Badanie eksperymentalne wskazują, że wolne rodniki mogą być odpowiedzialne za wiele procesów chorobowych a takie substancje pokarmowe jak beta-karoten, kw. askorbinowy, witamina E, selen i cynk mają znosić ich działanie. Celem pracy była ocena wpływu substancji antyoksydacyjnych na częstość występowania nowotworów i chorób sercowo-naczyniowych w populacji w średnim wieku.

Kobiety w wieku 35-60 lat, mężczyźni w wieku 45-60 lat włączeni do badania w stosunku 1.5:1 (młodszy wiek kobiet wynika z częstszej zapadalności na raka sutka i macicy w młodszym wieku, a większa liczba kobiet z mniejszej częstości zapadania na chorobę wieńcową w porównaniu do mężczyzn).

Chorzy randomizowani do grupy otrzymującej antyoksydanty (120 mg witaminy C, 30 mg witaminy E, 6 mg beta-karotenu, 100ug selenu i 20 mg cynku) n=6364 chorych i grupy otrzymującej placebo n=6377 chorych. W grupie kobiet placebo otrzymywało n=3869 badanych, lek n=3844 badanych. W grupie mężczyzn placebo n=2508 badanych, lek n=2520 badanych. Badania kontrolne po 1, 2, 5 i 7 latach z oznaczeniem poziomów witamin, pomiarami antropometrycznymi, hemodynamicznymi i badaniami w kierunku wykrycia procesów nowotworowych.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: liczba zdarzeń sercowo-naczyniowych zakończonych lub nie zgonem, i liczba nowo wykrytych nowotworów (z wyłączeniem raka skóry).
Drugorzędowy punkt końcowy: wszystkie przypadki zgonów.

Średni wiek kobiet 46.6 lat, mężczyzn 51.3 lata. Palaczy 16.0% kobiety, 15.4% mężczyźni. Środki antykoncepcyjne pobierało 26.5% kobiet. BMI 23 kg/m2 kobiety i 25 kg/m2 mężczyźni. Poziom Ch 227 mg/dl kobiety i 239 mg/dl mężczyźni.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: liczba zdarzeń sercowo-naczyniowych 134(2.1%) chorych w grupie otrzymującej antyoksydanty i 137(2.1%) w grupie kontrolnej p=0.80, bez różnic pomiędzy grupami z uwzględnieniem płci. Nowo rozpoznane nowotwór u 264(4.2%) chorych w grupie leczonej i 295(4.6%) chorych w grupie kontrolnej p=0.19. W grupie mężczyzn rozpoznano znacząco mniej nowotworów w grupie otrzymującej antyoksydanty 88(3.5%) chorych vs 124(4.9%) chorych w grupie kontrolnej RR 0.69 (95%CI;0.53-0.91) p=0.008.
Drugorzędowy punkt końcowy: Liczba zgonów bez istotnej różnicy pomiędzy grupami, ale z tendencją mniejszej umieralności w grupie leczonej antyoksydantami 78(1.2%) chorych vs 98(1.5%) chorych RR 0.77 (95%CI;0.57-1.00) p=0.09. Również efekt zależny od płci był widoczny w grupie mężczyzn 40(1.6%) chorych vs 63(2.5%) chorych w grupach odpowiednio RR 0.63 (95%CI;0.42-0.93) p=0.02.

WNIOSKI: Pobieranie małych dawek antyoksydantów przez okres 7.5 lat wiąże się z mniejszą ilością nowo rozpoznanych nowotworów jak również liczbą zgonów. W grupie mężczyzn, ale nie kobiet suplementacja może być efektywna ponieważ stwierdzono niski poziom głównie beta-karotenu u mężczyzn na początku badania.