Z zastosowaniem warfaryny, bardzo popularnej w Ameryce Północnej w prewencji zatorowości żylnej po zabiegach operacyjnych, wiążą się liczne ograniczenia związane z wąskim indeksem terapeutycznym i koniecznością jego ciągłego monitorowania. Heparyny drobnocząsteczkowe częściej stosowane w Europie są podawane podskórnie i nie zawsze można przedłużyć ich podawanie po opuszczeniu szpitala. Dabigatran jest nowym doustnym inhibitorem trombiny do stosowania raz dziennie w stałej dawce. Blokowanie trombiny jest odwracalne, a lek charakteryzuje się dużym powinowactwem i specyficznością.

Cel badania
Porównanie skuteczności dabigatranu w porównaniu z enoksaparyną w prewencji zatorowości żylnej po operacyjnej wymianie stawu kolanowego.

Grupę badaną stanowiło 2076 chorych w wieku ≥ 18 lat, z masą ciała > 40 kg, skierowanych do operacyjnej jednostronnej wymiany stawu kolanowego.

Randomizacja chorych do grupy leczonej dabigatranem w dawce 150 mg raz dziennie (n = 679), do grupy otrzymującej 220 mg dabigatranu raz dziennie (n = 703) lub do grupy, w której podawano 40 mg enoksaparyny raz dziennie (n = 694). Dabigatran podawano w dwóch kapsułkach (po 75 lub 110 mg). Pierwszą dawkę leku podawano 1–4 godz. po operacji, a następne dawki w godzinach rannych. Heparynę podawano pierwszy raz w dniu poprzedzającym zabieg w godzinach popołudniowych. Leki podawano przez 6–10 dni do obligatoryjnego wykonania dwustronnej wenografii. Dalsze stosowanie leków zależało od decyzji lekarza leczącego. Badanie kontrolne przeprowadzano po 3 mies. W czasie badania można było stosować ASA (< 160 mg) i pończochy elastyczne.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zatorowość żylna obwodowa i centralna, wszystkie przypadki zgonów w czasie leczenia.                        

Drugorzędowy punkt końcowy: poważne zdarzenia zatorowe (zatorowość żylna proksymalna i płucna), zgony związane z zatorowością żylną w czasie leczenia.

Średni wiek chorych wynosił 68 lat, mężczyźni stanowili 34% badanych. Średnia masa ciała – 82 kg. Średni czas trwania zabiegu operacyjnego – 90 min. Średni czas leczenia wynosił 8 dni.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 213 chorych (40,5%) w grupie otrzymującej 150 mg dabigatranu, u 183 chorych (36,4%) w grupie otrzymującej 220 mg dabigatranu i u 193 chorych (37,7%) w grupie otrzymującej enoksaparynę. Obydwie dawki dabigatranu spełniały kryteria non-inferiority w stosunku do enoksaparyny. W przypadku dawki 150 mg różnica wyniosła 2,8% (95% CI –3,1–8,7) (p = 0,017), dla dawki 220 mg –1,3% (95% CI –7,3–4,6) (p = 0,003) przy zakładanym marginesie 9,2%.

Drugorzędowy punkt końcowy: wystąpił z porównywalną częstością w grupach: u 3,8% chorych w grupie otrzymującej 150 mg dabigatranu, u 2,6% chorych w grupie otrzymującej 220 mg dabigatranu i u 3,5% chorych w grupie enoksaparyny. Objawową zatorowość żylną obwodową i płucną obserwowano u 4 chorych w grupie otrzymującej 150 mg dabigatranu, u 1 chorego w grupie otrzymującej 220 mg dabigatranu i u 9 chorych otrzymujących enoksaparynę. W każdej grupie zmarł jeden chory, a zgon chorego w grupie otrzymującej enoksaparynę związany był z zatorowością płucną.

Duże krwawienia obserwowano u 9 chorych w grupie otrzymującej 150 mg dabigatranu, u 10 chorych w grupie otrzymującej 220 mg dabigatranu i u 9 chorych otrzymujących enoksaparynę. Klinicznie istotne krwawienia wystąpiły odpowiednio u 48, 40, 37 chorych. Umiarkowane zwiększenie stężeń enzymów wątrobowych (ALT > 3 razy powyżej górnej granicy normy) obserwowano u 3,7, 2,8 i 4,0% chorych odpowiednio w grupie otrzymującej 150 mg dabigatranu, 220 mg dabigatranu lub enoksaparynę.

 

 

Dabigatran stosowany u chorych w prewencji zatorowości żylnej po zabiegu wymiany stawu kolanowego zarówno w dawce 150 mg, jak i 220 mg jest tak samo skuteczny i ma podobny profil bezpieczeństwa jak enoksaparyna.