Wstęp
Polikosanol jest mieszaniną długołańcuchowych alkoholi uzyskiwanych z soku trzciny cukrowej. Polikosanol produkcji kubańskiej jest sprzedawany w ponad 40 krajach jako substancja obniżająca poziom lipidów bez efektów ubocznych. Inne efekty opisywane przy stosowaniu polikosanolu to działanie antytrombotyczne, stabilizujące blaszkę miażdżycową oraz antyoksydacyjne.
Cel badania
Ocena wpływu polikosanolu na poziom parametrów lipidowych.
Grupę badaną stanowiło 143 chorych między 18. a 80. rokiem życia z nowo wykrytą izolowaną hipercholesterolemią lub hiperlipidemią mieszaną, ze stężeniem LDL > 150 mg/dl bez czynników ryzyka lub ze współistniejącym jednym czynnikiem ryzyka aterotrombozy (z wyłączeniem choroby wieńcowej) lub stężeniem pomiędzy 150-189 mg/dl i współistniejących 2 czynników ryzyka. Czynniki ryzyka: wiek > 45. roku życia dla mężczyzn i > 55. roku życia dla kobiet lub okres menopauzy, rozpoznana choroba wieńcowa, niekontrolowane nadciśnienie tętnicze z SBP > 140 mm Hg i stężenie HDL < 35 mg/dl.
Randomizacja do grupy placebo, w której podawano laktulozę (n = 29 chorych) lub grupy otrzymującej polikosanol z posiłkiem rannym (La Habana Cuba) w dawce 10 mg dziennie (n = 28 chorych), 20 mg (n = 27 chorych), 40 mg (n = 27 chorych) i 80 mg (n = 32 chorych). Leczenie wg protokołu badania poprzedzone było 6-tygodniową fazą wstępną, w trakcie której stosowano dietę (wg zaleceń NCEP-ATP III) i w czasie której dokonywano pomiarów poziomu lipidów (na początku okresu wstępnego, w 5. i 6. tyg. badania wstępnego, a następnie w 6. i 12. tyg. badania właściwego).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany poziomu LDL zależne od dawki policosanolu w porównaniu z grupą placebo po 12 tyg. leczenia.
Drugorzędowy punkt końcowy: zmiany poziomu Ch, VLDL, TG, ApoA, HDL zależne od dawki polikosanolu.
Średni wiek chorych wyniósł 56 lat, mężczyźni stanowili 39% badanych. Otyłość stwierdzono u 20% chorych. Palacze – 18% badanych. Średnia wartość BMI – 27 kg/m2.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: w okresie 12-tygodniowej obserwacji nie obserwowano istotnych różnic w poziomie LDL w porównaniu z wartością wyjściową we wszystkich leczonych grupach. Średnia zmiana poziomu LDL wyniosła w grupie placebo -9,2 ± 13,8% w porównaniu z wartością wyjściową – -5,7 ± 11,2% w grupie otrzymującej 10 mg polikosanolu, -5,1 ± 12,3% w grupie otrzymującej 20 mg polikosanolu, -2,0 ± 16,2% w grupie otrzymującej 40 mg i -9 ± 12,4 % w grupie otrzymującej 80 mg polikosanolu.
Drugorzędowy punkt końcowy: nie obserwowano różnic pomiędzy grupami w zmianie poziomu Ch, VLDL, TG, HDL, ApoA w okresie 6 i 12 tyg. Nie wykazano różnic w podgrupach chorych. Nie obserwowano różnic pomiędzy grupami w objawach ubocznych. Polikosanol nie wpłynął na masę ciała, parametry hemodynamiczne (HR, BP), jak i hematologiczne.
Wnioski
Polikosanol stosowany u chorych z hipercholesterolemią lub hiperlipidemią mieszaną nie powoduje obniżenia poziomu lipidów.
Berthold HK, Unverdorben S, Degenhardt R, Bulitta M, Gouni-Berthold I. Effect of policosanol on lipid levels among patients with hypercholesterolemia or combined hyperlipidemia: a randomized controlled trial. JAMA. 2006 May 17, 295(19), 2262-2269. [PMID]: 16705107.