Implantacja kardiowertera-defibrylatora (implantable cardioverter-defibrillators, ICD) poprawia przeżycie chorych w II lub III klasie NYHA z dysfunkcją lewej komory, optymalnie leczonych farmakologicznie. Implantacja układu resynchronizującego (cardiac resynchronization therapy, CRT) poprawia wydolność serca, jakość życia, wydolność fizyczną i funkcję lewej komory u chorych w III lub IV klasie NYHA z szerokimi zespołami komorowymi. CRT zmniejsza śmiertelność w grupie chorych, u których nie implantowano ICD. Ostatnio publikowane badania wskazują na możliwość poprawy funkcji serca u chorych z łagodną niewydolnością serca (w I lub II klasie NYHA) po implantacji CRT.

 

Ocena leczenia po implantacji CRT i ICD z optymalnym leczeniem farmakologicznym w porównaniu z samą implantacją ICD u chorych w II lub III klasie NYHA, z dysfunkcją lewej komory i szerokimi zespołami komorowymi.

Grupę badaną stanowiło 1798 chorych w II lub III klasie niewydolności serca wg NYHA pomimo optymalnego leczenia farmakologicznego, z obniżoną EF (<30%), z czasem trwania zespołu QRS >120 ms lub >200 ms w przypadku implantowanego układu stymulującego, na rytmie zatokowym lub z migotaniem lub trzepotaniem przedsionków (z czynnością serca ≤ 60 bpm w spoczynku i ≤90 bpm po 6-minutowym teście korytarzowym), planowanych do implantacji ICD w ramach pierwotnej lub wtórnej prewencji nagłego zgonu.

Randomizacja do grupy, w której implantowano ICD (n=904) lub do grupy, w której implantowano ICD-CRT (n=894). Kontrolne badania po miesiącu, a następnie co 6 miesięcy, przynajmniej do 18 miesięcy

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zgon lub ponowne leczenie szpitalne z powodu niewydolności serca.

Drugorzędowy punkt końcowy: zgony sercowe, leczenie szpitalne w podgrupie chorych w II lub III klasie niewydolności serca wg NYHA.

Średni wiek chorych wynosił 66 lat, 83% badanych stanowili mężczyźni. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 44% chorych, przebytą PCI u 24%, przebyte CABG u 33%, niewydolność nerek u 50%, cukrzycę u 34%, chorobę naczyń obwodowych u 10%. Palacze – 14% badanych. Średnia wartość EF – 22,6%.

Kardiomiopatię niedokrwienną rozpoznano u 67% chorych, nieniedokrwienną u 33%. W II klasie NYHA było 80% chorych, w III klasie – 20%. Rytm zatokowy lub implantowany układ stymulujący – u 87% chorych, migotanie lub trzepotanie przedsionków – u 13%.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 364 chorych (40,3%) w grupie z implantowanym ICD i u 297 chorych (33,2%) w grupie z implantowanym ICD-CRT (HR 0,75; 95% CI 0,64–0,87; p<0,001). Lepsze wyniki leczenia obserwowano w większości podgrup badania w grupach chorych z implantowanym ICD-CRT.

Drugorzędowy punkt końcowy: zmarło 26,1% chorych z implantowanym ICD i 20,8% chorych z implantowanym ICD-CRT (p=0,003), w tym z przyczyn sercowych odpowiednio 17,9% v. 14,5% chorych (p=0,02). Z powodu pogorszenia niewydolności serca szpitalnie leczono 26,1% v. 19,5% chorych (p<0,001).

U pacjentów z II klasy NYHA punkt pierwszorzędowy wystąpił u 34,7% chorych z implantowanym ICD i u 27,3% chorych z implantowanym ICD-CRT (p=0,001). Liczby zgonów (p=0,006), zgonów sercowych (p=0,04) i ponownych hospitalizacji (p=0,003) były istotnie statystycznie większe w grupie chorych z implantowanym ICD.

W podgrupie chorych w III klasie NYHA punkt pierwszorzędowy wystąpił u 63,8% chorych z implantowanym ICD i u 55,9% chorych z implantowanym ICD-CRT (p=0,04). Natomiast liczba zgonów (p=0,14) i zgonów sercowych (p=0,15) była podobna w grupach, a liczba ponownych hospitalizacji (p=0,006) była istotnie statystycznie większa w grupie chorych z implantowanym ICD.

Implantacja układu resynchronizującego i kardiowertera-defibrylatora zmniejsza ryzyko zgonu i ponownego leczenia szpitalnego niewydolności serca u chorych w II lub III klasie niewydolności serca wg NYHA, z dysfunkcją lewej komory i szerokimi zespołami komorowymi.