Wstęp
Niewydolność serca jest często spotykana u chorych na cukrzycę typu 2 i wiążę się z większym ryzykiem chorobowości i śmiertelności. Gorsze rokowanie u tych chorych związane jest z postępującym przerostem, zwłóknieniem i zaburzeniem metabolizmu mięśnia sercowego, co skutkuje rozwojem niedokrwienia, dysfunkcją lewej komory i zaburzeniami rytmu. Tiazolidinediony są agonistami receptorów PPAR-γ, powodując poprawę wrażliwości na insulinę i w efekcie obniżając poziom glikemii. Ograniczeniem w stosowaniu tiazolidinedionów w niewydolności serca jest tendencja do retencji płynów.

 

Ocena skuteczności leczenia chorych z łagodną i umiarkowaną niewydolnością serca, połączona z oceną funkcji lewej komory w badaniu echokardiograficznym.

Średni wiek chorych wynosił 64 lata, mężczyźni stanowili 82% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 34% chorych, dusznicę bolesną u 35%, migotanie przedsionków u 7%, hipercholesterolemię u 23%. Palacze – 20% badanych. Średni BMI – 28,5 kg/m², hemoglobina glikowana – 7,8%.

Średni czas trwania cukrzycy 4 lata, niewydolności serca – 3 lata. W II wg klasie NYHA było 59% chorych. W badaniu echokardiograficznym parametry porównywalne w grupach.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wyjściowo EF w grupie placebo wynosiła 35,7%, po 52 tyg. leczenia 36,8%, różnica 1,1 ± 5,6% (p = 0,09). W grupie leczonej odpowiednio 35,3%, po leczeniu 37,8%, z istotną statystycznie różnicą 2,5 ± 5,5% (p < 0,001), chociaż różnica pomiędzy grupami wynosząca 1,49 (95% CI –0,32–3,30) nie była istotna statystycznie (p = 0,1).
Drugorzędowy punkt końcowy: pozostałe parametry echokardiograficzne nie różniły się w poszczególnych grupach, wskaźnik objętości końcoworozkurczowej (różnica na koniec badania 1,23 ml/m², p = 0,7), wskaźnik objętości końcowoskurczowej (różnica na koniec badania 0,57 ml/m², p = 0,8), wskaźnik masy lewej komory (różnica na koniec badania 5,83 g/m², p = 0,6), indeks sercowy (różnica na koniec badania 0,06, p = 0,4). Wskaźnik E/A uległ istotnemu obniżeniu w grupie placebo (p = 0,004), pozostając bez zmian w grupie otrzymującej rosiglitazon (p = 0,1), dając istotną różnicę pomiędzy grupami (p = 0,003).
W grupie leczonej rosiglitazonem stężenie hemoglobiny glikowanej było mniejsze niż w grupie kontrolnej. Na koniec badania stężenie hemoglobiny glikowanej wynosiło 8,0% w grupie kontrolnej i 7,3% w grupie leczonej rosiglitazonem (p < 0,0001). Stężenie BNP zwiększyło się w grupie otrzymującej rosiglitazon w porównaniu z wartościami wyjściowymi (p < 0,0001), ale nie było istotnej różnicy pomiędzy grupami po 52 tyg. leczenia (p = 0,08).
W ocenie klinicznej wyniki pomiędzy grupami były porównywalne. Zgon lub pogorszenie wydolności serca nastąpiło u 8 vs 11 chorych odpowiednio w grupie placebo vs leczonej rosiglitazonem (p = 0,59). W grupie otrzymującej rosiglitazon stwierdzono więcej przypadków ponownych hospitalizacji z powodu chorób sercowo-naczyniowych (15 vs 21 chorych), ale różnica pomiędzy grupami nie była istotna statystycznie (p = 0,465). Obserwowano natomiast istotnie statystycznie częściej nasilenie obrzęków lub pojawienie się nowych w grupie leczonej: u 10 chorych w grupie placebo vs 28 chorych w grupie leczonej rosiglitazonem (p = 0,005). Również, głównie z powodu częstszego stosowania diuretyków (16 vs 28 chorych), chorzy leczeni rosiglitazonem wymagali stosowania większej ilości leków w leczeniu niewydolności serca (p = 0,037). Po 52 tyg. leczenia w grupie kontrolnej zmiana masy ciała wyniosła –0,3 ± 3,2 kg, a w grupie otrzymującej rosiglitazon 1,3 ± 4,8 kg.