Wstęp. Cel badania
Stosowanie klopidogrelu u chorych z STEMI przynosi dalsze korzyści lecznicze, chociaż potrzeba zastosowania klopidogrelu przed zabiegiem PCI nie jest powszechnie akceptowana. Celem pracy było określenie czy zastosowanie klopidogrelu na kilka godzin lub dni przed PCI u chorych z STEMI jest korzystniejsze od podania klopidogrelu po wykonaniu zabiegu inwazyjnego.
Chorzy w wieku 18 do 75 lat, z dyskomfortem w klp w spoczynku trwający ponad 20 minut w ciągu ostatnich 12 godzin. W ekg uniesienie ST w dwóch sąsiadujących odprowadzeniach powyżej 1 mm lub nowopowstały LBBB. Chorzy leczeni fibrynolitycznie i antykoagulacyjne (jeżeli otrzymywali lek lityczny swoisty) i ASA.
Chorzy byli randomizowani w stosunku 1:1 otrzymując klopidogrel 300mg, a następnie 75 mg/dz n=1752 chorych lub placebo n=1739 chorych. Dodatkowo wszyscy chorzy otrzymywali ASA i leczenie fibrynolityczne swoiste i heparynę. Chorzy po rozpoczęciu leczenia byli kwalifikowani do badania angiograficznego w ciągu 48 do 192 godzin. Angiografię wykonywano wcześniej, jeżeli były wskazania kliniczne. W przypadku stentowania wszyscy chorzy otrzymywali klopidogrelu w dawkach typowych. Chorzy, którzy otrzymali klopidogrel przed i po zabiegu PCI byli kwalifikowani do dalszej części badania PCI CLARITY. W grupie chorych, która otrzymała klopidogrel przed zabiegiem było n=933 chorych, w grupie, która była leczona po zbiegu dawką nasycającą klopidogrelu było n=930 chorych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony, zgon sercowy, zawał, udar od zabiegu PCI do 30 dni po randomizacji. Ocena częstości dużych krwawień w skali TIMI lub krwawienie od PCI do 30 dni od randomizacji.
Drugorzędowy punkt końcowy: zawał lub udar przed zabiegiem PCI i złożony, zgon, zawał, udar od randomizacji do 30 dni.
Średni czas od randomizacji do wykonania PCI wyniósł 3 dni w obu grupach. W wykonanym badaniu angiograficznym liczba otwartych naczyń dozawałowych wyniosła 806/928 chorych w grupie leczonej klopidogrelem przed PCI i 148/926 chorych w grupie leczonej klopidogrelem po PCI p<0.001. Po PCI liczba drożnych naczyń była porównywalna w grupach (~99%).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 34(3.6%) chorych w grupie leczonej przed zabiegiem PCI vs 58(6.2%) chorych w grupie leczonej po PCI OR 0.54 (95%CI;0.35-0.85) p=0.008 NNT=39). Korzyść z zastosowania klopidogrelu przed PCI wystąpiła we wszystkich składowych punktu końcowego: zgony sercowe OR 0.49 (95%CI;0.24-1.03), zawał OR 0.60 (95%CI;0.33-1.11) i udar OR 0.35 (0.11-1.11). Korzyść z zastosowania klopidogrelu odniosła wszystkie zdefiniowane podgrupy badania bez względu na wiek, płeć, obecności cukrzycy, lokalizacji zawału, typu leczenie fibrynolitycznego (swoiste-nieswoiste), zastosowanej heparyny, typu zabiegu PCI (elektywny-natychmiastowy), czasu od randomizacji do PCI, stosowanych antagonistów GP 2b3a. Nie stwierdzono różnic w dużych krwawieniach w klasyfikacji TIMI pomiędzy grupami 0.5% vs 1.1% chorych jak i w małych krwawień TIMI 1.4% vs 0.8% chorych. W analizie podgrup, które otrzymały GP 2b3a również nie stwierdzono różnic w krwawieniach pomiędzy grupami 2.1% vs 2.9% chorych.
Drugorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 70(7.5%) chorych leczonych przed zabiegiem i u 112(12.0%) chorych leczonych po zabiegu OR 0.59 (95%CI;0.43-0.81) p=0.001 NNT=23. Również w poszczególnych składowych punkt złożonego odnotowano korzyść z zastosowania klopidogrelu przed zabiegiem PCI.
Wnioski
Klopidogrel stosowany przed zabiegiem PCI znacząco redukuje częstość zgonów sercowych lub powikłań niedokrwiennych przed i po zabiegu PCI bez znaczącego wzrostu liczby krwawień. Dane te są dalszym poparciem wczesnego użycia klopidogrelu w STEMI i strategii rutynowego leczenia wstępnego klopidogrelem u chorych podawanych PCI.
Sabatine MS, Cannon CP, Gibson CM, Lopez-Sendon JL, Montalescot G, Theroux P, Lewis BS, Murphy SA, McCabe CH, Braunwald E; Clopidogrel as Adjunctive Reperfusion Therapy (CLARITY)-Thrombolysis in Myocardial Infarction (TIMI) 28 Investigators. Effect of clopidogrel pretreatment before percutaneous coronary intervention in patients with ST-elevation myocardial infarction treated with fibrinolytics: the PCI-CLARITY study. JAMA. 2005 Sep 14, 294(10), 1224-1232. [PMID]: 16143698.