Wstęp. Cel badania
Pomiar ultrasonograficzny grubości błony środkowej tętnicy szyjnej jest używany do pomiaru nasilenia miażdżycy u chorych asymptomatycznych. U chorych z nadciśnieniem tętniczym niektóre z stosowanych leków powodują wolniejszy przyrost grubości blaszki środkowej. Celem pracy była ocena wpływu fosinoprilu, hydrochlorothiazydu i prawastatyny na szybkość przyrostu błony środkowej .
Chorzy w wieku 45 do 70 lat z nie leczonym i niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym, hipercholesterolemią z bezobjawową miażdżycą tętnic szyjnych. SBP 150-210 mmHg, DBP 95-115 mmHg, poziomem LDL 160-200 mg/dl i poziomem TG ≤300 mg/dl.
Chorzy w okresie wstępnym 6 tygodniowym otrzymywali placebo i modyfikowano dietę. Następnie chorych randomizowano do grupy A leczonej HCTZ 25 mg dziennie n=127 chorych, grupy B leczonej fosinoprilem 20 mg dziennie n=127 chorych, do grupy C leczonej HCTZ i prawastatyną 40mg dziennie n=126 chorych i grupy D leczonej fosinoprilem i prawastatyną 40 mg dziennie n=128 chorych. W przypadku nieskuteczności leczenia w okresie 3 miesięcznym dodawano nifedipinę GITS 30 mg dziennie, zwiększając do 60 mg po 6 miesiącach. Ocenę ultrasonograficzna dokonywano corocznie przez okres 3 lat.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: średnia grubość błony środkowej w części dystalnej tętnicy szyjnej wspólnej i w rozwidleniu. Drugorzędowy punkt końcowy: Ocena osobna grubości błony środkowej w tętnicy szyjnej wspólnej i w rozwidleniu, zmiany w BP, zmiany w poziomach lipidów.
Grupy dobrze dobrane demograficznie i klinicznie. W czasie ostatniej wizyty 79.8% chorych z grupy A, 80.9% z grupy B, 84.2% z grupy C i 84.2% chorych z grupy D pozostawało na monoterapii. 98% chorych z grupy C i D otrzymywało prawastatynę.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Przyrost grubości błony środkowej obserwowano w grupie A hydrochlorothiazydu 0.010±0.004 mm na rok (p=0.01)) z końcowym przyrostem 0.025±0.011mm (p=0.03). Nie było różnic w porównaniu do pomiarów podstawowych w grupie B (-0.002±0.004mm), C (-0.002±0.004mm) i D (-0.002±0.004), ale istotnie różniły się od grupy A. Grupa B vs A - 0.012 mm na rok p=0.03, grupa C vs A -0.012 mm na rok p=0.03 i grupa D vs A -0.012 mm na rok p=0.03. nie było natomiast różnic pomiędzy tymi grupami.
Drugorzędowy punkt końcowy: nie obserwowano różnic w grupach w grubości bony wewnętrznej w tętnicy szyjnej wspólnej. Natomiast przyrost grubości w rozwidleniu tętnicy był znaczący w grupie A w porównaniu do grupy B -0.023 mm na rok p=0.012, grupy C -0.019 mm na rok p=0.037 i grupy D -0.022 mm na rok p=0.007. SBP, DBP i PP (puls pressure) znacząco uległo obniżeniu we wszystkich grupach (p<0.001). Nie wykazano różnic w parametrach hemodynamicznych pomiędzy grupami. Obserwowano znaczący spadek Ch i LDL w grupach otrzymujących prawastatynę, chociaż znaczący spadek wystąpił również grupie leczonej fosinoprilem.
Wnioski
Progresję błony wewnętrznej obserwowano w grupie leczonej HCTZ, ale w grupie dodatkowo otrzymującej prawastatynę takiej progresji nie obserwowano.
Zanchetti A, Crepaldi G, Bond MG, Gallus G, Veglia F, Mancia G, Ventura A, Baggio G, Sampieri L, Rubba P, Sperti G, Magni A; PHYLLIS Investigators. Different effects of antihypertensive regimens based on fosinopril or hydrochlorothiazide with or without lipid lowering by pravastatin on progression of asymptomatic carotid atherosclerosis: principal results of PHYLLIS--a randomized double-blind trial. Stroke. 2004 Dec, 35(12), 2807-2812. [PMID]: 15514192.