Wytyczne międzynarodowe wskazują na potrzebę redukcji masy ciała w pierwszej fazie leczenia w zmniejszeniu ryzyka sercowo-naczyniowego, lecz znaczenie utraty masy ciała u chorych z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową nie jest do końca jasne, na co zwracają uwagę badania epidemiologiczne. Stosowanie diety i zwiększonego wysiłku fizycznego u większości chorych nie prowadzi do zmniejszenia masy ciała. Leczenie farmakologiczne w takich przypadkach jest akceptowaną metodą postępowania. Sibutramina hamująca wychwyt zwrotny serotoniny i norepinefryny jest zaaprobowanym sposobem leczenia. Lek ten obok widocznej utraty masy ciała powoduje wzrost częstości pracy serca i niewielkie zmiany ciśnienia tętniczego.

Ocena sibutraminy w zmniejszeniu ryzyka chorobowości i śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych.

Grupę badaną stanowiło 10 742 chorych w wieku ≥ 55 lat, z BMI ≥ 27 kg/m² i ≤ 45 kg/m², lub z BMI ≥ 25 kg/m² i ≤ 27 kg/m² i obwodem brzucha ≥ 102 cm u mężczyzn i ≥ 88 cm u kobiet. Chorzy włączeni do badania mieli udokumentowaną chorobę sercowo-naczyniową (choroba wieńcowa, choroba tętnic obwodowych lub udar) lub cukrzycę typu 2 i występował u nich co najmniej jeden z następujących czynników ryzyka: nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia, palenie tytoniu lub nefropatia cukrzycowa. Wszyscy chorzy byli leczeni wg obowiązujących zaleceń, u chorych włączonych do badania nie stwierdzono w ciągu ostatnich 3 mies. spadku masy ciała > 3 kg.

Badanie było poprzedzone 6-tygodniowym okresem wstępnym, w którym wszyscy chorzy otrzymywali 10 mg sibutraminy dziennie, a ich styl życia zmodyfikowano, wprowadzając ograniczenie dietetyczne wynoszące 500–600 kcal/dzień i zwiększając aktywność fizyczną > 150 min w tygodniu. W tym okresie chorzy byli monitorowani co 2 tyg. Po 6 tyg. chorych randomizowano do grupy otrzymującej w dalszym ciągu sibutraminę lub do grupy placebo. W omawianej pracy przedstawiono dane uzyskane podczas 6-tygodniowego okresu wstępnego. Chorych przydzielano do jednej z 3 grup: grupy z cukrzycą (diabetes mellitus, DM) bez chorób sercowo-naczyniowych (n = 2584), grupy z chorobami sercowo-naczyniowymi (cardiovascular disease, CVD) (n = 1748) i grupy z cukrzycą i chorobami sercowo-naczyniowymi (DM+CVD) (n = 6397).

Średni wiek chorych wynosił 63 lata, mężczyźni stanowili 58% badanych. Średnia masa ciała wynosiła 95 kg, średni obwód brzucha u mężczyzn – 113 cm, u kobiet – 109 cm. BMI – 33,8 kg/m², Średnia wartość BP – 139,5/79 mm Hg, HR – 71 bpm. Palacze – 10% badanych, palący kiedykolwiek – 49%.

 Średnia masa ciała po 6 tyg. leczenia zmniejszyła sie o 2,2 kg (–6,2 do 0,5; p < 0,001), BMI zmniejszył o 0,79 kg/m² (–2,2 do 0,2; p < 0,001), obwód brzucha zmniejszył się u mężczyzn o 2,0 cm (–8,5 do 2,9; p < 0,001), podobnie u kobiet o 2,0 cm (–9,0 do 3,0; p < 0,001). SBP uległo obniżeniu o 3,0 mm Hg (–23,5 do 12,5; p < 0,001), DBP o 1,0 mm Hg (p < 0,001), a HR wzrósł o 1,5 bpm (–11,0 do 13,5; p < 0,001).

W ciągu 6 tyg. zmarło 15 chorych, w tym z przyczyn sercowych 10. Poważne zdarzenia sercowo-naczyniowe wystąpiły u 26 chorych, w tym 10 chorych zmarło, 8 chorych miało udar i 8 zawał serca. Poważne objawy uboczne wystąpiły u 287 (2,7%) chorych, w tym sercowe u 105 chorych. Leczenie przerwało 329 (3,1%) chorych, w tym z przyczyn sercowych 60 (0,6%).

Wzrost BP > 10 mm Hg w dwóch kolejnych pomiarach stwierdzono u 487 (4,7%) chorych, a HR > 10 bpm u 364 (3,5%). Wzrost BP > 10 mm Hg i HR > 10 bpm obserwowano u 791 (7,6%) chorych.

Średnia zmiana BP wyniosła –7,5/–2,5 mm Hg w grupie chorych, u których stwierdzono nadciśnienie letnicze po włączeniu do badania i którzy utracili > 5% masy ciała po 6 tyg. leczenia (p < 0,001 dla obu parametrów). W grupie normotoników zmiana ta wyniosła –2,0/+0,25 mm Hg (odpowiednio p < 0,001 i p = 0,59). W grupie chorych, w której zmiana masy ciała była ≤ 5%, zmiana BP dla grupy hypertoników wyniosła –4,5/–1,5 mm Hg (p < 0,001 dla obu parametrów), w grupie normotoników +1,5/+1,5 mm Hg (p < 0,001 dla obu parametrów).

 

 

Sześciotygodniowe leczenie sibutraminą jest skuteczne, dobrze tolerowane i bezpieczne w grupie chorych wysokiego ryzyka, w której stosowanie sibutraminy jest zwykle przeciwwskazane.