Wstęp. Cel badania
W niewydolności serca diuretyki pętlowe otrzymuje 90% chorych. Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania diuretyków wiąże się jednak z objawami ubocznymi. Jedną z nowych metod jest ultrafiltracja przy pomocy urządzenia nie wymagającego wkłucia centralnego i specjalistycznego nadzoru monitorującego (System 100, CHF Solution). Celem pracy była ocena skuteczności, bezpieczeństwa i możliwości szerokiego zastosowania u chorych z niewydolnością serca.
Chorzy z objawami niewydolności serca, z obrzękami kończyn dolnych i jednym z następujących objawów: ciśnienie żylne w żyle szyjnej >10cm H2O, obrzęk płuc lub płyn w jamie opłucnowej w badaniu rtg klp, rzężenia, ciśnienie w tętnicy płucnej lub ciśnienie rozkurczowe w lewej komorze >20 mmHg, wodobrzusze i stan pre-sacral.
Chorzy randomizowani w stosunku 1:1 do grupy leczonej tradycyjnie i grupy leczonej ultrafiltracją. Chorym zakładano cewnik do żyły odłokciowej o długości 35 cm. Cykl ultrafiltracji trwał 8 godzin z ultrafiltracją wody maksymalnie do 500 ml na godzinę. Nie podawano diuretyków, w czasie ultrafiltracji, a później podawanie zależało od decyzji lekarza leczącego.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: utrata masy ciała w ciągu 24 godzin.
Drugorzędowy punkt końcowy: utrata płynów w okresie 24 do 48 godzin, ocena objawów klinicznych, elektrolitów i czasu leczenia szpitalnego.
Średnia wieku grupy badanej 68 lat, 70% mężczyzn, 45% chorych z cukrzycą, i 62% chorych z nadciśnieniem tętniczym. Przebyty MI 30% chorych. EF <40% u 74% chorych. Średnia ilość płynu uzyskiwanego w czasie ultrafiltracji wyniosła 3200 ml. U 4 chorych wykonano dodatkową ultrafiltracje w ciągu następnej doby.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Utrata masy ciała wyniosła 2.5kg w grupie ultrafiltracji i 1.86kg w grupie leczonej typowo p=0.240. Utrata płynów wyniosła natomiast 4650 ml vs 2840 ml w grupach odpowiednio p=0.001.
Drugorzędowy punkt końcowy: Utrata płynów po 48 godzinach wynosiła 8415 ml w grupie ultrafiltracji i 5375 ml w grupie leczonej typowo p=0.012. Duszność i objawy niewydolności serca szybciej ustępowały w grupie ultrafiltracji. Czas pobytu w szpitalu w grupie ultrafiltracji 6 dni w grupie leczonej typowo 5 dni. W jednym przypadku doszło do infekcji u chorego leczonego ultrafiltracją wymagającej podawania antybiotyku.
Wnioski
Wczesne zastosowanie ultrafiltracji u chorych z niewydolnością serca jest dobrze tolerowane i możliwe do szerokiego zastosowania i wiąże się z znaczącą utratą masy ciała i płynów. Badanie oparte na dużej liczbie chorych może ocenić skuteczność ultrafiltracji w porównaniu do postępowania typowego w zdekompensowanej niewydolności serca.
Bart BA, Boyle A, Bank AJ, Anand I, Olivari MT, Kraemer M, Mackedanz S, Sobotka PA, Schollmeyer M, Goldsmith SR. Ultrafiltration Versus Usual Care for Hospitalized Patients With Heart Failure The Relief for Acutely Fluid-Overloaded Patients With Decompensated Congestive Heart Failure (RAPID-CHF) Trial. J Am Coll Cardiol. 2005 Dec 6, 46(11), 2043-2046. [PMID]: 16325039.