Dyslipidemia mieszana jest jednym z elementów zespołu metabolicznego, obok oporności na insulinę i otyłości brzusznej. U chorych z zespołem metabolicznym występuje podwyższone ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych w przyszłości. W dyslipidemii mieszanej, obok dużego stężenia trójglicerydów i małego stężenia HDL, obserwuje się zwiększone stężenie LDL. Wzrost stężenia HDL wiąże się z redukcją ryzyka naczyniowego i osłabieniem progresji miażdżycy. Kwas nikotynowy i fibraty powodują zwiększenie stężenia HDL w zakresie 10–25%. Dzięki badaniom klinicznym wiadomo, że chorzy z genetycznie obniżoną ekspresją białka przenoszącego estry cholesterolu (cholesteryl ester transfer protein, CETP) mają duże stężenia HDL. W dyslipidemii mieszanej występują duże stężenia CETP. Zahamowanie transportu estrów cholesterolu powinno się wiązać ze wzrostem stężenia HDL. Lekiem, który blokuje CETP, a tym samym powoduje wzrost stężenia HDL, jest torcetrapib.

Ocena torcetrapibu stosowanego w połączeniu z atorwastatyną w leczeniu chorych z dyslipidemią mieszaną, w porównaniu z leczeniem samą atorwastatyną.

Średni wiek chorych wynosił 57 lat, mężczyźni stanowili 64% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 50% chorych, cukrzycę u 21%. Palacze – 16% badanych. Średni BMI – 30,0 kg/m², średnia wartość BP – 133/79 mm Hg.

Średnia dawka atorwastatyny stosowana w grupach na koniec okresu wstępnego wynosiła 13 mg. Wyjściowe stężenie Ch – 4,76 mmol/l, LDL – 2,6 mmol/l, HDL – 1,23 mmol/l i TG – 1,87 mmol/l. Średnia wartość BP – 121/75 mm Hg w grupie otrzymującej atorwastatynę i 128/77 mm Hg w grupie leczonej dwoma lekami.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: nie obserwowano różnic w grubości kompleksu intima-media pomiędzy grupami przez cały okres badania. Wyjściowo średnia grubość kompleksu intima-media w grupie otrzymującej atorwastatynę wynosiła 1,3002 mm, a po zakończeniu badania 1,3680 mm. W grupie leczonej dodatkowo torcetrapibem wyjściowo grubość kompleksu intima-media wynosiła 1,3150 mm, po zakończeniu badania 1,3634 mm. Średnia roczna różnica w grubości kompleksu intima-media w grupie leczonej dwoma lekami, w porównaniu z leczeniem samą atorwastatyną, nie była istotna statystycznie i wynosiła –0,005 mm (95% CI –0,018–0,008; p = 0,46).
Roczna zmiana grubości kompleksu intima-media była istotnie statystycznie mniejsza w grupie kobiet w porównaniu z mężczyznami (–0,016 vs 0,001 mm, p = 0,016), w podgrupie chorych bez zespołu metabolicznego w porównaniu z podgrupą z zespołem metabolicznym (–0,01 vs 0,002 mm, p = 0,045) i w podgrupie chorych z grubością kompleksu większą niż średnia dla grupy w porównaniu z grupą z grubością mniejszą niż średnia dla grupy (–0,02 vs 0,011 mm, p = 0,016).
Po 24 mies. leczenia stężenie cholesterolu zwiększyło się o 2,3% w grupie leczonej atorwastatyną i o 5,9% w grupie terapii skojarzonej (p = 0,002), stężenie LDL zmieniło się o 4,4 vs –13,3% (p < 0,0001), HDL o –1,6 vs 61,6% (p < 0,0001), natomiast trójglicerydów o 1,5 vs–12,6% odpowiednio w grupach (p < 0,0001).
Po zakończeniu badania SBP wzrosło o 1,5 mm Hg w grupie atorwastatyny i o 6,6 mm Hg w grupie leczonej dwoma lekami (p < 0,0001). Podobną różnicę obserwowano w przypadku DBP – wzrost o 0,6 vs 2,5 mm Hg (p < 0,0001).
Poważne zdarzenia naczyniowe wystąpiły u 13 chorych w grupie otrzymującej atorwastatynę i u 17 w grupie otrzymującej atorwastatynę i torcetrapib.

 

Chociaż torcetrapib istotnie zwiększył stężenie HDL i zmniejszył stężenie LDL, to spowodował również wzrost ciśnienia tętniczego i nie wpłynął na grubość kompleksu intima-media. Stosowanie torcetrapibu nie wiąże się z poprawą wyników klinicznych.