Wahania dobowe ciśnienia tętniczego (BP) zależą głównie od naszej aktywności fizycznej i rytmu dobowego. W godzinach porannych obserwuje się gwałtowny wzrost wartości ciśnienia. W tym czasie dochodzi również najczęściej do nagłych zgonów, zwałów serca i udarów. Jednym z głównych celów leczenia nadciśnienia tętniczego, obok stabilizacji dobowej wartości BP, jest zapobieganie gwałtownemu wzrostowi ciśnienia w godzinach porannych. Współcześnie stosowane leki przeciwnadciśnieniowe powinny charakteryzować się przedłużonym, skutecznym działanie zapobiegającym rannym wzrostom ciśnienia tętniczego.

Cel badania
Porównanie skuteczności hipotensyjnej i bezpieczeństwa stosowania telmisartanu i ramiprilu u chorych z nadciśnieniem tętniczym.

Grupę badaną stanowiło 801 chorych > 18. roku życia z łagodnym lub umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym (z wartościami DBP 95-109 mm Hg w pomiarze ręcznym).

W okresie wstępnym badania przez okres 2-4 tyg. podawano placebo i na koniec tego okresu wykonywano automatyczny całodobowy pomiar ciśnienia (ambulatory BP monitoring, ABPM), kwalifikując chorych do dalszego udziału w badaniu, jeśli wartości DBP były > 85 mm Hg.
Randomizacja do grupy otrzymującej 40 mg telmisartanu w dawce początkowej, a następnie zwiększenie dawki po 2 tyg. do 80 mg dziennie (n = 397 chorych) lub do grupy otrzymującej ramipril początkowo w dawce 2,5 mg, a następnie zwiększając dawkę do 5 mg po 2 tyg. i do 10 mg po 6 tyg. leczenia (n = 404 chorych). Leki stosowano o stałej porze – rano. Kontrolne pomiary ABPM wykonano po 8 tyg. i 14 tyg. leczenia.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany wartości SBP i DBP w ABPM w ostatnich 6 godz. 24-godzinnej rejestracji po 8 tyg. leczenia (telmisartan 80 mg vs ramipril 5 mg) i po 14 tyg. leczenia (telmisartan 80 mg vs ramipril 10 mg).

Drugorzędowy punkt końcowy: zmiany średnich wartości BP w 24-godzinnej rejestracji ABPM z uwzględnieniem pór dnia i nocy (rano – 6-12, dzień – 12-22, noc – 22-6), procent chorych odpowiadających na leczenie.

Średni wiek chorych wyniósł 54 lata, mężczyźni stanowili 60% badanych.

Czas trwania nadciśnienia tętniczego wyniósł 5,1 roku. Średnia wartość ciśnienia w pomiarze ABPM dla SBP – 148 mm Hg i dla DBP – 93 mm Hg.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: skuteczność telmisartanu w dawce 80 mg dziennie w obniżeniu ciśnienia w ostatnich 6 godz. pomiaru 24-godzinnego była istotnie statystycznie wyższa w porównaniu z ramiprilem w dawce 5 mg. Dla wartości SBP – 12,1 ± 0,62 mm Hg vs 5,6 ± 0,60 mm Hg, całkowita różnica – 6,5 ± 0,80 (p < 0,0001). Dla wartości DBP – 8,5 ± 0,42 mm Hg i 3,6 ± 0,41 mm Hg, całkowita różnica – 4,8 ± 0,54 mm Hg (p < 0,0001).

Po 14 tyg. leczenia, pomimo podwojenia dawki ramiprilu, telmisartan był nadal lekiem bardziej skutecznym. SBP uległa obniżeniu o 12,1 ± 0,65 mm Hg w grupie leczonej telmisartanem vs 8,4 ± 0,64 mm Hg dla grupy leczonej ramiprilem (p < 0,0001), wartości DBP odpowiednio – 8,5 ± 0,44 mm Hg i 5,8 ± 0,43 mm Hg (p < 0,0001). Różnica wartości SBP wyniosła 3,7 ± 0,85 mm Hg (p < 0,0001), DBP – 2,7 mm Hg (p < 0,0001).

Drugorzędowy punkt końcowy: w pomiarach całodobowych ABPM niższe wartości BP obserwowano w grupie telmisartanu. W grupie otrzymującej 180 mg telmisartanu średnie obniżenie SBP wyniosło 13,8 mm Hg, a DBP – 9,5 mm Hg. W grupie leczonej 5 mg ramiprilemu obniżenie wartości SBP wyniosło 9,7 mm Hg a DBP – 6,2 mm Hg (p < 0,0001). Również po 14 tyg., po zwiększeniu dawki dobowej do 10 mg ramiprilu różnice w grupach utrzymywały. Średnie obniżenie wartości SBP wynosiło 14,5 mm Hg, DBP – 9,8 mm Hg dla telmisartanu; ramiprilu SBP – 11,6 mm Hg i DBP – 7,7 mm Hg (p < 0,0001).

Liczba chorych, którzy odpowiedzieli na leczenie (SBP < 130 mm Hg, DBP < 80 mm Hg) była wyższa w grupie telmisartanu, zarówno w porównaniu do dawki 5 mg ramiprilu (p < 0,0001 dla SBP i DBP), jak i dla dawki 10 mg ramiprilu (p = 0,0037 dla SBP i p = 0,0019 dla DBP). Redukcja wartości BP w grupie leczonej telmisartanem była wyższa we wszystkich analizowanych porach dnia i nocy. Oba leki były dobrze tolerowane, ale terapia ramiprilem wiązała się ze zwiększoną częstością występowania kaszlu.

U chorych z nadciśnieniem tętniczym telmisartan jest skuteczniejszy niż ramipril w obniżeniu średnich dobowych wartości ciśnienia tętniczego, w tym również w godzinach porannych, kiedy ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych jest najwyższe.