Wstęp
Pomimo postępów w leczeniu nadciśnienia tętniczego tylko około 50% chorych osiąga wymagane wartości ciśnienia tętniczego w wyniku leczenia. Trwają poszukiwania nowych, skuteczniejszych metod leczniczych, a jedną z nich jest ablacja włókien eferentnych i aferentnych biegnących w ścianie lub w bliskim sąsiedztwie ściany tętnicy nerkowej falami radiowymi wysokiej częstotliwości. Włókna te odgrywają istotną rolę w patomechanizmie nadciśnienia tętniczego. Nieselektywna sympatykotomia była skutecznym sposobem leczenia ciężkiego nadciśnienia tętniczego w latach pięćdziesiątych.
Cel badania
Ocena skuteczności ablacji tętnic nerkowych w obniżeniu ciśnienia tętniczego u chorych z nadciśnieniem tętniczym opornym na leczenie.
Grupę badaną stanowiło 106 chorych w wieku 18–85 lat, z SBP ≥160 mmHg (≥150 mmHg u chorych z cukrzycą) pomimo stosowania trzech lub więcej leków przeciwnadciśnieniowych, lub u których stwierdzono nietolerancję na stosowane leki, z GFR ≥ 45 ml/min/1,73 m2. Do badania nie włączano chorych ze zmianami w obrębie tętnic nerkowych, z cukrzycą typu 1 i ze stenotycznymi wadami zastawkowymi.
Randomizacja do grupy, w której wykonywano ablację tętnic nerkowych (n=52) lub do grupy kontrolnej (n=54). Ablację przeprowadzano przy pomocy cewnika SYMPLICITY z użyciem fal radiowych niskiej częstotliwości. Podczas zabiegu wszyscy chorzy otrzymywali UFH w celu wydłużenia ACT powyżej 250 sekund. W czasie zabiegu, dla zmniejszania bólu w czasie ablacji, chorym podawano narkotyki lub leki sedatywne. Kontrolne badania po 1, 2 i 6 miesiącach.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiana BP w pomiarach ambulatoryjnych po 6 miesiącach po randomizacji.
Drugorzędowy punkt końcowy: bezpieczeństwo metody, klinicznie poważne zdarzenia sercowo-naczyniowe, liczba chorych z prawidłowym SBP, zmiany w 24-godzinnym monitorowaniu BP.
Średni wiek chorych wynosił 58 lat, 88% badanych stanowili mężczyźni. Dusznicę bolesną stwierdzono u 13% chorych, cukrzycę u 34%, hiperlipidemię u 52%. Średni BMI – 31 kg/m2, średnia wartość GFR – 82 ml/min/1,72 m2, średnia wartość BP – 178/98 mmHg.
Średnio chorzy byli leczeni 5 lekami przeciwnadciśnieniowymi. U 74% chorych nadciśnienie tętnicze leczono przez okres dłuższy niż 5 lat.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: po 6 miesiącach od randomizacji średnia wartość BP w pomiarze ambulatoryjnym była o 32/12 mmHg niższa w grupie, w której wykonano ablację tętnic nerkowych, natomiast w grupie kontrolnej nie stwierdzono obniżenia BP (p<0,0001).
Drugorzędowy punkt końcowy: w 24 godzinnym monitowaniu ciśnienia tętniczego po 6 miesiącach BP spadło średnio o 11/7 mmHg (p=0,006 dla SBP i p=0,014 dla DBP w porównaniu z wartościami wyjściowymi), a w grupie kontrolnej wzrosło o 3/1 mmHg. Docelowe wartości SBP (<140 mmHg) uzyskano u 19,4% chorych w grupie leczonej i u 3,6% chorych w grupie kontrolnej (p<0,0001). U 20% chorych w grupie leczonej zmniejszono dawki stosowanych leków w porównaniu z 6% chorych w grupie kontrolnej.
Nie obserwowano poważnych powikłań sercowo-naczyniowych. Powikłania naczyniowe były miejscowe. W czasie zabiegu u 7 chorych stwierdzono bradykardię wymagającą podania atropiny.
Wnioski
Przezskórne odnerwienie tętnicy nerkowej jest zabiegiem bezpiecznym, skutecznie obniżającym ciśnienie tętnicze u chorych z nadciśnieniem tętniczym opornym na leczenie farmakologiczne.
Symplicity HTN-2 Investigators, Esler MD, Krum H, Sobotka PA, Schlaich MP, Schmieder RE, Böhm M. Renal sympathetic denervation in patients with treatment-resistant hypertension (The Symplicity HTN-2 Trial): a randomised controlled trial. Lancet. 2010 Dec 4, 376(9756), 1903-1909. [PMID]: 21093036 .