Stenty pokryte lekami antyproliferacyjnymi (sirolimusem i paklitakselem) skutecznie niwelują ryzyko wystąpienia restenozy, stając się lekami powszechnie akceptowanymi do produkcji stentów uwalniających leki antyproliferacyjne. Ewerolimus jest pochodną rapamycyny o podobnej kinetyce uwalniania ze stentu i zbliżonym mechanizmie działania, związanym z blokowaniem czynnika wzrostu i zahamowaniem podziału komórek w fazie G1. Jego skuteczność w redukowaniu ryzyka wystąpienia restenozy po zabiegach angioplastyki została udowodniona w kilku małych badaniach z wykorzystaniem techniki pokrywania powierzchni stentu zarówno polimerem biodegradującym, jak i nierozpuszczalnym. W dotychczas publikowanych badaniach skuteczność ewerolimusu nie była porównywana z innym lekiem antyproliferacyjnymi.

 

Cel badania
Ocena efektywności w zapobieganiu restenozie stentu kobaltowo-chromowego XIENCE V, pokrytego rozpuszczonym w warstwie polimeru ewerolimusem, w porównaniu ze stentem pokrytym paklitakselem TAXUS.

Grupę badaną stanowiło 300 chorych >18. roku życia, z dusznicą bolesną, z maksymalnie dwoma istotnymi hemodynamicznie zwężeniami de novo w 2 różnych naczyniach epikardialnych o wymiarze 2,5-4,25 mm. Maksymalna długość zmiany – 28 mm, zawężająca światło naczynia o ≥ 50% i < 100%, z przepływem ≥ TIMI 1.

Randomizacja w stosunku 3:1 do grupy stentu XIENCE V (n = 223 chorych) lub do grupy stentu TAXUS (n = 77 chorych). Ocenę kliniczną przeprowadzono po 30, 180, 270 dniach, po roku i 2 latach. Ocenę angiograficzną i IVUS (n = 152 chorych) przeprowadzono po 180 dniach i po 2 latach. Chorzy typowo przygotowywani do zabiegu PCI, otrzymywali 300 mg klopidogrelu przed zabiegiem, a następnie 75 mg przez 6 mies. po zabiegu. ASA przyjmowali co najmniej rok po zabiegu.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: późna utrata światła w stencie w 180 dniu obserwacji.
Drugorzędowe punkty końcowe: po 6 mies. oraz po 2 latach oceniano angiograficznie i ultrasonograficznie utratę światła naczynia proksymalnie i dystalnie na granicy stentu oraz w segmencie, objętość neointimy, odsetek restenoz, zakrzepic oraz odsetek przetrwałych dyssekcji i przypadków niepełnej apozycji stentu.

Kliniczny złożony punkt końcowy MACE (major adervse cardiac events) zgon sercowy, zawał i ponowną rewaskularyzację naczynia z powodu niedokrwienia (ischaemia driven-target lesion revascularization, ID-TLR) oceniano po 6 i 9 mies. obserwacji.

Średni wiek chorych wyniósł 62 lat, mężczyźni stanowili 73% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 67% chorych, stabilną dusznicę bolesną u 62%, niestabilną dusznicę bolesną u 28%, przebyty zawał u 32%, cukrzycę u 23%, hiperlipidemię 70%. Palacze – 31% badanych.

Angiograficznie zmiana w 2 naczyniach wystąpiła u 17% badanych. Zmiany typu B2/C stwierdzono u 79% chorych. Średnia długość zmiany – 13 mm. Średni wymiar światła naczynia poddanego angioplastyce – 2,7 mm w grupie XIENCE oraz 2,8 mm w grupie TAXUS. Po zabiegu minimalny wymiar naczynia w grupie stentu XIENCE – 2,49 mm, w grupie stentu TAXUS 2,62 mm (p = 0,03). Średnie rezydualne zwężenie po zabiegu – 13%.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: późna utrata światła w stencie była istotnie statystycznie niższa w grupie stentu XIENCE niż w grupie stentu TAXUS – 0,11 ± 0,27 mm vs 0,36 ± 0,39 mm, osiągając zarówno kryteria noninferiority (p < 0,0001) jak i kryteria superiority p < 0,0001 dla stentu XIENCE.
Drugorzędowy punkt końcowy: nie wykazano różnic pomiędzy grupami w ocenie angiograficznej utraty światła na brzegu proksymalnym (p = 0,70) i dystalnym stentu (p = 0,65) oraz w segmencie (p = 0,08). Liczba chorych z restenozą – 1,3% w grupie XIENCE vs 3,5% w grupie Taxus (p = 0,19).Ocenę wenętrznaczyniową (intravascular ultrasound, IVUS) wykonano n =124 chorych, oceniając 140 zmian. Objętość neointimy w grupie stentu XIENCE wyniosła 4 ± 7 mm³ w porównaniu z 14 ± 16 mm³ w grupie stentu TAXUS (redukcja o 73% p < 0,0001).
Częstość występowania MACE nie różniła się istotnie statystycznie pomiędzy grupami. W grupie chorych z implantowanym stentem XIENCE MACE wystąpił u 6 chorych (2,7%), natomiast w grupie z implantowanym stentem TAXUS u 5 chorych (6,5%). Zmarł jeden chory w grupie stentu TAXUS. Zawał nonQ u 2 chorych (0,9%) i u 2 chorych (2,6%) odpowiednio w grupie XIENCE i TAXUS. Ponowna rewaskularyzacja u 4 chorych (1,8%) i u 2 chorych (2,6%) odpowiednio w grupach. Późna zakrzepica w stencie wystąpiła u jednego chorego w każdej z grup.

W obserwacji 6-miesięcznej skuteczność kliniczna stentu XIENCE jest porównywalna ze stentem TAXUS. Wyniki badania wskazują na przewagę stentu XIENCE w zakresie utraty światła naczynia w okresie 6 mies. po zabiegu.