Wstęp. U chorych z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST (ST-segment elevation myocardial infarction, STEMI) zaleca się wykonanie rewaskularyzacji przezskórnej (percutaneous coronary intervention, PCI) z implantacją stentu. Stenty metalowe (bare metal stent, BMS) zredukowały ilość ponownych rewaskularyzacji w porównaniu do angioplastyki balonowej. Użycie u chorych z stabilną postacią choroby wieńcowej stentów pokrytych lekami antyproliferacyjnym wiąże się z dalszą redukcją ponownych rewskularyzacji w porównaniu do BMS. W obserwacji rocznej stenty pokryte paklitakselem (paclitaxel eluting stent, PES) użyte u chorych z STEMI nie okazały się lepsze od BMS, chociaż obserwowano trend w kierunku lepszych wyników.
Cel badania. Ocena wyników leczenia chorych z STEMI u których implantowano PES w porównaniu z BMS, z oceną zakrzepicy późnej w stentach.

Grupę badaną stanowiło 619 chorych w wieku 18-80 lat z bólem w klatce piersiowej trwającym >20 min, z uniesieniem odcinka ST >1 mm w 2 sąsiadujących odprowadzeniach EKG lub nowym LBBB. Do badania włączano chorych, u których zawał dokonywał się w obszarze unaczynienia natywnej tętnicy wieńcowej, przy założeniu uzyskania reperfuzji do 6 godz. od początku objawów chorobowych.

Randomizacja do grupy w której implantowano PES (TAXUS) (n=309 chorych) lub do grupy w której implantowano BMS (EXPRESS 2)(n=310 chorych). Chorzy przed zabiegiem otrzymywali 100 mg ASA i klopidogrel w dawce nasycającej 300 mg. W czasie zabiegu UFH lub enoxaparynę. Użycie blokerów receptora GP IIb/IIIa (abciksimab lub tirofiban) pozostawione zostało do decyzji operatora . Po zabiegu stosowano 100 mg ASA dziennie i 75 mg klopidogrel >6 mies. (średnio 9 mies.). Badania kontrolne po 6, 12 i 24 mies. Nie wykonywano kontrolnego badania angiograficznego.
Pierwszorzędowy złożony punkt końcowy: złożony MACE (major adverse cardiac event), zgon, zawał, ponowna rewaskularyzacja zmiany naczyniowej z powodu niedokrwienia (target lesion revascularization, TLR) po 2 latach.
Drugorzędowy punkt końcowy: zakrzepica w stencie w oparciu o kryteria czasowe (ostra, podostra, późna) i w oparciu o definicję ARC (Academic Research Consorcium).

Średni wiek chorych 61 lat, mężczyźni stanowili 76% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 31% chorych, przebyty zawał u 5%, przebyte PCI u 4%, cukrzyca u 11%, hiperlipidemia u 25% chorych. Palacze – 51% badanych.
Czas od początku dolegliwości bólowych do rozprężenia balonu 3 godz. Choroba jednonaczyniowa 55% chorych. Zmiana zlokalizowana w tętnicy zstępującej przedniej u 51% chorych, w tętnicy okalającej u 8% i w prawej tętnicy wieńcowej u 41%. Średnia długość stenów 19 mm i średnica światła naczynia 3,2 mm.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: MACE wystąpił u 34 chorych (11,1%) w grupie z implantowanym PES i u 47 chorych (15,4%) w grupie z implantowanym BMS (HR 0,70; 95%CI 0,45-1,09; p=0,12). Zgon sercowy, zawał i zakrzepica w stencie wystąpiły z taką samą częstością w grupach u 26 chorych (8,5%)(HR 0,95; 95%CI 0,56-1,63; p=0,86). Ponowna rewaskularyzacja zmiany naczyniowej u 18 chorych (6,0%) w grupie z implantowanym PES i u 29 chorych (9,9%) w grupie z implantowanym BMS (HR 0,60; 95%CI 0,34-1,09; p=0,09).
Drugorzędowy punkt końcowy: zakrzepicę w stencie w okresie 2 lat obserwowano u 6 chorych (2,1%) w grupie z implantowanym PES i u 4 chorych (1,4%) w grupie z implantowanym BMS (HR 1,48; 95%CI 0,42-5,23; p=0,54). Ostra zakrzepica u 1 chorego w grupie z implantowanym PES, podostra u 1 w grupie z implantowanym PES i u 3 chorych w grupie z implantowanym BMS i późna u 1 chorego w grupie z implantowanym PES. Bardzo późną zakrzepicę (> roku) obserwowano u 3 chorych z implantowanym PES i u 1 chorego z implantowanym BMS. Natomiast w oparciu o kryteria ARC zakrzepica w stencie (pewna, prawdopodobna i możliwa) wystąpiła u 17 chorych (5,8%) w grupie z implantowanym PES i u 14 chorych (4,7%) w grupie z implantowanym BMS (HR 1,19; 95%CI 0,59-2,42; p=0,76).

Wnioski. Implantacja PES u chorych z STEMI nie poprawia wyników leczenia w porównaniu do implantacji BMS, z trendem lepszych wyników w przypadku ponownych TLR. Również liczba przypadków zakrzepicy w stencie jest porównywalna w grupach.