Wstęp. Cel badania
Czynnik stymulujący kolonie granulocytów (G-CSF granulocyte colony-stimulating factor), jak pokazują badania eksperymentalne i kliniczne zwiększa liczbę kolaterali w krążeniu obwodowym. Celem pracy była ocena skuteczności G-CSF u chorych z choroba naczyń obwodowych.
Chorzy z umiarkowaną i ciężką chorobą naczyń obwodowych z tolerancją wysiłku poniżej 200 metrów. Okluzja tętnic kończyn była udokumentowana w badaniu ultrasonograficznym.
Chorzy randomizowani w stosunku 1:1 do grupy otrzymującej G-CSF 10ug/kg przez okres 14 dni. Przy randomizacji i w czasie wizyt kontrolnych 14 i 90 dnia określano wskaźnik ramienno-kostkowy i wysiłek w teściu chodu. U części chorych wykonano ocenę przepływu metodą Dopplera laserowego.
Grupy nie różniły się w ocenie klinicznej.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Test chodu: poprawę po 14 dniach leczenia obserwowano zarówno w grupie leczonej jak i kontrolnej (127±67m vs 184±87m w grupie kontrolnej i 126±66m vs 189±141m w grupie leczonej). Podobna zmiana długości dystansu utrzymywała się do 90 dnia badania. Również podobnie wydłuż się dystans chodu bez dolegliwości bólowych w grupach (62±30m vs 92±36m w grupie kontrolnej vs 75±45m vs 103±70m w grupie leczonej). Nie wykazano różnic pomiędzy grupami.
Podobne obserwacje dotyczyły wskaźnika ramienno-kostkowego, przepływu w tętnicach w ocenie dopplerowskiej.
W grupie otrzymującej G-CSF częściej występowało zaczerwienienie twarzy, bóle mięśniowe, gorączka i utrata apetytu.
Wnioski
Obecna praca nie daje podstaw do leczenia G-CSF u chorych z umiarkowaną i ciężką niewydolnością tętnic obwodowych.
van Royen N, Schirmer SH, Atasever B, Behrens CY, Ubbink D, Buschmann EE, Voskuil M, Bot P, Hoefer I, Schlingemann RO, Biemond BJ, Tijssen JG, Bode C, Schaper W, Oskam J, Legemate DA, Piek JJ, Buschmann I. START Trial: a pilot study on STimulation of ARTeriogenesis using subcutaneous application of granulocyte-macrophage colony-stimulating factor as a new treatment for peripheral vascular disease. Circulation. 2005 Aug 16, 112(7), 1040-1046. [PMID]: 16087795.
.