Pomimo stosowanych różnych strategii postępowania co najmniej jedna-trzecia leczonych szpitalnie chorych z ostrym zawałem serca ma przetrwale zamkniętą tętnicę odpowiedzialną za zawał po 72 godz. od początku zawału. Obserwacje kliniczne i małe badania wskazują, że udrożnienie tętnicy powinno wiązać  się poprawą przeżywalności po zawale (z powodu mniejszego ryzyka niewydolności serca i nagłego zgonu sercowego), poprawą funkcji lewej komory (rewaskularyzacja hibernowanego mięśnia sercowego, lepsze warunki do przebudowy mięśnia sercowego) i poprawą jakości życia.

 

Ocena jakości życia i wyników ekonomicznych dwóch strategii postępowania u chorych od 3. do 28. dnia po zawale, u których stwierdzono zamknięte naczyniem odpowiedzialne za zawał.

Grupę badaną stanowiło 951 chorych włączeni do badania pomiędzy 3. a 28. dniem po zawale serca, z obrazem angiograficznym niedrożności tętnicy odpowiedzialnej za zawał lub z zachowanym jedynie śladowym przepływem, określanym jako TIMI 0-1 i spełniający dodatkowo jedno z kryteriów podwyższonego angiograficznego ryzyka definiowanego jako istotne obniżenie frakcji wyrzutowej (EF) < 50% lub zamknięcie głównego naczynia nasierdziowego w odcinku proksymalnym.

Randomizacja do grupy kierowanej do zabiegu inwazyjnego z implantacją stentu (n = 447 chorych) lub do grupy leczonej farmakologicznie (n = 474 chorych). U wszystkich chorych oceniano jakość życia za pomocą kwestionariusz DASI (Duke Activity Status Index), SF-36 (36-item Short Form) i MHI-5 (Mental Health Inventory 5). W kwestionariuszu DASI punktowanego od 0 do 58 punktów, wyższa punktacja wiąże się z lepsza oceną i większa zdolnością do wykonywania wysiłków fizycznych. Zmiana o ≥ 4 punkty jest zmianą istotną klinicznie. Kwestionariusz SF-36 wykorzystano do oceny wydolności fizycznej i ogólnego stanu zdrowia wykorzystując siedem skal tego kwestionariusza. Każda skala punktowana od 0 do 100. Wyższa punktacja wiąże się z lepszym wynikiem. Zmiana o ≥ 5 punkty jest zmianą istotną klinicznie. Kwestionariusz MHI-5 służy do oceny psychologicznej z oceną depresji i strachu. Skala punktowana od 0 do 100 punktów. Wyższa punktacja wiąże się z lepszym wynikiem. Zmiana o ≥ 5 punkty jest zmianą istotną klinicznie. Objawy sercowe oceniano za pomocą kwestionariusza Rose’a. Ocenę przeprowadzano po 4, 12 i 24 mies.

Koszty leczenia opracowano dla chorych (n = 469 chorych) leczonych w US.

Średni wiek chorych wyniósł 59 lat, mężczyźni stanowili 78% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 50% chorych, dusznicę bolesną u 22%, przebyty zawał u 16%, przebyte PCI u 6%, niewydolność serca u 4%, cukrzycę u 21%, hipercholesterolemię u 60%, przebyty udar u 3,5%, choroby naczyniowe mózgu u 5,7% w grupie leczonej inwazyjnie i u 3,0% w grupie leczonej farmakologicznie (p = 0,04), chorobę naczyń obwodowych u 4,5%. Palacze – 37% badanych.

Klinicznie i demograficznie badana grupa była porównywalna z całą badaną grupą badania OAT (n = 1970 chorych).

Jakość życia. Wydolność fizyczna oceniana w kwestionariusza DASI była wyjściowo porównywalna w grupach. Po 4 mies. lepszy wynik uzyskano w grupie leczonej inwazyjnie, a różnica pomiędzy grupami wyniosła 3,4 punktu (p = 0,008), po 12 mies. – 1,0 punkt (p = 0,36) a po 24 mies. – 1,7 punktu (p = 0,29). Liczba punktów uzyskanych w  kwestionariuszu MHI-5 była podobna w grupach w poszczególnych okresach czasowych. Nasilenie dusznicy bolesnej ocenianej kwestionariuszem Rose`a była podobna w grupach. Objawy zgłaszało 26,3% chorych w grupie leczonej inwazyjnie i 26,9% chorych w grupie leczonej tylko farmakologicznie. Po 4 mies. objawy zgłaszało 10,3 vs 16,5% chorych (p = 0,01), a po 24 mies. 7,1 vs 11,9% chorych odpowiednio w grupach (p = 0,03). Duszność wysiłkową zgłaszało wyjściowo 46,7% chorych w grupie leczonej inwazyjnie i 48,0% chorych w grupie leczonej farmakologicznie, po 4 mies. 32,4 vs 39,6% chorych (p = 0,04), po 12 mies. 30,7 vs 40,2% (p = 0,006) i po 24 mies. 28,5 vs 35,3% chorych (p = 0,05).

Koszty leczenia. Grupa leczona inwazyjnie była średnio o 1,2 dnia dłużej leczona szpitalnie niż grupa leczona farmakologicznie. W poszczególnych grupach zabieg inwazyjny wykonano u 98 i 14% chorych w czasie pobytu szpitalnego. Średni koszt leczenia wyniósł 22859 $ w grupie leczonej inwazyjnie i 12683 $ w grupie leczonej farmakologicznie (p < 0,001). Pomiędzy 31 dniem a 1. rokiem obserwacji ponownie zabieg inwazyjny wykonano u 7 i 10% chorych odpowiednio w grupach. Średni czas pobytu szpitalnego wyniósł 1,1 vs 1,9 dnia z średnim kosztem leczenia 3414 $ vs 5289 $ (p < 0,001). W następnym roku średni koszt leczenia wyniósł 1515 $ w grupie leczonej inwazyjnie i 2727 $ w grupie leczonej farmakologicznie (p = 0,01).

W obserwacji dwuletniej ilość lat życia skorygowany jego jakością (quality-adjusted life year, QALY) wyniosła 1,42 w grupie leczonej inwazyjnie i 1,45 w grupie leczonej farmakologicznie.

Leczenie inwazyjne wiązało się z nieznacznym wzrostem wydolności fizycznej w 4 mies. obserwacji. W 2 letniej obserwacji leczenie farmakologiczne pozostaje tańszą metodą leczenia w porównaniu z leczeniem inwazyjnym.