procentowa zmiana poziomu LDL, TG i Ch. Bezpieczeństwo stosowania leku.
Średni wiek chorych wyniósł 47 lat, mężczyźni stanowili 78% badanych. Średnia wartość BMI dla mężczyzn – 29,5 kg/m2, dla kobiet – 33,5 kg/m2. Średnia wartość BP – 120/78 mm Hg.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: we wszystkich grupach otrzymujących torcetrapib obserwowano zależny od dawki wzrost poziomu HDL. Wzrost poziomu nie uzyskał istotności statystycznej w grupie leczonej najniższą dawką leku, natomiast w pozostałych grupach poziom wzrostu HDL był wysoce znamienny statystycznie (p < 0,001). Poziom HDL w grupie otrzymującej 10 mg torcetrapibu wzrósł o 9,0%, w grupie otrzymującej 30 mg torcetrapibu o 27,5%, w grupie otrzymującej 60 mg o 45,1% i w grupie otrzymującej 90 mg o 54,5%. Wzrostowi HDL towarzyszył zależny od dawki wzrost ApoA-I i, w mniejszym stopniu, ApoA-II.
Drugorzędowy punkt końcowy: po 8 tyg. leczenia obserwowano umiarkowany spadek poziomu LDL, również zależny od dawki leku. Tylko w grupie najwyższej dawki torcetrapibu spadek poziomu LDL osiągnął istotność statystyczną (-16,5%, p < 0,01). Poziom cholesterolu całkowitego, jak i TG nie uległ istotnym zmianom w czasie leczenia.
Torcetrapib był dobrze tolerowany. Leczenie przerwano u jednego chorego z grupy przyjmującej placebo z powodu nieprawidłowych badań wątrobowych i u jednego chorego z grupy otrzymującej 30 mg leku z powodu utrzymujących się objawów gastrycznych. U 2 chorych pod koniec badania obserwowano podwyższone wartości BP (wzrost SBP ≥ 15 mm Hg lub DBP ≥ 10 mm Hg w ciągu 3 kolejnych wizyt; SBP ≥ 180 mm Hg ze wzrostem o ≥ 20 mm Hg w porównaniu z wartościami wyjściowymi lub DBP ≥ 105 mm Hg ze wzrostem ≥ 15 mm Hg podczas kolejnej wizyty).
Wnioski
Leczenie torcetrapibem prowadzi do zależnego od dawki wzrostu poziomu HDL, któremu towarzyszy spadek poziomu LDL przy stosowaniu wysokich dawek leku. Torcetrapib jest lekiem dobrze tolerowanym.
Davidson MH, McKenney JM, Shear CL, Revkin JH. Efficacy and safety of torcetrapib, a novel cholesteryl ester transfer protein inhibitor, in individuals with below-average high-density lipoprotein cholesterol levels. J Am Coll Cardiol. 2006 Nov 7, 48(9), 1774-1781. [PMID]: 17084249.
drukuj
