Aldosteron może wpływać niekorzystnie na remodeling lewej komory w różnych mechanizmach patogenetycznych, dlatego antagoniści aldosteronu wykazują korzystny efekt u chorych z postępującą niewydolnością serca (RALES), lub z niewydolnością serca po zawale serca (EPHESUS). Remodeling lewej komory u chorych z przewlekła niewydolnością serca ma niekorzystny przebieg kliniczny. Celem pracy była ocena eplerenonu na rozstrzeń i funkcję lewej komory, u chorych z łagodną do umiarkowanej niewydolnością serca i dysfunkcją lewej komory.

Chorzy w okresie II-III NYHA, z EF <35% ocenianą w badaniu angiograficznym przed randomizacją. Niewydolność serca stabilna hemodynamicznie w okresie ostatnich 3 miesięcy.

Chorzy randomizowani do grupy otrzymującej początkowo 25 mg eplerenonu, z zwiększeniem dawki do 50 mg dziennie n=117 chorych, lub do grupy placebo n=109 chorych. Na zakończenie badania chorzy mieli ocenianą EF angiograficznie.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiana indeksu objętości późnorozkurczowej lewej komory po 36 tygodniach leczenia.
Drugorzędowy punkt końcowy: zmiana indeksu objętości późnoskurczowej lewej komory i EF po 36 tygodniach leczenia. Ocena zmian biomarkerów przemian kolagenu.

Średni wiek chorych 62 lata, mężczyźni stanowili 84% badanych. Kardiomiopatia niedokrwienna 60%, w klasie NYHA II 68% chorych, w klasie III 32% chorych. EF 26%. Poziom kreatyniny 1.2 mmol/l. Po 36 tygodniach leczenia nie stwierdzono różnic pomiędzy grupami w zmianach wartości BP i HR.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: nie stwierdzono różnic pomiędzy grupami w zmianie indeksu objętości późnorozkurczowej lewej komory po zakończeniu leczenia. W grupie kontrolnej zmiana -1.8 ml/m2, w grupie eplerenonu -3.7 ml/m2 p=0.84.
Drugorzędowy punkt końcowy: zmiana indeksu objętości późnoskurczowej lewej komory w grupie kontrolnej -3.0 ml/m2, w grupie leczonej -5.1 ml/m2 po zakończeniu leczenia p=0.35. Wzrost EF w grupach odpowiednio 1.4% vs 1.8% p=0.47. Markery przemiany kolageny, poziom prokolagenu I uległ obniżeniu w grupie kontrolnej o - 2.4 mcg/l, w grupie leczonej o -6.0 mcg/l p=0.03. Poziom prokolagenu III bez różnic pomiędzy grupami ( 0 vs -0.6 mcg/l). Poziom BNP uległ wzrostowi w grupie kontrolnej o 18 pg/l, w grupie otrzymującej eplerenon obniżył się średnio o -74 pg/l p=0.04. Obniżeniem poziomu prokolagenu I powyżej średniej dla grupy wiązało się z większym obniżeniem objętości późnorozkurczowej lewej komory w grupie leczonej (0.8 vs -6.9 ml/m2 p=0.05), bez różnic pomiędzy grupami jeżeli poziom prokolagenu I by równy lub niższy od średniej dla grupy (-3.9 vs -1.5 ml/m2 p=0.56). Podobnie w przypadku objętości późnoskurczowej lewej komory. Poziom prokolagenu I powyżej średniej, zmiany objętości w grupach kontrolnej i leczonej -1.6 ml/m2 vs -8.1 ml/m2 p=0.05 w grupie leczonej, poziom prokolagenu I równy lub niższy od średniej, zmiany objętości podobne w grupach -4.2 ml/m2 vs -3.0 ml/m2 p=0.73.

WNIOSKI: U chorych z stabilną niewydolnością serca nie obserwowano zmian w objętości lewej komory i EF, w grupie leczonej eplerenonem w porównaniu do grupy nie otrzymującej antagonisty aldosteronu. Leczenie eplerenonem wiąże się z zmianami w poziomie markerów przemian kolagenu. U chorych z istotnym obniżeniem poziomu prokolagenu, obserwuje korzystniejszy efekt związany z remodelingiem lewej komory.