Wstęp
Długoletnie wyniki po implantacji stentu pokrytego lekiem antyproliferacyjnym (drug eluting stent, DES) są nieliczne lecz sugerują wzrastające ryzyko zakrzepicy w stencie, co wiąże się z większą chorobowością i śmiertelnością w późniejszym okresie w tej grupie chorych, w porównaniu z grupą z implantowanym stentem metalowym. Postęp technologii związany z użyciem nowych polimerów, leków z grupy limusów (ewerolimus, zotarolimus, biolimus) oraz rozciągnięte w czasie uwalnianie leków powinny odwrócić niekorzystny trend obserwowany w późniejszym okresie po implantacji DES. Pokryty tytanem stent TiNOX jest biokompatybilny, oporny na korozję i poprawia gojenie nabłonka.
Cel badania
Ocena 5-letnich wyników leczenia po implantacji stentu pokrytego tytanem w porównaniu ze stentem metalowym opartym na tej samej platformie.
Grupę badaną stanowiło 92 chorych w wieku >18 lat, ze stabilną i niestabilną dusznicą bolesną lub objawami niedokrwienia mięśnia sercowego. Stentowaniu podlegały zmiany de novo o długości <15 mm w naczyniach o wymiarze 2,5–3,5 mm i stenozą co najmniej 50%. Stentowano maksymalnie dwa zwężenia u jednego chorego, położone w dwóch różnych naczyniach.
Randomizacja do grupy, w której implantowano stent pokryty tytanem (n=45) lub do grupy, w której implantowano stent metalowy (n=47). Chorzy otrzymywali ASA w dawce 100 mg dziennie, klopidogrel w dawce nasycającej 300 mg (po zabiegu w dawce 75 mg dziennie) oraz heparynę w bolusie. Antagonistę receptora GP IIb/IIIa podawano w zależności od decyzji lekarza wykonującego zabieg. Kontrolna ocena po 30 dniach i 6 miesiącach oraz po 5 latach.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: MACE (major adverse cardiac events): zgon, zawał ponowna rewaskularyzacja zmiany (target lesion revscularization, TLR) po 5 latach obserwacji.
Drugorzędowy punkt końcowy: zakrzepica w stencie po 5 latach.
Średni wiek chorych wynosił 65 lat, 72% badanych stanowili mężczyźni. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 73% chorych, przebyty zawał u 40%, cukrzycę u 34%, hiperlipidemię u 76%. Palacze – 40% badanych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: MACE zaobserwowano u 7 chorych (16%) w grupie z implantowanym stentem pokrytym tytanem i u 17 chorych (39%) w grupie z implantowanym stentem metalowym (p=0,03). Główna różnica dotyczyła liczby ponownych TLR, które wykonano u 9% v. 25% chorych, odpowiednio w grupach (p=0,05). Natomiast zgon (5% v. 9% chorych) i zawał (2% v. 7% chorych) stwierdzono u podobnej liczby chorych w grupach.
Drugorzędowy punkt końcowy: zakrzepicę w stencie stwierdzono tylko u jednego chorego w grupie z implantowanym stentem metalowym (w okresie do 6 miesięcy obserwacji).
Wnioski
Implantacja stentu pokrytego tytanem jest korzystniejsza niż stentu metalowego, ze względu na mniejszą liczbę zdarzeń niepożądanych i brak zakrzepicy w stencie w ciągu 5 lat obserwacji.
Moschovitis A, Simon R, Seidenstücker A, Klauss V, Baylacher M, Lüscher TF, Moccetti T, Windecker S, Meier B, Hess OM. Randomised comparison of titanium-nitride-oxide coated stents with bare metal stents: five year follow-up of the TiNOX trial. EuroIntervention. 2010 May, 6(1), 63-68. [PMID]: 20542799 .