Wstęp. Cel badania
Celem pracy była ocena czy stosowanie terapii obniżającej poziom lipidów w połączeniu z witaminami antyoksydacyjnymi, powoduje progresję zmian w naczyniach wieńcowych i chroni przed zdarzeniami w przebiegu miażdżycowej choroby sercowo-naczyniowej.
Osoby w wieku 50 do 70 lat bez objawów, wywiadu i oznak miażdżycowej choroby sercowo-naczyniowej, jak również bez zmian w tętnicach szyjnych, udowych lub z zaburzeniami tętna obwodowego, z załamkami Q lub nieprawidłowym przyrostem potencjału załamka R w ekg.
U chorych kwalifikowanych do badania wykonywano skanowanie komputerowe z oznaczeniem wskaźnika Agatstona uwapnienia zmian w naczyniach wieńcowych. W przypadku osób asymptomatycznych ze wskaźnikiem powyżej 80 percentyla w zależności od wieku i płci włączano do dalszego badania. Grupa osób leczonych otrzymywała 20mg atorwastatyny dziennie, 1g witaminy C i 1000U witaminy E n=490 chorych. Grupa kontrolna n=515 chorych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Pierwotna hipoteza zakładała, że leczenie atorwastatyną, witaminą C i E zmniejsza ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych (zgon, AMI, rewaskularyzacja, udar nie-krwotoczny, chirurgia naczyń obwodowych) u osób z wysokiego ryzyka w ocenie CT tętnic wieńcowych w porównaniu do grupy kontrolnej.
Drugorzędowy punkt końcowy: Zdarzenia wieńcowe, suma zawałów serca nie zakończonych zgonem i zdarzenia powyżej 90 dni od randomizacji. Drugoplanowa hipoteza zakładała, że leczenie może redukować progresję zmian wieńcowych.
Leczenie spowodowało obniżenie o 43% cholesterolu LDL (p<0.0001), TG o 17% (p<0.0001) i cholesterolu całkowitego o 30% (p<0.0001) w ciągu 6 tygodni leczenia. Nie stwierdzono różnic pomiędzy grupami w danych klinicznych, biochemicznych i wielkości wskaźnika uwapnienia zmian w badaniu CT.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Zdarzenia sercowo-naczyniowe wystąpiły u 34/490(6.9%) chorych w grupie leczonej vs u 51/515(9.9%) chorych w grupie kontrolnej p=0.08.
Drugorzędowy punkt końcowy: Wszystkie zdarzenia wieńcowe uległy obniżeniu o 28% (p=0.13), liczba zawałów zmniejszyła się o 44% (p=0.14) i zdarzenia po 90 dniach od randomizacji zmniejszyły się o 33% (p=0.07) w porównaniu do grupy kontrolnej. Po 4 latach obserwacji średni wskaźnik uwapnienia zmian tętnicach wieńcowych wynosił 331±421 w grupie leczonej vs 323±385 w grupie kontrolnej (p=0.80). Wyjściowy wskaźnik uwapnienia zmian był wyższy w grupie osób u których wystąpiły zdarzenia sercowo-naczyniowe (śr. 581) w porównaniu do osób bez zdarzeń (śr. 361) (p<0.0001). Również wskaźnik ten szybciej przyrósł w obserwacji 2-letniej u chorych u których doszło do zdarzeń sercowo-naczyniowych ∆256±430 vs ∆120±286 p=0.01.
Wnioski
Leczenie atorwastatyną, witamina C i E nie powoduje progresji zmian w ich uwapnieniu w ocenie CT. Leczenie zmniejsza liczbę zdarzeń zależnych od zmian miażdżycowych, szczególnie u chorych z wskaźnikiem Agatstona >400, lecz efekt ten nie osiągnął wymaganych poziomów jak również nie był znaczący statystycznie.
Arad Y, Spadaro LA, Roth M, Newstein D, Guerci AD. Treatment of Asymptomatic Adults With Elevated Coronary Calcium Scores With Atorvastatin, Vitamin C, and Vitamin E The St. Francis Heart Study Randomized Clinical Trial. J Am Coll Cardiol. 2005 Jul 5, 46(1), 166-172. [PMID]: 15992652.
drukuj
