Optymalne leczenie miażdżycy jest punktem wyjścia w prewencji zdarzeń sercowo-naczyniowych. W badaniach klinicznych wykazano regresję zmian lub nawet odwrócenie zmian miażdżycowych w naczyniach po leczeniu statynami i pioglitazonem. Wiadomo, że przewlekła aktywacja układu renina-angiotensyna powoduje przyspieszenie wystąpienia i rozwój miażdżycę. Antagoniści receptora dla angiotensyny (angiotensin receptor blocker, ARB) jak i inhibitory konwertazy angiotensyny (angiotesin converting enzyme inhibitor, ACEI) wpływają na progresję miażdżycy poprzez działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne, ale wpływ tych leków na modyfikację blaszki miażdżycowej jest słabo poznany.

Ocena wpływu olmesartanu na progresję zmian miażdżycowych w naczyniach wieńcowych ocenianych na podstawie badania ultrasonograficznego wewnątrznaczyniowego (intravascular ultrasound, IVUS).

Randomizacja do grupy kontrolnej (n=121) lub do grupy leczonej olmesartanem (n=126). Leczenie olmesartanem rozpoczynano od dawki 10 mg i przez 8 tygodni zwiększano dawkę leku do maksymalnej tolerowanej lub do 40 mg dziennie. Po 12–16 miesiącach wykonywano kontrolne badanie IVUS. Oceniano wymiar i światło naczynia oraz całkowitą objętość blaszki miażdżycowej (total atheroma volume, TAV). W celu standaryzacji pomiarów procentową zmianę całkowitej objętości blaszki wyliczano ze wzoru: TAV w badaniu kontrolnym - wyjściowy TAV / wyjściowy TAV × 100, a procentową zmianę objętości blaszki (percent atheroma volume, PAV) ze wzoru: PAV w badaniu kontrolnym - wyjściowy PAV / wyjściowy PAV × 100.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany w parametrach IVUS.

Drugorzędowy punkt końcowy: MACE (major adverse cardiac events): zgon sercowo-naczyniowy, zawał, udar, leczenie szpitalne z powodu dusznicy bolesnej niestabilnej lub pogorszenia niewydolności serca, pogorszenie wydolności nerek i zgon z każdej przyczyny.

Średni wiek chorych wynosił 68 lat, 58% badanych stanowili mężczyźni. Przebyty zawał stwierdzono u 14%, cukrzycę u 33%. Palacze – 33% badanych. Średni BMI – 24,5 kg/m², średnie stężenie LDL – 105 mg/dl, HDL – 49 mg/dl, TG – 153 mg/dl.

Zmiana zlokalizowana w gałęzi przedniej zstępującej u 31% chorych, w gałęzi okalającej u 31% i w prawej tętnicy wieńcowej u 38%. Średnie wartości BP były porównywalne w grupach i na początku badania wynosiły 144/80 mmHg, a na zakończenie 138/76 mmHg.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: objętość blaszki miażdżycowej wzrosła z 208,8 mm³ wyjściowo do 215,9 mm³ po 14 miesiącach w grupie kontrolnej (p<0,01), podobnie jak PAV z 40,6% do 41,7% (p<0,05). Natomiast w grupie leczonej objętość blaszki miażdżycowej (wyjściowo 230,2 mm³ i 227,6 mm³ na zakończenie badania) jaki i PAV (wyjściowo 43,8% i 43,7% na zakończenie badania) nie uległy zmianie w badaniu kontrolnym. Procentowa zamiana całkowitej objętości blaszki miażdżycowej w grupie kontrolnej wyniosła 5,4% i 0,6% w grupie leczonej olmesartanem (p=0,016). Natomiast PAV uległa wzrostowi o 3,1% w grupie kontrolnej i zmniejszeniu o 0,7% w grupie leczonej (p=0,038).

Drugorzędowy punkt końcowy: liczba zdarzeń niepożądanych wystąpiła z podobną częstością w grupach. Punkt złożony: zgon sercowo-naczyniowy, zawał i udar stwierdzono u 2,5% chorych w grupie kontrolnej i u 1,6% chorych w grupie leczonej olmesartanem.

 

Wyniki badania potwierdzają korzystną rolę olmesartanu w zahamowaniu progresji blaszki miażdżycowej u chorych z dusznicą stabilną.