Wstęp
W wytycznych dotyczących leczenia chorób sercowo-naczyniowych zaleca się stosowanie statyn w celu zmniejszenia stężenia LDL. W ostatnio opublikowanych metaanalizach wykazano, że agresywne leczenie tymi lekami powoduje redukcję poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych o 30%. Z badań epidemiologicznych wynika, że zwiększenie stężenia HDL o 1 mg/dl wiąże się z redukcją ryzyka chorób sercowo-naczyniowych o 2–3%. Zatem leczenie statynami i lekami powodującymi zwiększenie stężenia HDL jest rozwiązaniem optymalnym. Torcetrapib, lek blokujący transport cholesterolu z cząsteczki HDL, powoduje zwiększenie stężenia HDL.

 

W rodzinnej hipercholesterolemii występuje mutacja receptora dla cząsteczki LDL, ze zmniejszeniem stężenia HDL i ze zwiększonym stężeniem białka transportującego estry cholesterolu (cholesteryl ester transfer protein, CETP).

 

Ocena skuteczności torcetrapibu w połączeniu z atorwastatyną w leczeniu chorych z heterozygotyczną rodzinną hipercholesterolemią.

Średni wiek chorych wynosił 46 lat, mężczyźni stanowili 49% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 25% chorych, cukrzycę u 3,5%. Palacze – 20% badanych. Średni BMI – 26,7 kg/m², średnia wartość BP – 116/73 mm Hg.

Stężenie Ch wynosiło 213 mg/dl, LDL – 138,5 mg/dl, HDL – 52 mg/dl i TG – 97,4 mg/dl. Po 24 mies. leczenia stężenie LDL w grupie monoterapii wynosiło 143,2 vs 115,1 mg/dl w grupie leczonej dwoma lekami (p < 0,001), HDL 52,4 vs 81,5 mg/dl (p < 0,001) odpowiednio w grupach. Średnia wartość SBP po leczeniu wynosiła 117,9 vs 120,1 mm Hg w grupie leczonej atorwastatyną vs atorwastatyną i torcetrapibem (p < 0,001), DBP – 74,2 vs 74,7 mm Hg odpowiednio w grupach (p < 0,001).

Pierwszorzędowy punkt końcowy: roczny przyrost grubości kompleksu intima-media wyniósł 0,0053 mm w grupie monoterapii atorwastatyną i 0,0047 mm w grupie leczonej dodatkowo torcetrapibem (p = 0,87).
Drugorzędowy punkt końcowy: maksymalna grubość kompleksu intima-media uległa zmniejszeniu o 0,0042 mm w grupie otrzymującej atorwastatynę i wzrosła w grupie leczonej dwoma lekami o 0,0040 (p = 0,02), podobnie jak zmianie uległa średnia grubość kompleksu: –0,0014 vs 0,0038 mm (p = 0,005).
Analiza podgrup badania nie wykazała różnic pomiędzy grupami. W grupie chorych na cukrzycę (mała liczebnie grupa) zmiany maksymalnej grubości kompleksu intima-media były mniejsze w grupie leczonej torcetrapibem i atorwastatyną w porównaniu z grupą otrzymującą atorwastatynę w monoterapii (p = 0,05). W grupie chorych ze stężeniem HDL < 40 mg/dl wykazano trend w kierunku lepszych wyników w grupie otrzymującej tylko atorwastatynę (p = 0,09).
Poważne objawy uboczne obserwowano u 11 chorych w grupie otrzymującej atorwastatynę i u 24 chorych w grupie przyjmującej atorwastatynę i torcetrapib. W grupie, w której stosowano leczenie skojarzone częściej występowało nadciśnienie tętnicze – u 8,9 vs 3,7% chorych, a wartość BP > 140/90 mm Hg stwierdzano u 7,8 vs 3,1% chorych w grupach.