Terapia przeciwpłytkowa w połączeniu z heparyną stanowi ogromny postęp w leczeniu ostrego zespołu wieńcowego bez uniesienia odcinka ST (non ST-segment elevation acute coronary syndrome, NSTE-ACS). Również wprowadzenie antagonistów receptora GP IIb/IIIa poprawiło wyniki leczenia chorych z NSTE-ACS, szczególnie w grupie z podwyższonymi stężeniami troponin, kierowanych do przezskórnych zabiegów inwazyjnych (percutaneous coronary intervention, PCI). W badaniach, na podstawie których opracowano aktualne zalecenia związane z leczeniem farmakologicznym, nie podawano jednocześnie klopidogrelu. Skuteczność klopidogrelu w grupie niskiego ryzyka jest porównywalna ze stosowaniem antagonistów receptora GP IIb/IIIa w przypadku podawania tych leków w czasie zabiegu PCI (downstream).

 

Ocena skuteczności eptifibatidu podawanego przed planowanym leczeniem inwazyjnym (upstream) w grupie chorych leczonych wstępnie dawką nasycającą klopidogrelu w przebiegu NSTE-ACS.

Grupę badaną stanowiło 393 chorych z bólem niedokrwiennym w klatce piersiowej w spoczynku, ze zmianami w EKG (obniżenie odcinka ST ≥ 1 mm i/lub odwrócenie załamków T i/lub przejściowe obniżenie odcinka ST) i zwiększonym stężeniem troponin I lub T. Do badania nie kwalifikowano chorych z przebytymi poważnymi krwawieniami.

Randomizacja chorych do grupy otrzymującej bezpośrednio po randomizacji eptifibatid w bolusie 180 µg/kg m.c., a następnie we wlewie 2,0 µg/kg m.c./min przez 72 godz. w przypadku chorych kierowanych do PCI w ciągu 24 godz. od zabiegu (n = 196) lub do grupy placebo (n = 197). Wszyscy chorzy otrzymywali ASA, klopidogrel w dawce nasycającej 300 mg i heparynę (UFH lub LMWH). Strategia inwazyjna była planowana w ciągu 6 do 48 godz. po randomizacji. Po zabiegu stosowano ASA i klopidogrel w dawce 75 mg dziennie.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony, zgon, zawał, nawrót niedokrwienia wymagający rewaskularyzacji w ciągu 30 dni.

Drugorzędowy punkt końcowy: złożony, zgon, zawał i nawrót niedokrwienia wymagający rewaskularyzacji przy opuszczaniu szpitala i po 180 dniach.

 

Średni wiek chorych wynosił 63 lata, mężczyźni stanowili 73% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 53% chorych, przebyty zawał u 19%, przebyte PCI u 18%, przebyte CABG u 7%, cukrzycę u 22%, hiperlipidemię u 55%. Palacze – 38% badanych. Średni BMI – 27 kg/m².

Badanie koronarograficzne przeprowadzono u 93% chorych w ciągu 48 godz. Rewaskularyzację wykonano u podobnego odsetka chorych w grupach – PCI u 59% chorych, CABG (coronary artery bypass grafting) u 8%.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u podobnego odsetka chorych w grupach, u 33 chorych (16,8%) w grupie placebo i u 31 chorych (15,8%) w grupie otrzymującej eptifibatid (OR 0,93; 95% CI 0,53–1,53; p = 0,70). Poszczególne składowe punktu końcowego wystąpiły z podobną częstością: w grupie placebo zmarło 3,1% chorych, w grupie leczonej 1,0% chorych (OR 0,33, p = 0,28), zawał u 6,6 vs 8,7% chorych (OR 1,34, p = 0,44) i ponowna rewaskularyzacja u 10,2 vs 8,2% chorych (OR 0,79, p = 0,49). W grupie chorych, u których wykonano PCI, również nie wykazano różnic w częstości występowania punktu końcowego, który stwierdzono u 19 (15,2%) chorych w grupie placebo i u 16 (14,8%) chorych w grupie leczonej eptifibatidem (OR 0,96; 95% CI 0,47–1,99; p = 0,84). U chorych, u których nie przeprowadzono PCI, punkt końcowy wystąpił odpowiednio w grupach u 20,9 vs 17,1% chorych (OR 0,75; 95% CI 0,33–1,73; p = 0,55).

Drugorzędowy punkt końcowy: nie wykazano różnic pomiędzy grupami w częstości występowania punktu złożonego zarówno przy opuszczaniu szpitala, jak i po 6 mies. obserwacji. Punkt końcowy po 6 mies. wystąpił u 43 (21,8%) chorych w grupie placebo i u 45 (23,0%) w grupie leczonej (OR 1,07; 95% CI 0,66–1,72; p = 0,79).

Krwawienia wystąpiły u 22 (11,3%) chorych w grupie placebo i u 28 (14,4%) w grupie otrzymującej eptifibatid (p = 0,35)

 

Nie wykazano korzyści ze stosowania eptifibatidu (upstream) po wstępnym leczeniu ASA i klopidogrelem przed planowym zabiegiem PCI u chorych z NSTE-ACS.