Wstęp
Pomimo wielu ograniczeń UFH jest powszechnie stosowana w czasie zabiegów inwazyjnych na naczyniach wieńcowych (percutanous coronary intervention, PCI). Mechanizm jej działania polega na blokowaniu czynnika Xa i trombiny. W nowych generacjach leków antytrombionowych mechanizm działania jest związany tylko z selektywnym blokowaniem czynnika Xa. Jednym z takich leków jest otamiksaban, lek stosowany dożylnie, którego mechanizm działania polega na blokowaniu aktywnego i nieaktywnego czynnika Xa, niezależnie od aktywności płytek czy antytrombiny III.
Cel badania
Ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania otamiksabanu u chorych kierowanych do planowego zabiegu PCI.
Grupę badaną stanowiło 947 chorych w wieku ≥ 18 lat, kierowanych do planowego zabiegu PCI.
Randomizacja chorych do 5 grup otrzymujących otamiksaban w dawce zależnej od masy ciała, lek podawano: w grupie I – w bolusie 0,025 mg/kg m.c., a następnie we wlewie 3-godzinnym 0,035 mg/kg m.c./godz. (n = 149), w grupie II – w bolusie 0,045 mg/kg m.c., a następnie we wlewie 3-godzinnym 0,065 mg/kg m.c./godz. (n = 154), w grupie III – w bolusie 0,08 mg/kg m.c., a następnie we wlewie 3-godzinnym 0,12 mg/kg/godz. (n = 158), w grupie IV – w bolusie 0,12 mg/kg m.c., a następnie we wlewie 3-godzinnym 0,16 mg/kg m.c./godz. (n = 155), w grupie V – w bolusie 0,14 mg/kg m.c., a następnie we wlewie 3-godzinnym 0,2 mg/kg m.c./godz. (n = 154), lub do grupy otrzymującej UFH w zależności od masy ciała w dawce nasycającej 50 lub 70 U celem uzyskania ACT 200–300 s, w przypadku jednoczesnego stosowania antagonistów receptora GP IIb/IIIa, lub 300–350 s, jeśli nie stosowano antagonistów receptora GP IIb/IIIa. Wszyscy chorzy otrzymywali ASA lub klopidogrel przewlekle, lub klopidogrel w dawce nasycającej 300 mg przed PCI.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany stężenia fragmentu protrombiny F1+2 (markery generacji trombiny) i aktywność czynnika anty-Xa po zakończeniu podawania leku.
Drugorzędowy punkt końcowy: krwawienia wg kryteriów TIMI w ciągu 3 dni lub do opuszczenia szpitala i zdarzenia niedokrwienne istotne klinicznie (zgon, zawał, ponowna rewaskularyzacja) w ciągu 30 dni obserwacji.
Średni wiek chorych wynosił 62,5 roku, mężczyźni stanowili 65% badanych. W ciągu 7 dni przed randomizacją niestabilną dusznicę bolesną lub zawał serca stwierdzono u 13% badanych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: tylko pomiędzy grupą najwyższej dawki otamiksabanu a UFH różnica w zmianie stężenia fragmentów F1+2 była istotna statystycznie (p = 0,008). Aktywność czynnika anty-Xa była istotnie statystycznie wyższa od aktywności czynnika anty-Xa przy najniższej dawce leku w grupie pierwszej, w porównaniu z pozostałymi czterema grupami (p < 0,0001 dla wszystkich).
Drugorzędowy punkt końcowy: liczba dużych, małych lub minimalnych krwawień wg TIMI była najniższa w grupie otrzymującej najniższą dawkę otamiksabanu i istotnie statystycznie niższa w porównaniu z liczbą krwawień w grupie leczonej UFH (u 37 vs 59 chorych; p = 0,018). W grupach najwyższych dawek otamiksabanu liczba krwawień była wyższa niż w grupie otrzymującej UFH – w grupie IV u 77 chorych w porównaniu z 59 chorymi w grupie otrzymującej UFH (p = 0,03), a grupie V u 86 vs 59 chorych (p = 0,002).
Tworzenie się skrzepliny na cewniku obserwowano u 8 chorych z grup otrzymujących otamiksaban i u 2 chorych w grupie otrzymującej UFH. W dwóch przypadkach obecność skrzepliny związana była z poważnymi powikłaniami (chorzy otrzymywali najniższą dawkę otamiksabanu). Nie obserwowano tworzenia się skrzepliny na cewniku w grupie chorych otrzymujących otamiksaban i antagonistę receptora GP IIb/IIIa.
Liczba zdarzeń niepożądanych była porównywalna w grupach i zdarzenia niedokrwienne wystąpiły odpowiednio w grupach I–V oraz w grupie otrzymującej UFH u: 5,8%, 7,1%, 3,8%, 2,5%, 5,1% oraz u 5,6% chorych. Żaden z chorych nie zmarł w trakcie 30-dniowej obserwacji.
Wnioski
Najwyższa podawana dawka otamiksabanu istotnie statystycznie zmniejsza stężenie F1+2, przy porównywalnej liczbie krwawień w porównaniu z grupą otrzymującą UFH.
Cohen M, Bhatt DL, Alexander JH, Montalescot G, Bode C, Henry T, Tamby JF, Saaiman J, Simek S, De Swart J; SEPIA-PCI Trial Investigators. Randomized, double-blind, dose-ranging study of otamixaban, a novel, parenteral, short-acting direct factor Xa inhibitor, in percutaneous coronary intervention: the SEPIA-PCI trial. Circulation. 2007 May 22, 115(20), 2642-2651. [PMID]: 17502577.