Wstęp. Cel badania
Chorzy z cukrzycą typu 2 mają 2-6 krotne wyższe ryzyko zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe w porównaniu do osób bez cukrzycy. Grubość blaszki środkowej tętnicy szyjnej jest dobrym wyznacznikiem powikłań w przebiegu cukrzycy zarówno mikro- jaki i makronaczyniowych. Tiazolidynodiony leki nowej generacji działające poprzez receptor PPAR-y powodują nie tylko redukcję glikemii, ale również wpływają na lipidy osocza. Celem pracy było porównanie skuteczności pioglitazonu (tiazolidynedion) z pochodna sulfonylomocznika glimepirid (amaryl).
Chorzy z uprzednio rozpoznana cukrzycą typu 2 leczeni lekami doustnymi w wieku 40-75 lat, z poziomem HbA1c ≥6.6% i ≤9.95, bez dysfunkcji wątroby i nerek w klasie II do IV NYHA, nie palący tytoniu.
Chorzy randomizowani do grupy otrzymującej pioglitazon 45mg/dziennie n=89 chorych i grupy otrzymującej glimepirid od 1 do 6 mg/dziennie n=84 chorych. U chorych dokonywano oceny grubości błony środkowej (intima-media thickness IMT) po włączeniu do badań po 12 i 24 tygodniach badania, metodą usg B-mode. Zakładany poziom leczenia glikemii HbA1c<7.0%. Oceniano oporność na insulinę metoda HOMA-IR.
Średni wiek chorych w grupie pioglitazonu 62±8 lat vs 63±7 lat w grupie glimepiridu, czas trwania cukrzycy 7.4±7.9 lat vs 6.9±6.5 lat, HbA1c 7.52±0.85% vs 7.44±0.89%, grubość IMT 0.949±0.149mm vs 0.924±0.150mm w grupach odpowiednio. Po 24 tygodniach leczenia grubość IMT w grupie pioglitazonu wyniosła 0.893±0.144mm p<0.0001 w porównaniu do wartości wyjściowych, a w grupie glimepiridu 0.911±0.158mm, p=0.0021 pomiędzy grupami. Po uwzględnieniu terapii statynami i ACEI wykazano dalsze obniżenie grubości IMT i dla grupy pioglitazonu wyniosło -0.054±0.059 mm, a w grupie glimepiridu obniżenie o -0.011±0.058mm p<0.0001.
Obniżenie HbA1c było podobne pomiędzy grupami i wynosiło -0.8±09% w grupie pioglitazonu i -0.6±0.8% w grupie glimepiridu p=0.129 (obniżenie do 6.71%±0.89 w grupie pioglitazonu p<0.001 do wartości wyjściowej i obniżenie do 6.83±0.85% w grupie glimepiridu p<0.001 do wartości wyjściowej).
W grupie pioglitazonu obserwowano obniżenie insulinooporności (wartość wyjściowa 6.15±4.05% po 24 tygodniach leczenia 3.85±1.92% p<0.001), bez zmian w grupie glimepiridu (wartość wyjściowa 5.81±1.92% po 24 tygodniach leczenia 5.95±4.69% p=NS) różnica pomiędzy grupami p<0.0001. Redukcja IMT korelowała z obniżeniem insulinooporności r=0.29 p<0.0005 i była niezależna od poprawy w kontroli glikemii.
Również w grupach obserwowano obniżenie hsCRP 3.33±3.18 mg/l (wyjściowo) vs 2.72±3.15 mg/l (po 24 tygodniach leczenia) p<0.005 w grupie pioglitazonu i 3.62±5.05 mg/l (wyjściowo) vs 3.24±3.61 mg/l (po 24 tygodniach leczenia) p=NS, różnica pomiędzy grupami p=0.0003.
Wnioski
Leczenie pioglitazonem powoduje istotna redukcję grubości błony środkowej w badaniu usg tętnicy szyjnej.
Langenfeld MR, Forst T, Hohberg C, Kann P, Lubben G, Konrad T, Fullert SD, Sachara C, Pfutzner A. Pioglitazone decreases carotid intima-media thickness independently of glycemic control in patients with type 2 diabetes mellitus: results from a controlled randomized study. Circulation. 2005 May 17, 111(19), 2525-2531. [PMID]: 15883215.