Stosowanie klopidogrelu łącznie z ASA w prewencji nawrotu zawału i zakrzepicy w stencie zaleca się u chorych zarówno z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST (ST segment elevation myocardial infarction, STEMI) jak i bez uniesienia odcinka ST (non-ST segment elevation myocardial infarction, NSTEMI) w tym z dusznicą niestabilną (unstable angina, UA). Aktywność klopidogrelu wzrasta powoli z powodu transformacji leku do aktywnych metabolitów oraz charakteryzuje się umiarkowanym i zmiennym zahamowaniem płytek. Ponieważ klopidogrel jest nieodwracalnym antagonistą receptora, prawidłowa funkcja płytek powraca powoli wraz ze wzrostem liczby nowopowstałych płytek krwi. Tikagrelor (AZD 6140) jest odwracalnym doustnym antagonistą receptora adenozynowego P2Y12, silniej blokującym receptor niż klopidogrel. Stopień zahamowania płytek zależy od stężenia leku w osoczu. Funkcja płytek powraca po około 48 godzinach od odstawienia leku.

 

Ocena skuteczności tikagreloru w porównaniu z klopidogrelem u chorych kierowanych do leczenia inwazyjnego.

Grupę badaną stanowiło 13 408 chorych leczonych szpitalnie z powodu ostrego zespołu wieńcowego, z uniesieniem lub bez uniesienia odcinka ST, z początkiem objawów do 24 godzin. U chorych z NSTEMI/UA obecność co najmniej dwóch z następujących kryteriów: zmiany w zapisie EKG wskazujące na niedokrwienie, dodatni wynik oznaczenia markerów wskazujących na martwicę mięśnia sercowego lub jeden z czynników ryzyka (wiek ≥60 lat, przebyty zawał serca lub CABG, zwężenie naczynia wieńcowego >50% w co najmniej dwóch naczyniach, przebyty udar, TIA, zwężenie tętnicy szyjnej >50%, rewaskularyzacja naczyń mózgowych, cukrzyca, choroba tętnic obwodowych, przewlekła niewydolność nerek). U chorych z ostrym zespołem wieńcowym ze STEMI obecność co najmniej dwóch kryteriów z następujących: uniesienie odcinka ST o co najmniej 0,1 mV w dwóch sąsiadujących odprowadzeniach, nowo rozpoznany LBBB lub planowana pierwotna angioplastyka wieńcowa.

Randomizacja do grupy leczonej tikagrelorem (n=6732) lub do grupy leczonej klopidogrelem (n=6676). Chorzy w grupie leczonej tikagrelorem otrzymywali lek w dawce nasycającej 180 mg, a następnie 90 mg dwa razy dziennie. W grupie leczonej klopidogrelem chorzy nieleczeni wcześniej otrzymywali lek w dawce nasycającej 300 mg, a następnie 75 mg dziennie. Chorym, których po randomizacji kierowano do PCI, podawano dodatkowo 90 mg tikagreloru lub 300 mg klopidogrelu, jeżeli od randomizacji minęły 24 godziny . Jeżeli chory był kierowany do zabiegu kardiochirurgicznego, lek odstawiano na 24–72 godzin w przypadku tikagreloru i na 5 dni w przypadku klopidogrelu. Wszyscy chorzy otrzymywali ASA w dawce 75–100 mg. Chorym nieleczonym wcześniej ASA podawano pierwszą dawkę nasycającą 325 mg, jak również zalecano stosowanie ASA w tej dawce przez 6 miesięcy po implantacji stentu. Kontrolne badanie po 1, 3, 6, 9 i 12 miesiącach i 1 miesiącu po zakończeniu leczenia.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zgony sercowo-naczyniowe, zawał lub udar, w ocenie bezpieczeństwa leczenia – duże krwawienia (kryteria PLATO) oraz zakrzepica w stencie według definicji ARC (Academic Research Consortium)

Drugorzędowy punkt końcowy: złożony; zgony, zawał lub udar oraz inne powikłania sercowo-naczyniowe, w ocenie bezpieczeństwa leczenia – małe krwawienia.