Zakrzepica żył głębokich jest stwierdzana w wenografii kontrastowej u ponad 20% chorych kierowanych do zabiegu wymiany stawu biodrowego, pomimo rutynowego leczenia LMWH, warfaryną czy pentasacharydem. Ryzyko zakrzepicy żył głębokich ulega wyraźnej redukcji w przypadku kontynuowania leczenia jednym z wymienionych leków antytrombinowych, co najmniej przez miesiąc po zabiegu. Niestety, tylko niewielka część chorych kontynuuje leczenie do 10 dni, co wynika głównie z trudności związanych ze stosowaniem leków. Dabigatran, bezpośredni inhibitor trombiny, jest nowym doustnym lekiem stosowanym raz dziennie, niewymagającym monitorowania laboratoryjnego parametrów krzepnięcia.

Cel badania
Ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania dwóch różnych dawek dabigatranu u chorych kierowanych do chirurgicznej wymiany stawu biodrowego.

Grupę badaną stanowiło 3463 chorych w wieku ≥ 18 lat, o masie ciała > 40 kg, kierowanych do planowej wymiany stawu biodrowego.

Randomizacja chorych do grupy leczonej dabigatranem w dawce 220 mg raz dziennie (n = 1146), do grupy otrzymującej 150 mg dabigatranu raz dziennie (n = 1163) lub do grupy, w której podawano 40 mg enoksaparyny podskórnie raz dziennie (n = 1154). Dabigatran podawano po 1–4 godz. po zabiegu (stosowano połowę dawki dziennej), pełną dawkę stosowano od następnego dnia po zabiegu. Leczenie kontynuowano przez 28–35 dni, kończąc badanie wykonaniem wenografii kontrastowej. Dozwolone było stosowanie małych dawek ASA i selektywnych inhibitorów COX-2.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony, zgon, zdarzenia zakrzepowe (zakrzepica uwidoczniona wenograficznie lub objawowa żył głębokich, objawowa zatorowość płucna). W ocenie bezpieczeństwa – duże krwawienia w czasie leczenia.

Drugorzędowy punkt końcowy: duże zdarzenia zakrzepowe (zakrzepica żył proksymalnych i zatorowość płucna), zgony związane z zakrzepicą w czasie leczenia.

Średni wiek chorych wynosił 64 lata, mężczyźni stanowili 44% badanych. Przebyte incydenty zakrzepicy obwodowej lub centralnej stwierdzono u 3% chorych. Średni czas trwania zabiegu – 85 min, średni czas pobytu w szpitalu 9 dni.                          

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 53 chorych (6,0%; n = 880 chorych) w grupie otrzymującej 220 mg dabigatranu, u 75 chorych (8,6%; n = 874 chorych) w grupie leczonej dabigatranem w dawce 150 mg i u 60 chorych (6,7%; n = 897 chorych) w grupie przyjmującej enoksaparynę. Całkowita różnica zarówno w przypadku dużej (–0,7%; 95% CI –2,9–1,6%; p < 0,0001), jak i małej dawki (1,9%; 95% CI –0,6–4,4%; p < 0,0001) spełniała kryterium porównywalności (non-inferiority) w stosunku do enoksaparyny. Nie stwierdzono różnic w liczbie dużych krwawień pomiędzy grupami. Krwawienia obserwowano u 2,0% chorych w grupie otrzymującej 220 mg dabigatranu (p = 0,44), u 1,3% chorych stosujących dabigatran w dawce 150 mg leku (p = 0,6) i u 1,6% chorych w grupie, w której podawano enoksaparynę. Dwa krwawienia w grupach otrzymujących dabigatran zakończyły się zgonem.

Drugorzędowy punkt końcowy: odsetek chorych z asymptomatyczną zakrzepicą żył głębokich był podobny w grupach: 4,6% chorych w grupie dużej dawki dabigatranu, 7,2% chorych w grupie małej dawki dabigatranu i 6,3% chorych w grupie leczonej enoksaparyną. Podobnie, nie stwierdzono różnic w odsetku chorych z objawową zakrzepicą żył głębokich

(odpowiednio w grupach 0,5 vs 0,8 vs 0,1% chorych) i objawową zatorowością płucną (0,4 vs 0,1 vs 0,3% chorych). W grupie otrzymującej 150 mg dabigatranu nastąpił jeden zgon z powodu zatorowości płucnej 4 dni po leczeniu operacyjnym. Łącznie duże zdarzenia zakrzepowe i zgon w przebiegu zakrzepicy żylnej wystąpiły u 28 chorych (3,1%; n = 909 chorych) w grupie leczonej dabigatranem w dawce 220 mg (p = 0,33), u 38 chorych (4,3%; n = 888 chorych) w grupie leczonej dabigatranem w dawce 150 mg (p = 0,71) i u 36 chorych (3,9%; n = 917 chorych) w grupie otrzymującej enoksaparynę. Małe krwawienia wystąpiły z podobną częstością w grupach (u 6% chorych).

Objawy uboczne po stosowaniu leku wystąpiły z podobną częstością w grupach. Zwiększenie stężenia ALAT trzykrotnie powyżej górnej granicy normy wystąpiło istotnie statycznie częściej w grupie chorych otrzymujących enoksaparynę: u 5% chorych w porównaniu z 3% chorych w grupie dużej dawki dabigatranu (p = 0,0081 vs enoksaparyna) i z 3% chorych w grupie małej dawki leku (p = 0,0061 vs enoksaparyna).

 

 

Dabigatran stosowany doustnie jest porównywalny z enoksaparyną pod względem skuteczności w redukowaniu ryzyka zakrzepicy żylnej po zabiegu wymiany stawu biodrowego i cechuje się podobnym profilem bezpieczeństwa.