Wstęp. Cel badania

Przedsionkowy hormon natriuretyczny (ANP) i typ B hormonu (BNP) są syntetyzowane jako pro-hormony i po odszczepieniu części końcowej są aktywnymi hormonami. BNP jest markerem niewydolności serca. Również w przebiegu zawału serca z uniesieniem ST obserwuje się podwyższone poziomy tego hormonu. Podwyższone poziomy BNP obserwuje się u chorych z ACS bez uniesienia ST, często przy prawidłowych poziomach markerów martwicy serca i bez cech niewydolności serca. Celem pracy była ocena czy BNP jest markerem niedokrwienia mięśnia sercowego.

Chorzy kierowani do testu wysiłkowego, celem oceny zaburzeń ukrwienia mięśnia sercowego. U chorych zakwalifikowanych do testu wykonywano badanie SPECT.

Chorzy wykonywali test wysiłkowy na bieżni według protokołu Bruce`a. U chorych pobierano krew do oznaczeń poziomu NT-proBNP i NT-proANP przed testem wysiłkowym, bezpośrednio po teście i 4 godziny po teście wysiłkowym. Badanie SPECT wykonywano 4 godziny po teście wysiłkowym. Zaburzenia ukrwienia określano jako łagodne do umiarkowanego (zmiana skali wizualnej od 1 do 10 punktów) i ciężkie (zmiana skali >10 punktów).

Średni wiek chorych 63 lata, mężczyźni stanowili 75% badanych. Nadciśnienie tętnicze 74% chorych, cukrzyca 24% chorych, palący obecnie i w przeszłości 65% chorych, hiperlipidemia 74% chorych. Udokumentowana choroba wieńcowa 57% chorych, przebyty MI 49% chorych, przebyta rewaskularyzacja (PCI+CABG) 59% chorych, rozpoznana niewydolność serca 14% chorych. Większość chorych pobierało LBA, ASA, leki obniżające poziom lipidów.
Średni czas trwania testu 7.4 minuty, z średnim 8.7 MET, osiągając 81% limitu HR dla wieku. Obniżenie ST obserwowano u 45% chorych. U 40% chorych bez objawów niedokrwienia, 46% chorych objawy łagodnego do umiarkowanego niedokrwienia, a 13% chorych ciężkie objawy niedokrwienia.
W grupie chorych bez cech niedokrwienia w czasie testu poziom BNP wynosił 43 pg/ml i nie obserwowano wzrostu poziomu BNP po teście (BNP 49 pg/ml) i po 4 godzinach (BNP 40 pg/ml). Natomiast w grupie z łagodnym do umiarkowanego niedokrwieniem poziom BNP wzrósł z 62 pg/ml przed testem, do 92 pg/ml po teście (p=0.005) i powrócił do wartości wyjściowych po 4 godzinach (BNP 70 pg/ml). U chorych z ciężkim niedokrwieniem wyjściowo poziom BNP był wysoki 101 pg/ml, wzrósł w czasie testu do 123 pg/ml (p=0.005) i utrzymywał się w podwyższonych wartościach po 4 godzinach BNP 115 pg/ml (p=0.01).
Poziom NT-proBNP był podobny w grupie bez zaburzeń ukrwienia i z łagodnym do umiarkowanego niedokrwienia. W grupie z ciężkim niedokrwieniem wartości były wyższe, ale w czasie testu wysiłkowego poziom nie wzrastał istotnie statystycznie.
Poziom NT-proANP znacząco wzrósł po zakończeniu próby w grupie bez niedokrwienia jak i z łagodnym i umiarkowanym niedokrwieniem (p=0.0001), by powrócić do poziomu wyjściowego po 4 godzinach po zakończeniu testu. W grupie z ciężkim niedokrwieniem poziom wyjściowo był wyższy i znacząco wzrósł po próbie (p=0.009), z spadkiem do wartości wyjściowych po 4 godzinach po zakończeniu testu.
Poziom BNP ≥80 pg/ml po zakończeniu próby wysiłkowej jest markerem niedokrwienia mięśnia sercowego OR 3.03 (95%CI;1.15-8.02) p=0.025.

Wnioski

Przejściowe niedokrwienie mięśnia sercowego jest związane z bezpośrednim wzrostem poziomu BNP, i wzrost ten jest proporcjonalny do nasilenia niedokrwienia. Badanie wskazuje na ważny związek pomiedzy nasileniem niedokrwienia w przebiegu ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego, a poziomem BNP.