Po pierwszym roku w obserwacji pozostawało 146 chorych, po 3 latach – 145. Średni okres obserwacji dla całej grupy 3,3 lata.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: w ciągu całego okresu obserwacji MACE wystąpił u 16 chorych w grupie z implantowanym SES i u 26 chorych w grupie angioplastyki balonowej (HR 1,92; 95% CI 1,03-3,59). W grupach zmarła porównywalna liczba chorych (4 vs 5 chorych) jak i zawał obserwowano u porównywalnej liczbie chorych (6 vs 3 chorych), natomiast główna różnica dotyczyła liczby ponownych TVR, które wykonano u 12 vs 24 chorych (HR 2,35; 95% CI 1,17-4,70).
Po pierwszym roku obserwacji MACE wystąpił u podobnej liczby chorych, u 7 chorych w grupie z implantowanym SES i u 4 chorych w grupie angioplastyki balonowej. Poszczególne składowe wystąpiły z podobną częstością. Zmarł 1 vs 2 chorych, zawał stwierdzono u 4 vs 1 chorego, ponowną TVR wykonano u 4 vs 3 chorych odpowiednio w grupach.
Zakrzepicę pewną, prawdopodobną i możliwą w stencie w ciągu całego okresu obserwacji stwierdzono u 5 chorych w grupie z implantowanym SES (w tym u 3 chorych w okresie stosowania klopidogrelu) i u 4 chorych w grupie angioplastyki balonowej (p = 0,76).
Po roku obserwacji zakrzepicę pewną, prawdopodobną i możliwą stwierdzono u 4 chorych w grupie z implantowanym SES (w tym u 2 chorych w okresie stosowania klopidogrelu) i u 1 chorego w grupie angioplastyki balonowej (p = 0,17).
W analizie jednoczynnikowej, niezależnymi czynnikami wystąpienia MACE był wiek ≥ 65 lat (p = 0,05), niestabilna dusznica bolesna (p = 0,01) i zwapnienie zmian naczyniowych (p = 0,04). W analizie wieloczynnikowej niezależnymi czynnikami był czas do wystawienia ISR < 6 mies. (p = 0,001), lokalizacja ostialna zmian (p = 0,04), restenoza typu II/III w klasyfikacji Mehran (p = 0,02) i wybór terapii (angioplastyka vs SES) (p = 0,01).
Wnioski
U chorych z ISR implantacja SES pozostaje skutecznym sposobem postępowania w obserwacji wieloletniej.
drukuj
