Wstęp. Cel badania
Stenty pokrywane lekami zmniejszyły częstość restenozy, ale nie wiele wiadomo o ilości zakrzepicy w stencie. Celem pracy było porównanie częstości występowania zakrzepicy w stencie w trzech grupach chorych, w grupie z implantacją stentu metalowego, stentu pokrytego sirolimusem i paklitakselem.
Chorzy kwalifikowani do plantowego zabiegu PCI.
Porównano wyniki trzech grup chorych, grupy z implantowanym stentem metalowym n=506 chorych, z implantowanym SES n=1017 chorych i z implantowanym PES n=989 chorych. Wszyscy chorzy leczeni zgodnie z zaleceniami. Przed zabiegiem otrzymywali ASA i dawkę nasycającą klopidogrelu 300 mg. Po zabiegu kontynuacja stosowania ASA i klopidogrelu przez miesiąc po implantacji BMS, 3 miesiące po implantacji SES i 6 miesięcy po implantacji stentu PES. Zakrzepicę w stencie rozpoznawano w przypadku: TIMI 0 lub 1 w naczyniu stentowanym, przepływ TIMI 1 ograniczony obecnością skrzepliny w badaniu angiograficznym, jako zakrzepica ostra do 24 godzin po implantacji stentu, lub podostra do 30 dni od implantacji stentu. Dodatkowo definiowano jako "możliwą zakrzepicę w stencie" przypadki nagłych zgonów, odratowanych zatrzymań serca poza szpitalem, zawał nie zakończony zgonem.
Średni wiek badanych 61.5 lat, mężczyźni stanowili 73% badanych. Cukrzyca 17% chorych, hipercholesterolemia 55% chorych, palaczy 30% chorych. Przebyty MI 37% chorych, choroba wielonaczyniowa 56% chorych. Stabilna dusznica 42% chorych, niestabilna dusznica 34% chorych, zawał 22% chorych, nieme niedokrwienie 2% chorych.
Angiograficznie zakrzepica udokumentowana u 6(1.2%) chorych w grupie BMS, 10(1.0%) chorych w grupie SES i 10 (1.0%) w grupie PES p=0.9. Większość zdarzeń miała miejsce w ciągu 11 dni od implantacji stentu. U 20 chorych przebieg zakrzepicy z obrazem AMI, u 6 z obrazem dusznicy. W obserwacji 30 dniowej zmarło 3 chorych z grupy PES, bez zgonów w pozostałych grupach.
"Możliwa zakrzepica w stencie" wystąpiła u 1(0.2%) chorego w grupie BMS, u 5(0.5%) w grupie SES i u 6(0.6%) chorych w grupie PES.
W analizie wieloczynnikowej, stentowanie rozgałęzień w przebiegu zawału serca wiązało się z bardzo wysokim ryzykiem zakrzepicy w stencie OR 12.9 (95%CI;4.7-35.8) p<0.001.
Wnioski
W nieselekcjonowanej grupie chorych u których implantowano stent pokryty lekiem, częstość zakrzepicy w stencie jest porównywalna z częstością obserwowaną dla stentów metalowych. Zakrzepica wiąże się z wysoką chorobowością i śmiertelnością. Stentowanie rozgałęzień, u chorych z zawałem serca wiąże się z wysokim ryzykiem zakrzepicy w stencie.
Ong AT, Hoye A, Aoki J, van Mieghem CA, Rodriguez Granillo GA, Sonnenschein K, Regar E, McFadden EP, Sianos G, van der Giessen WJ, de Jaegere PP, de Feyter P, van Domburg RT, Serruys PW. Thirty-day incidence and six-month clinical outcome of thrombotic stent occlusion after bare-metal, sirolimus, or paclitaxel stent implantation. J Am Coll Cardiol. 2005 Mar 15, 45(6), 947-953. [PMID]: 15766834.