Wstęp. Cel badania
Celem pracy była ocena skuteczności w utrzymaniu rytmu zatokowego sotalolu lub chinidyny z werapamilem u chorych z nawracającym FA, po kardiowersji z uzyskanym rytmem zatokowym, w ocenie trans-telefonicznym.
Chorzy w wieku między 18-80 rokiem życia z udokumentowanym przetrwałem migotaniem przedsionków zakwalifikowani do kardiowersji byli włączani do badania. Chorzy byli leczeni antykoagulantami z INR>2. Chorzy nie pobierali leków antyarytmicznych grupy I/lub III.
U chorych włączonych do badania wykonywano kardiowersję (max. 3 razy) celem uzyskania rytmu zatokowego. Następnie byli obserwowani przez 2 godzininy. Jeżeli po tym czasie nie następował nawrót migotania przedsionków byli randomizowani do pobierania sotalolu [80mg trzy razy dziennie rozpoczynając dzień po kardiowersji i następnie dawkę zmieniano na 160 dwa razy dziennie] n=383, chinidyny z werapamilem (160mg chinidyny i 80mg werapamilu dwa razy dziennie dzień po kardiowersji i trzy razy dziennie w dniach następnych] n=377 lub do grupy placebo n=88 chorych. Chorzy byli kontrolowani co miesiąc, a dodatkowo codziennie przesyłali dane telefonicznie.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: nawrót migotania przedsionków lub zgon.
Drugorzędowy punkt końcowy: częstość nawrotów FA (co najmniej trzy potwierdzone FA).
Z grupy włączonych do badań rytm zatokowy uzyskano u 848 chorych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 572(67%) chorych u których wykazano epizody nawrotu FA, a u 348 chorych FA pozostało utrwalone.
Nawrót FA obserwowano u 73(83%) chorych w grupie placebo, u 255(67%) w grupie sotalolu i u 244(65%) w grupie chinidyny i werapamilu. HR w osiągnięciu pierwszorzędowego punktu końcowego wynosił po 12 miesiącach placebo vs chinidyna+werapamil 1.74 (95%CI;1.34-2.25) a dla sotalolu vs chinidyna+werapamil 0.97 (90%CI;0.84-1.12).
Drugorzędowy punkt końcowy: częstość nawrotów FA wynosiła 77% dla placebo, 49% dla sotalolu i 38% dla chinidyny+werapamil. Około 70% nawrotów FA było klinicznie nieme.
Objawy uboczne obserwowano po sotalolu u 9(2.3%) chorych TdP.
Wnioski
Antyarytmiczne leczenie po kardiowersji zmniejsza liczbę nawrotów FA szczególnie po połączeniu chinidyny z werapamilem w porównaniu do sotalolu i placebo. Często nawrót FA jest klinicznie niemy.
Fetsch T, Bauer P, Engberding R, Koch HP, Lukl J, Meinertz T, Oeff M, Seipel L, Trappe HJ, Treese N, Breithardt G; The Prevention of Atrial Fibrillation after Cardioversion Investigators. Prevention of atrial fibrillation after cardioversion: results of the PAFAC trial. Eur Heart J. 2004 Aug, 25(16), 1385-1394. [PMID]: 15302102.