Wstęp. Cel badania
Różne czynniki zapalne są odpowiedzialne za proces zapalenia naczyniowego u chorych z chorobami sercowo-naczyniowymi. Efekt przeciwzapalny i przeciwmiażdżycowy na ścianę naczynia wykazuje nowa grupa leków przeciwcukrzycowych tiazolidinediony (TZDs), które działają na mechanizmy zapalne poprzez PPARy (peroxisome proliferator-activated receptor gamma).
Chorzy w wieku 40 do 75 lat, z udokumentowana cukrzycą t.2 i poziomem HbA1c 6.6% do 9.9%, bez cech niewydolności serca, wątroby i nerek, miażdżycy tętnic szyjnych i nie palący papierosów.
Chorzy byli randomizowani do dwóch grup leczonych pioglitazonem 45mg/dobę i grupy leczonej glimepiridem do 6mg/dobę. U chorych stosowano inne leki doustne przeciwcukrzycowe (z wyłączeniem pochodnych sulfonylomocznika w grupie pioglitazonu i pochodnych TZDs w grupie glimepiridu), celem ustabilizowania metabolicznego. Za skuteczne leczenie przeciwcukrzycowe uznawano obniżenie HbA1c o co najmniej 0.6% w porównaniu do wartości wyjściowej. W badaniach biochemicznych oznaczano glukozę na czczo, insulinę, adinopektynę, lipidy, HsCRP, molekuły adhezyjne śródkomórkowe, naczyniowe, czynniki wzrostu, fibrynogen, czynnik von Willebranda, metaloproteinazę MMP-9, czynnik chemotaktyczny monocytów MCP-1, ligand CD40, oraz grubość błony środkowej tętnicy szyjnej (IMT). Badania ukończyło 173 chorych w tym w grupie pioglitazonu n=89 chorych i w grupie glimepiridu n=84 chorych.
W grupie leczonych glimepiridem średnia dawka dobowa wynosiła 2.7±1.6 mg. Nie obserwowano epizodów hipoglikemii ciężkiej. W grupie pioglitazonu u dwóch chorych rozwinęła się niewydolność serca wymagająca leczenia szpitalnego. Wpływ pioglitazonu i glimepiridu na parametry metaboliczne:
|
pioglitazon |
glimepirid |
|
|
wyjściowe |
końcowe |
wyjściowe |
końcowe |
|
HbA1c (%) |
7.52 |
6.71 |
7.44 |
6.83 |
p=NS |
glukoza na czczo (mg/dl) |
147 |
128 |
144 |
138 |
p<0.01 |
insulina (uU/l) |
17 |
12 |
16 |
17 |
p<0.001 |
BMI (kg/m2) |
31.7 |
33.1 |
31.8 |
31.8 |
p<0.001 |
Ch-cał (mg/dl) |
227 |
228 |
228 |
215 |
p<0.001 |
HDL (mg/dl) |
46 |
54 |
46 |
47 |
p<0.001 |
wolne kw. tłuszczowe (mmol/l) |
0.54 |
0.50 |
0.55 |
0.56 |
p<0.05 |
adiponektyna (mg/l) |
6.7 |
17.7 |
6.5 |
6.0 |
p<0.001 |
Wpływ pioglitazonu i glimepiridu na parametry naczyniowe:
|
pioglitazon |
glimepirid |
|
|
wyjściowe |
końcowe |
wyjściowe |
końcowe |
|
IMT (mm) |
0.949 |
0.893 |
0.924 |
0.911 |
p<0.001 |
HsCRP (mg/l) |
3.49 |
2.50 |
3.26 |
3.13 |
p<0.05 |
MCP-1 |
397 |
368 |
388 |
386 |
p<0.05 |
MMP-9 |
373 |
320 |
354 |
362 |
p<0.01 |
W innych czynnikach ryzyka sercowo-naczyniowego nie uzyskano różnic z wartościami wyjściowymi i pomiędzy grupami.
Wnioski
Badanie potwierdza efekt przeciwzapalny i przeciwmiażdżycowy pioglitazonu w porównaniu do glimepiridu. Efekt ten nie jest zależny od poziomu kontroli glikemii i prawdopodobnie zależy aktywacji PPARy.
Pfutzner A, Marx N, Lubben G, Langenfeld M, Walcher D, Konrad T, Forst T. Improvement of cardiovascular risk markers by pioglitazone is independent from glycemic control: results from the pioneer study. J Am Coll Cardiol. 2005 Jun 21, 45(12), 1925-1931. [PMID]: 15963388.