W krajach rozwiniętych udar mózgu jest drugą co do częstości przyczyną zgonów i jedną z najczęstszych przyczyn trwałego kalectwa dorosłych. W leczeniu udaru niedokrwiennego zaleca się stosowanie alteplazy w okresie pierwszych 3 godz. od początków objawów. Bardzo krótki przedział czasowy powoduje, że odsetek chorych mogący skorzystać z takiego postępowania jest niewielki. Poza leczeniem reperfuzyjnym, kluczowym celem terapii udaru niedokrwiennego jest ochrona mózgu przed uszkodzeniem poreperfuzyjnym wynikającym z działania wolnych rodników, wzrost których obserwuje się w fazie ostrej. W modelu zwierzęcym wykazano, że lek neuroprotekcyjny NXY-059 skutecznie zmniejsza uszkodzenie zależne od aktywności wolnych rodników, redukuje wielkość udaru i poprawia czynność mózgu.

 

Cel badania
Ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania NXY-059 u chorych z ostrym udarem niedokrwiennym.

Średni wiek chorych wyniósł 68,5 roku, mężczyźni stanowili 55% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 69% chorych, dusznicę bolesną u 33%, cukrzycę 20%, przebyty udar u 15%, przebyte TIA u 11% chorych, migotanie przedsionków u 30%.

Średni czas od początku objawów do podania leku – 3 godz. i 46 min. Alteplazę otrzymało 28% chorych. Średni wskaźnik wg skali NIHSS – 12,5.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: odsetek chorych z niższym stopniem uszkodzenia, (0-3 punkty w skali Rankin – chorzy sprawni lub wymagający niewielkiej pomocy), w 90. dniu badania był istotnie statystycznie wyższy w grupie leczonej (p = 0,007). Odsetek chorych ze znacznym uszkodzeniem (4-5 punktów w skali Rankin – chorzy niesamodzielni) był porównywalny w obu grupach (p = 0,038). Odsetek chorych w grupie placebo i grupie leczonej dla poszczególnych stopni skali Rankin był następujący: stopień 0 – 11,0% vs 15,4%, stopień 1 – 20,0% vs18,0%, stopień 2 – 11,7% vs11,4%, stopień 3 – 12,7% vs 14,2%, stopień 4 – 20,6% vs 16,9%, stopień 5 – 24,0% vs 24,0%. W czasie badania zmarło 287 chorych, w grupie leczonej 146 chorych (17,0%) w grupie kontrolnej 141 chorych (16,6%) (p = NS).
Nie wykazano różnic pomiędzy grupami w ocenie neurologicznej wg skali NIHSS (p = 0,86) i w skali Barthel (p = 0,14). Nie odnotowano różnic w ocenie neurologicznej w podgrupie chorych leczonych alteplazą, bez względu na ciężkość udaru i czasu od początku objawów.
Leczenie przerwało 45 chorych w grupie leczonej NXY-059 i 60 chorych w grupie kontrolnej z powodu nasilonych objawów ubocznych. Poszczególne objawy uboczne wystąpiły z podobną częstością w obu grupach.

Stosowanie NXY-059 u chorych w ostrym okresie udaru niedokrwiennego wiąże się z poprawą funkcji motorycznych w okresie 90-dniowej obserwacji. Leczenie NXY-059 nie wiązało się z poprawą innych parametrów klinicznych ocenianych wg skali NIHSS.