Wstęp. Cel badania
AF jest często obserwowanym zaburzeniem rytmu po operacjach CABG. Powikłanie to powoduje przedłużenie pobytu chorych i wzrost kosztów leczenia. Ostatnio publikowane badania kliniczne wskazują, że stosowanie n-3 wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA-polyunsaturated fatty acids). Celem pracy była ocena skuteczności stosowania n-3 PUFA na występowanie AF po zabiegach CABG.
Chorzy >18 rż z rytmem zatokowym, stabilni hemodynamicznie przed zabiegiem operacyjnym.
Chorzy byli randomizowani do grupy leczonej typowo n=81 chorych i grupy dodatkowo otrzymującej n-3 PUFA n=79 chorych. Grupa otrzymująca kwasy tłuszczowe otrzymywała dwie kapsułki zawierające 850 do 882 mg kwasu eicosapentenoikowego (EPA) i kwasu docosaheksanoikowego (DHA) w stosunku 1:2 (ten sam lek używano w badaniu GISSI-Prevenzione). Leczenie rozpoczynano bezpośrednio po randomizacji co najmniej 5 dni przed leczeniem operacyjnym. Leczenie kontynuowano w okresie pooperacyjnym (24 do 36 godzin), również przez sondę w razie potrzeby i kończono w dniu opuszczenia szpitala. Chorzy po operacji byli nadzorowani elektrokardiograficznie. Wizytę kontrolna przeprowadzano 4 tygodnie po opuszczeniu szpitala.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: Rozwój AF w okresie pooperacyjnym przez okres pobytu w szpitalu. Za AF uznawano epizody AF trwające >5min lub powodujące dolegliwości dławicowe lub niestabilność hemodynamiczną.
Drugorzędowy punkt końcowy: Długość pobytu w szpitalu po leczeniu operacyjnym.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: W okresie pooperacyjnym AF rozpoznano u 12(15.2%)chorych z grupy leczonej n-3 PUFA i u 27(33.3%) chorych z grupy kontrolnej OR 0.35 (95%CI;0.16-0.76) p=0.013. AF rozwinęło się średnio po 3.2±1.1 dniach w grupie leczonej n-3 PUFA i po 3.4±1.3 dniach w grupie kontrolnej p=NS. Średni czas trwania AF w grupie leczonej 15.5±15.8 godzin vs 23.9±15.3 w grupie kontrolnej p=0.125. Nie wykazano wpływu LBA na wyniki zależne od pobierania n-3 PUFA.
Drugorzędowy punkt końcowy: Średni czas pobytu chorych otrzymujących n-3 PUFA wyniósł 7.3±2.1 dnia vs 8.2±2.6 dnia w grupie kontrolnej p=0.017.
Wnioski
Stosowanie n-3 PUFA u chorych kierowanych do CABG redukuje przypadki pooperacyjnego AF i związane jest z krótszym pobytem chorych w szpitalu.
Calo L, Bianconi L, Colivicchi F, Lamberti F, Loricchio ML, de Ruvo E, Meo A, Pandozi C, Staibano M, Santini M. N-3 Fatty acids for the prevention of atrial fibrillation after coronary artery bypass surgery a randomized, controlled trial. J Am Coll Cardiol. 2005 May 17, 45(10), 1723-1728. [PMID]: 15893193.