Pomimo postępu jaki dokonał się w leczeniu niewydolności serca, chorzy z zespołem ostrej niewydolności serca obarczeni są wysokim ryzykiem zgonu i ponownego leczenia szpitalnego. Nieprawidłowe rozpoznanie i leczenie zespołu osterj niewydolności serca wiąże się z wzrostem śmiertelności, dłuższym pobytem szpitalnym i większym kosztem leczenia. Hormon natriuretyczny typu B (B-type natriuretic peptide, BNP) jest uwalniany z miocytów w odpowiedzi na rozciągnięcie spowodowane przeciążeniem płynami. BNP ma właściwości wazodilatacyjne i niweluje zaburzenia patofizjologiczne związane z niewydolnością serca. Oznaczenie stężenia BNP pomaga w rozpoznaniu niewydolności serca szczególnie w grupie chorych z dusznością zgłaszających się do oddziałów ratunkowych. Wysokie stężenie BNP przy wypisie ze szpitala jest złym czynnikiem prognostycznym.

 

Znaczenie oznaczania seryjnego stężenia BNP w poprawie leczenia niewydolności serca i podejmowaniu decyzji o wypisaniu ze szpitala.

Grupę badaną stanowiło 472 chorych w wieku ≥ 18 lat, zgłaszający się do oddziałów ratunkowych z objawami niewydolności serca, wymagający leczenia. Stężenie BNP > 100 pg/ml w szybkim teście laboratoryjnym

Randomizacja do grupy w której oznaczano seryjnie stężenie BNP (n = 240 chorych) lub do grupy kontrolnej (n = 232 chorych). W grupie nadzorowanej stężenie BNP oznaczano wyjściowo po 3, 6, 9 i 12 godz. Jeżeli chorych był przyjmowany do szpitala dodatkowo w momencie przyjęcia do szpitala i następnie codziennie do opuszczenia szpitala. Przy opuszczaniu oddziału ratunkowego ponowny pomiar BNP jeżeli od ostatniego pomiaru upłynęły co najmniej 2 godz. wyniki badań przekazywano lekarzowi leczącemu. W grupie kontrolnej nie oznaczano seryjnie stężenie BNP, a o wykonanych wynikach badań nie informowano lekarza leczącego.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: długość pobytu w szpitalu.

Drugorzędowy punkt końcowy: śmiertelność szpitalna, niezapowiedziane wizyty w ciągu 30 dni

Średni wiek chorych wyniósł 64 lat, mężczyźni stanowili 51% badanych. Średnia wartość SBP – 148 mm Hg, HR – 88 bpm, średnie stężenie kreatyniny – 1,5 mg/dl, BNP – 1142 pg/ml.

Do leczenia szpitalnego przyjęto 83,9% chorych w grupie z seryjnie oznaczanym stężeniem BNP i 84,9% chorych w grupie kontrolnej.

Średnie stężenie BNP w grupie nadzorowanej uległo obniżeniu z 1194 pg/ml przy przyjęciu  do 747 pg/ml przy opuszczaniu szpitala. W grupie kontrolnej z 1019 do 821 pg/ml. Różnica pomiędzy grupami nieistotna statystycznie. Pomiędzy 1 a 2 dniem leczenia szpitalnego w grupie nadzorowanej stężenie BNP uległo obniżeniu o 200 pg/ml, a w grupie kontrolnej o 154 pg/ml.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: średni czas pobytu szpitalnego wyniósł 6,5 dnia w grupach. Liczba i rodzaj stosowanych leków w czasie pobytu szpitalnego jaki i zapisanych do leczenia ambulatoryjnego były podobne w grupach. BB otrzymywało 72% chorych, ACEI/ARB – 72%, diuretyki – 92%, heparynę – 68%, nitroglicerynę – 32%, leki inotropowe – 2%. W analizie wieloczynnikowej chorzy z obniżonym SBP (p = 0,003) i wolna czynnością serc (p = 0,04) byli dłużej leczeni szpitalnie.

Drugorzędowy punkt końcowy: w czasie leczenia szpitalnego zmarło 2,2% chorych w grupie z seryjnym oznaczaniem stężenia BNP i 3,2% chorych w grupie kontrolnej (p = 0,512). Niezależnymi czynnikami zwiększającymi ryzyko zgony wewnątrzszpitalnego było podwyższone stężenie kreatyniny (> 2,74 mg/dl), niskie SBP (< 116 mm Hg) i szybka czynność serca. W ciągu 30 dni obserwacji zmarło 3,7 vs 5,5% chorych odpowiednio w grupach (p = 0,423). Ponownie zgłosiło się do lekarza z powodu pogorszenia wydolności serca 20,2 vs 23,7% chorych w grupach (p = 0,427).

 

Seryjne oznaczanie stężenia BNP nie wpływa na przebieg leczenia szpitalnego, śmiertelność lub liczbę ponownych nieplanowanych wizyt z powodu pogorszenia niewydolności serca.